भांगरभूंय | प्रतिनिधी
शिक्षण म्हणल्यार कितें ?
‘मनीस निर्मिती खातीर ’ ह्या उतरांनी शिक्षणाचो हेतू मांडूं येता. प्राणी म्हणून जल्मल्या, जिवाक मनीस करून देवत्वांत पावोवप म्हणल्यार ‘ मनीस घडप.’ अश्या पध्दतीन देवत्वा मेरेन स्वता पाविल्ल्या संतांच्या उपदेशाचें सार ‘ तरीच जल्माला यावे, दास र्इश्वराचे व्हावे. ’ अश्या उतरांनी व्यक्त करूं येता. पूण आयच्या समाजांतल्ये कितले पालक आपल्या भुरग्यां विशीं, असो विचार करतात काय? आमच्या भारतीय विचारांतल्या ‘ कृत वा सत्य ’ युगांत लोकांचे सगळे यत्न ह्याच हेतून आशिल्ले. जायते जाण देवत्वाचे अवस्थेंत पावूं येतात. हें इतिहास आनी पुराणां वयल्यान लक्षांत येता. त्या उपरांतच्या ‘ त्रेता ’ काळांत मनशांची संवसारीक जिणेची वासना वाडत गेलीं. भारताची माता ‘कैकयी ’ हिका त्या काळांतल्या वासनेचें प्रतीक मानलें. तरीय ‘ राम ’ हे त्या काळांत आदर्शाचें प्रतीक आशिल्लें. देखून मनशांतल्या दैवी गुणांची सुवात म्हत्वाची मानताले. ‘व्दापार ’युगांत ‘अर्जून ’ हें मानवी गुणांचें प्र्तीक जालें. पूण तो भगवंताक शरण वचपाचो आशिल्लो. मानवी गुणांचो स्तर ‘ राम’ सावन ‘अर्जून ’ मेरेन पाविल्लो. ‘ कलि ’ युगांत मनशाचे गूण समुहांच्या आदारान उरतात. त्या गुणांचे प्रतीक एकाद्या व्यक्तीक दिवप कठीण जाता. देखून मानवी गूण विभागतात. हाचो परिणाम, मनीस अल्पगूणी जाता. शिक्षणांतल्यान मानवाक तांच्या दैवी गुणांची जाणविकाय वाडपाक मदत जाता. मानवी जिणेच्या गुणांचो विकास हो शिक्षणांचो गाभो आसता.
शिक्षणांतल्यान संपूर्ण विकास
व्यक्तिगत सूख वा आनंद ह्या पासत शिक्षण न्हय जाल्यार व्यक्तिगत विकासा वांगडाच समाजीक दैवी तत्व जावन आसा. ताचो अणभव (सर्व खल्विदं ब्रम्ह ) म्हणजे व्यक्तीचो समाजीक विकास आसा. हो विकास जावपाक व्यक्तीचे पांच पैंलूं विकसीत जावंक जाय. अन्नमय शरीर, प्राणमय इन्द्रिय शक्ती, मन शक्ती, बुध्दी शक्ती आनी आत्मिक शक्ती हांचेर आदारिल्लो आसा.
कसबांक पोसवण दिवपी….
नवें शिक्षणीक धोरण हें समग्र, एकवटीत आनी गुणवत्ता पूर्ण शिक्षणा खातीर दिका दाखोवपी तशेंच सगळ्यां कसबांक पोसवण दिवपी आसा. नव्या शिक्षण धोरणांत, रचणूक बदलून 5+3+3 + 4 हें स्वरुप आपणायलां. सगळ्यांत म्हत्वाचें म्हणल्यार हो नमुनो भुरग्यांचे उदरगतीक तेंको दिता. 3 ते 6 वर्साचो गट शाळेच्या मुखेल प्रवाहांतल्यान वेगळो आशिल्लो. बाल साहित्य शिक्षणाक ( ECCE) वेवस्थीत रूप दिल्ल्यान आतां तें शिक्षणाचो आधार जावंक पावतलें. तशेंच भलायकी शिक्षण, पोशण, आनी खेळां वरवीं शिक्षण हातूंतल्यान जें रूप तयार जातलें. तातूंत 10 लाख अंगणवाडी केंद्रांतल्या सुमार 7 कोटी भुरग्यांक शिक्षणाच्या मुखेल प्रवाहां कडेन जोडपाक सक्षम थारतलें.
