अस्तुरेच्या राजकी आस्पावाक उर्बा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अंदुंचो 2024 वर्साचो आंतरराष्ट्रीय महिला दीस मनयतना अंदू भारतांत 33 टक्के अस्तुरी राखीवते पासत जाल्ल्या घटनात्मक बदलाक येवकार दिवया. नारीशक्ती 33 टक्क्यांनी लोकसभा, राज्यसभा, राज्य विधानसभेर पावची म्हणून केल्ली ही तजवीज. घटनेचे अमृत महोत्सवी वर्सांत जाल्ले हे बदल अस्तुरेच्या देस, राज्य पावंड्यार राजकी आसपावाक उर्बा दिवपी.
अस्तुरी आयज सगल्या मळांनी पावल्या, देसांत आनी विदेसांतय. विदेसांत तिणें एक पावल फुडें घालां तें राजकारणांत. भारतीय संविधानांतल्या महिला राखीवतेच्या बदलांतल्यान तिचें अस्तित्व आतां राजकारणात व्हडा प्रमाणांत दिसतलें. अस्तुरी राज्य सरकारांत 33 टक्क्यांनी कशी, कितली आसची, तिका समानताय कशी मेळची हे खातीर खासा नेमावळ फुडारांत जावपाची आसा. देखून ती लोकसभा, राज्यसभेंत 33 टक्क्यांनी 2024 सावन आसप गरजेची. 33 टक्क्यांची राखीवता मेळोवपाक झुजतना अस्तुरी लोकसंख्येंत 48 टक्क्यांचेर पावल्या. हें जैत ल्हान न्हय, तातूंतल्यान समानतायेचें 50 टक्क्यांचे नवें पर्व सुरु जातलें. रांदचे कुडींत वचून, ती पयस दवरुन नव्या पर्वांत वतनाय तिका त्रास सोंसचे पडटले. कश्ट आसाच, निर्शेणीय येवंक येता. अश्या वेळार फाटीं सरप ना, फुडें सरप, आपलो हक्क मेळोवप हीच तिची मोख आसची.
आमी आदली प्रधानमंत्री इंदिरा गांधी हांच्या तेंपा वयलीं. इंदिराजी मोनी नारी, बावली न्ही, तिणें रुद्रावतार घेतल्यार दुर्गाच न्हय लक्ष्मी, सरस्वतीच्या रुपांत येवपाची तांक तिचे मदीं आसली. आजची अस्तुरी सक्षम, विद्येचें म्हत्व, अर्थकारण तिका समजलां. राखिवतेंतल्यान आपणाक सिद्ध करुन दाखोवपाचो तिचे खातीर होच वगत. ही संद वगडायल्यार परतून येतलीच, पूण आरंभ आतांच कित्याक करचो न्ही? काल गांवांत, शारांत आयज भारतभूमी, फाल्यां मातृभूमीत ताचे बराबरीन ती आसतलीच. अस्तुरेच्या आसपावाक उर्बा दिवप ही अंदुच्या आंतरराष्ट्रीय महिला दिसाची संकल्पना. तिका पाळो दितना एकच सोपूत घेवया. अस्तुरे, आतां फकत मुखार वचप, फाटल्यान मात्शी नदर मारप, पूण पावल तुजें फुडेंच पडपाक जाय, फुडारा पासत.
देस, गोंय पावंड्यार एका नव्या राजकारणाक सुरवात जाल्या, रातयां, दिसा उजवाडे हे वटेन ते वटेन वचपाची. ती तरी जें घडटा ताचे पसून कुशीक रावतली? ती येतली तुजो हात धरुन, राजकी पक्षांत भितर सरुन, परिशदांनी, बसकांनी वांटेकार जावन. सभांनी ताका आतां तिचेवांगडा आसचें पडटलें, फाटल्यान रावन राजकारण शिकयतना 33 टक्के अस्तुरी राखीवतेक मान्यताय मेळ्ळ्या झगडून, झुजून ही म्हायती दिवची पडटली. तूं वच फुडें, फाटलें हांव पळयतां, हें ताणें सांगपाचे दीस. तिणें कितें सांगप?
