अपघात कमी करपाक शिक्षण, जागृताय गरजेची: बॉस्को जॉर्ज

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दरेक पुलीस वर्दी घाल्लो नागरीक आनी दरेक नागरीक वर्दी नाशिल्लो.’ हें सुत्र जिणेंत बाळगुवपी, राष्ट्रपती पुलीस पदक जैतिवंत निवृत्त डिआयजी बॉस्को जॉर्ज हांणी पुलीस सेवेंत सुमार 35 वर्सां वेगवेगळ्या मळांचेर मोलादीक वावर केला. आपल्या अणभवांतल्यान ते दुसऱ्यांक मार्गदर्शन करतात. हालींच मार्ग संस्थेक 25 वर्सां जाल्ल्याच्या निमतान, मडगांवां जाल्ल्या ‘मार्ग सुरक्षा आनी नागरिकांची लागणूक’ हें विशीं तांणी आपलें मत मांडलें. विशाल सिनाय खांडेपारकार हांणी तांचे कडेन संवाद सादलो, तेन्ना तांणी सांगलें :

पुलीस खात्यांत तुमी कशे पावले? तुमकां ह्या मळार येवपाक कोणा कडल्यान प्रेरणा मेळ्ळी?
खरें सागपाचें म्हणल्यार साद्या मनशाचे भशेन आमकांय पुलिसांची भिरांत आसली. तेन्ना 1987-1988, त्या काळार पुलिसांची प्रतिमा बरी नासली. नोकर भरतींतल्यान एक कॉल आयलो. लेखी फिजीकल टॅस्ट पास जालों. कोणाचोच पालव घेनासतना म्हाका वेंचलो. थंय सावन खरो उत्साह मेळ्ळो. 18 तरणाट्यांक नासिकाक धाडिल्ले. आमचे मदीं उपाट उत्साह आशिल्लो. आमचें गोंय आदर्श राज्य करचें, हीच मोख आनी तळमळ मनांत आशिल्ली. खूब पुलीस अधिकाऱ्यांचीं पुस्तकां हांवें वाचलीं. तांचो त्याग हींच म्हजी प्रेरणा थारली.
पुलीस प्रशिक्षण घेतना तुमचो एक अणभव?
आमचो मास्तर म्हणटाले, ‘‘जिसका फौजदार हरामी, उसकी फौज भी हरामी”. ही म्हण सदांच काळजांत उरली. तुका जर कितेंय दुसऱ्याक शिकोवंक जाय, तूं आदीं देख जावंक जाय. तूं वेगळें करणी करशी आनी तांकां दुसरोच उपदेस दिवशी जाल्यार तशें केन्नाच जावंचें ना. ते तुका रेस्पेद लेगीत दिवचे नात.
तुमी तुमच्या भलायकेची जतनाय कशे घेताले?
बरें अन्न जेवतालों, भाजयो आनी फळां खातालों. तशेंच सोरो आनी हेर वेंसनाचे भानगडींत पडूंक नासलों. हांवें स्वताक शिस्त घाली.
येरादारीचे नेम पाळपा पासत लोक जागृताय कशी केली ?
म्हाका दिसून आयलां… येरादारीची खरी जागृताय ही शाळा आनी म्हाविद्यालायां पासून सुरू जावंक जाय. ल्हान पिरायेच्या भुरग्यांचो मेंदू हो ‘स्पंजा’ भशेन आसता. कितेंय सांगल्यार भुरग्यांक बरे तरेन समजता. ते मागीर आपले आवय बापायक आनी इश्टांक शिकयतात. हो ‘लॉंग टर्म इनवेस्टमेन्ट’ जावन आसा.
तुमी जेन्ना कामाच्या निमतान भायर आसताले. तेन्ना तुमच्या घराब्याचेर परिणाम जातालो व्हय?
जीण खूब आव्हानांनी भरिल्ली आसता आनी कठीण आसता. पूण म्हजी घरकान्न सगळें सांबाळून घेताली, तीच शक्त आसली. ती बरी समजून घेताली. तेन्ना आनीक उमेद वाडटाली.
खंयचोय उत्सव, कामाचेर आसतना मनोवपाक मेळनाशिल्लो. तेन्ना दुख्ख जातालें?
हय. खूब दुख्ख जातालें… पूण आमी सरकारी सेवक आशिल्ल्यान प्राधान्य कामाक दिवचें पडटालें.