कांय शिक्षणाचीं तत्वां
रा. शि. धो. 2020- मतां प्रमाणें मुळावें शिक्षण हें अनौपचारीक, अणभवांतल्यान, खोसदिणें आनी खेळां वरवीं आसूंक जाय अशें स्पश्ट म्हळां. जाल्यार तातूंत कांय बाल शिक्षणाचीं हीं सुत्रांचो आस्पाव केला. चड करून मूळ भास, मायभूंय आनी स्वताची संस्कृताय तिगोवन दवरपाक जाय. तशेंच ते स्पर्धात्मक आसूंक फावोना.
शिक्षणीक धोरणान कांय ध्येयां मुळाव्या पांवड्यार अपेशीत शिक्षणीक कामगिरीक दिका दिता. राश्ट्रीय अभ्यासक्रम चौकटी खातीर मुळाव्या पांवड्यार अभ्यासक्रमाच्या उद्दीश्टां मेरेन पावपा खातीर सकयल दिल्ले 3 विशीश्ट स्त्रोत आसात.
अ) शिक्षणाची सर्वांगीण ध्येयां स्पश्ट केलीं.
आ) भारतीय परंपरा आनी आर्विल्ल्या विज्ञान ह्या दोनूय प्रकारांत उदरगतीचे वांठार.
इ) मुळाव्या साक्षरताय आनी अंकगणितांचेर लक्ष केंद्रीत करप.
मुळाव्या पांवड्यावेलीं अभ्यासक्रमाचीं उद्दिश्टां
शारिरीक विकास
भुरग्यांक भलायकेन आनी सुरक्षीत दवरपी संवय जाय. ताची समवेदी धारणा तिक्ष्ण जाता. तशींच कूड घटमूट आनी लवचीक जाता.
समाजीक भावनात्मक आनी नैतिक उदरगत
भुरग्यांक भावनीक बुध्दी तयार जाता. तांकां आपल्यो भावना समजून घेवंक आनी नियंत्रीत करपाक मेळटात. तेच प्रमाण समाजीक विचारांक नेम सकारात्मक प्रतिसाद दितात. भुरग्यांक उपेगी काम आनी सेवा हांचे विशीं सकारात्मक प्रतिसाद वृत्ती तयार जाता. तशेंच सैमांचो आदर तयार जाता.
संज्ञानात्मक विकास
भुरगीं निरिक्षण आनी तार्कीक विचार करून आपल्या भोंवतणी संवसार समजून घेवपाचो येत्न करतात. तशेंच तीं संख्या, आकार , गणिती गिज्ञान आनी संवसार समजून घेवपाची तांक तयार करतात.
भास आनी साक्षरताय उदरगत
भुरगीं दोन भासांनी संवाद सादपाक प्रभावी संवाद कसबां तयार करतात. तीं एकाच भाशेंत अस्खलितपणान वाचूंक आनी बरोवंक शकतात. तींच भुरगीं दुसरे भाशेंच वाचपाक आनी बरोवपाक लागतात.
सौंदर्य आनी सांस्कृतीक उदरगत
भुरग्यांक दृश्य आनी सादरीकरण कलेची तांक आनी संवेदनशीलताय तयार जाता. कले वरवीं आपलीं भावनां अर्थपूर्ण आनी आनंददायक रितीन उक्तायतात.
पंचकोशांची उदरगत
1.अन्नमय कोश
अन्नमय कोश म्हळ्यार खूब खेळ, निरोगी आनी समतोल आहारांतल्यान भुरग्यांच्या कुडीची उदरगत जाता.
विशाल सिनाय खांडेपारकार
8080622370
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.