‘आधी हाताला चटके, मग मिळते भाकर’ ही बहिणाबाईची काणी आसतलीच, पूण आमींय घडलीं, आमींय शिकलीं, आमींय कदेलार 50 टक्क्यांनी बसतलीं एकलीच न्ही तुजे बराबरीन. राखीवतेतल्यानच न्हय जाल्यार राखीवते बगरय. ताचे आड झुजून, तांचे मुखार बसून. वीस- बावीस वर्सां पयलीं “जंडर बजेटिंगची” मागणी जाल्ली, ती पुराय करात, देसांतल्या कोनशाकोनशांतल्या राज्यांनी व्हरात. आमी आत्मनिर्भर, आमी स्वयंपूर्ण, स्वयंसिद्ध जातना गांवगिऱ्या वाठारांतल्यान भायर सरुन शारांनीय पावल्यांत, आमी एकनिश्ठ आसात आमच्या तत्वां कडेन. तत्व सोडल्यार सत्व आनी स्वत्वय शेणटलें, हाची जाणवीकाय अस्तुरेक आसा. आमची लागणूक आमच्या भुरग्यां कडेन, घराब्या कडेन ह्या तत्वाची एकादरे नवी मांडावळ जातना भगल्योय मारतले ते, ती दोगूय. तेन्ना ‘हम भारत की नारी हैं, फूल नहीं चिंगारी है, हक से हो जरा आपसे पिछे, लेकिन हक लेते ही रहेंगे, कदम कदम आगे बढेंगे’ हीं तिचीं उतरां आसतलीं. त्या उतरांनी ताची, तिचीय न्हीद खळटली. तुमी फुडें वतना आमकांय हक दिल्यात, पूण अजून खूब मेळपाचें आसा हेंच तिचें मागणे आसचें. तें मेळोवंक संसदेंत वचपाक दारां दारांनी भोंवपाक जाय, आळस नाका.
कितें मेळपाक जाय अस्तुरेक? 33 टक्के मेळ्ळे अभ्यास करुन. 50 टक्क्यां मेरेन पावपा पासत स्त्रीशक्तीक चडांत चड उच्च शिक्षण. ते खातीर रीण नाका अनुदानच न्हय वेळार अनुदानाचो, येवजणींचो लावय जाय. संसदेत, विधानसभेंत पावतकीच गोंयचे अस्तुरेन गीत म्हादयचें गावचें. म्हादय आमची माय, ती आमचे कडेन उरची, शेजाऱ्यांक उदक जाय, दिवचें, पूण पयशे घेवन. म्हादय वाटावपा खातीर, गोंयां खातीर पयशांची तजवीज जावची, मिशन जलशक्ती आनी प्रवाह गोंयां वटेन व्हांवतलो हे खातीर आवाज तिणे उठयल्यार मंत्रीपद आपसूक येतलेंच.
नारीशक्तीचो अपमान करप, वायट उलोवप हे फुडें ती सोंसचीना, एकवटान झगडटली, झुजतली, वेसना आड झुजपाक जाय हें ती सांगतली.
राखीवतेंतल्यान उमेदवारी मेळयतकीच तिका तिचे आड झुजचें पडटलेंच, पूण तेन्ना तिणें उतरां सांबाळून वापरचीं. एकामेकांक समजून घेतल्यार बळिश्ट स्त्रीशक्ती वेंचून येतली. आतां एकली लोकसभेर गेल्यार हेरांची 2027 वर्सा गोंय विधानसभेर वचपाची आतां सावन तयारी जाय. उच्च शिक्षण घेतिल्ले पुलीस अधिकारी, सरकारी अधिकारी, शिक्षक, वेवसाय, उद्येग, समाजकारणांतल्या निधर्मी स्त्रीशक्तीक सोदून काडचें.
धर्म मनीसपणाचो, धर्म स्वयंसिद्धतेचो आनी प्रसंगार बिजलेवरी कडकडपाचो. ताचे बराबरीन उठ बस करतना तिका कोणेय हिणसायल्यार तो तिचे वाटेन रावतलो हाची जतनाय घेवपी तिची वागणूक, चलणूक आसची. पापड, लोणचे, मसाले तशेंच हेर उद्येग, वेवसायांतल्यान तिणे गोंयांतय हजारांक रोजगार दिला, तिका दानतय आसा. लोकसभा, विधानसभा वेंचणुकेच्या आंगणात देंवपाची तिची इत्सा आसल्यार तिका राजकारणात येवपाक उर्बा दिवपी, आसपावन घेवपी आसतलेच.
गोंय नवे दिकेन वतना राज्यांतली स्त्रीशक्ती नवे वाटेन चलपाक लागल्या, अचकित येवपी जापसालदारकी भुजार घेवपी ती मातृशक्तय आसा. लोकसभेंत ते विशीं तिणे उलोवपाक जाय, स्त्रीशक्तीक, मातृशक्तीक खासा सुविधा, राखण मेळपा खातीर कायद्यांत बदल घडोवन हाडपाक. तिका संसदेच्या समित्यांनी म्हत्वाची सुवात मेळची. मातृशक्ती देस विदेसांत उडत वतना, गाडी चलयतना भास, भेसय बदलतना तिणें सादूर रावचें.
भारतीय अस्तुरी मालमत्तेची, सत्तेची वारसदार जावची, गोंयांत सगल्या देवस्थानाच्या समित्यांचेरय ती आसची. कोयर, उदक, बिजली, घर, कपडे, खाण जेवण वेवस्थापनाफुडें वचून भलायकी सांबाळत गोंयांत खेळांतय तिचें पावल मुखार आसा. खेळांतले स्त्रीशक्तीचे सरकारी आसपावाक येवकार. ती लाडली, ती व्हडली, तिची काणीच वेगळी, वेगळेचाराची न्ही, एकचाराची.

सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260