येरादारीचे नेम लोक पाळिनात हाचें कारण कितें आसूं येता?
समाजांत दोन गजाली आसतात, प्रेरणेचो गाजर (कॅरेट) आनी स्टीक्ट दृश्टोकोन, हो एक पारंपारिक प्रेरणा सिद्धांत. जो लोकांक इत्सेन वर्तन तयार करपाक प्रेरीत करता. लोकांक प्रवृत्त करपाक जाय नातर ख्यास्त दिवपाची तयारी दवरूंक जाय. ख्यास्त जाता तेन्ना चूक करूंक भियेतात. देखून हें धोरण गरजेचें.
तालांव दितात म्हण येरादारी पुलिशेचे विशीं लोकां मदीं नकारात्मक प्रतिमा उबी जाल्ली आसा. हे विशीं तुमचे कितें मत?
ही गजाल आयकून वायट दिसलें. तांची प्रतिमा खरेंच बरीच आसा. येरादारी पुलिसांक तुमी पळयात. सदांच शिटूक उबे रावन काम करतात. तांकां दीस -रात. पावस- वत आनी शिंयाळो लेगीत लागना. निश्ठा- त्याग करून काम करतात. येरादारी पुलीस हो हेर पुलिसांचे परस सदांच श्रेश्ट आसता. इतलेंच.
भारतांत गोंय हें अपघाताचें केंद्र म्हूण बदनाम आसा. तुमचें मत?
हो येरादारीचो प्रस्न सुटावो करप तसो खूब सोंपो. आमचे गोंयकार गोंयांत आसतना राजा भशेन वागतात. तोच राजा, राज्यां भायर वतकूच सामको भिवकुरो जाता. थंय तो नेम मोडिना. मागीर हांगां कित्याक बेजबाबदार वागता ?
तुमकां जिणेंत साबार पदकां फावो जालीं. पूण चड खोशी खंयच्या पदकांत आशिल्ली ?
प्रजासत्ताक दीस 2022 त राष्ट्रपती भांगरा पदक अरूणाचल प्रदेशांत मेळिल्लें, तें पदक चड यादींत उरलां.
गोंयांत दर वर्सा अपघातांचो आंकडो 5 हजारां वयर जाल्यार मरणांचो आंकडो तिनश्या वयर पावला. ह्या प्रस्नांचेर कितें उपाय आसा?
हो आंकडो उणो करपा खातीर जशें हांवें पयलीं म्हणलां, शिक्षण आनी जागृताय खूब गरजेची.
गोंयांत 43 टक्के अपघांत हे रातचे जातात. तेन्ना अशें कित्याक लागून घडटा? काय पुलीस यंत्रणा उणी पडटा रातचो पारो दिवपाक?
हय. रातचो पारो सक्तीचो आसूंक जाय. तशेंच गोंय हें भोंवडेकारांचो सर्ग. खूब भोंवडेकार येतात. रातचो सोरो पिवन, ओवर स्पिडींग करप्यांचे मॉनिटरींग जावप गरजेचें. सोरो आनी स्पीड हांचेर ताबो दवरल्यार अपघात उणें जावं येतात.
येरादारीची समिती ही शाळांनी काडची अशें कित्याक?
गोंय सरकाराचें हें धोरण जावन आसा. तांचे अधिसुचोवणे प्रमाणें शाळेंत येरादारी समिती घडपाक जाय. शाळेंतल्यान भुरग्यांक आपलीं कर्तंव्या कळपाक जाय. पूण अजून मेरेन खंयच्याय शाळेंत ही अधिसुचोवणी सक्तीन केल्या काय कितें हाचे विशीं दुबाव आसा.
‘कन्वेन्शनल कायदो’ गोंयांत कित्याक पासत लागू जावंक कळाव जाता?
मुळांत कन्वेन्शनल कायद्याचे विशीं उलयतलो जाल्यार, हो कायदो उण्या पुराव्या अभावी साप्प दुबळो पडटा. जाल्यार निश्काळजीपणान वाहनां चलोवप्यां विशीं पुरावे नासतात. न्यायालयांत विटनेस दिवपाक मनीस येनात. आमचे कॅमेरा सारके नासतात. ह्या कारणां अभावी हो कायदो फाटीं पडटा.