भांगरभूंय | प्रतिनिधी
जास्मीनान आपल्या कथांनी तरण्या भावनांचो खेळ मांडला. एक अस्तुरीच अस्तुरेच्या जिविताचेर खोलायेन बरोवंक शकता. दादलो तिका सांसपून घड्ये बरयत, पूण अस्तुरी भावनांतल्यान बरयता.
मनीस सदांच आशावादी. मोगा विशीं तर चडूच. मोगाक जायतीं रुपां आसात, त्या सगळ्या रुपांतलो मोग मनीस आंवडेता. ह्या मोगांत कितले जण साहित्य पळेतात? साहित्य, जिणेच्या प्रवाहा कडें जुळिल्लें नागरायल्लें जॉत. बैल जशें ताका दिशा दिता, तशें तें वता. हे दिशेन कितले कडें मोग लिपिल्लो दिसता? शेतकाराचो मोग, जॉतकाराचो मोग, बैलांचो मोग, जमनीचो मोग, आनी आदी… तसोच साहित्या कडलो विवीध तरांचो मोग. म्हणून एका साहित्यिकान साहित्य जियेपाचो यत्न केल्यार बऱ्यो साहित्यकृती जल्मांक येवंयेतात. आपले जिणेतले अणभव म्हणल्यारूच मोगाची परिभाशा सांगपी साधन. बरोवपी दिसनाशिल्लें दाखयता. मळबांत कितले गिरे आसात, तांचे बराबर नखेत्रां आनी व्हडलो सुर्या आनी धाकटो चंद्रीम. हांची जाणवीकाय फकत बरोवपी करून दिवंक शकता, म्हणजे बरोवप्याची तांक मळबा पलीकडली आनी मातयेचे खलायेंतली. अश्योच भावना बाळगून मोगाच्या वेग-वेगळ्या मनोगत रुपांचो कथां झेलो जास्मीन रॉद्रिगीस हाणें तयार केला. कथा झेल्यांत मोगाचे बुनयादिचेर आदारीत तरण्या मनाच्यो तेरा कथा आसात. पुस्तक 120 पानांचें आनी ताचें मोल फकत 150 रुपया. तें लोकमान्य ग्राफिक्सान छापलां आनी जिवीत पब्लिकेशनान उजवाडायलां. पुस्तकाचें भायलें कवर आनी भितर आशिल्लीं कांय चित्रां सुर्यकांत सुतार हाणें चित्रायल्यांत. तरण्या मनांक होरावपी कथां झेल्या खातीर जास्मीन रॉद्रिगीसाक परबीं आनी शाबासकी.
फाटभूंय
हें पुस्तक अशें कशें रचून आयलें? जास्मीन एक बरें वाचक आनी जिवीत मासिकाचेर सातत्यान कथा बरोवपी आशिल्लें. आपलें एक पुस्तक छापून येवंचें असो ताचो हेतू आशिल्लो. कथा छापतना मोग ह्याच विशयाक ताणें आपणायलो. अशें कित्याक, हाची जाप ताच्याच उतरांनी, “आयज मनशा कडें सगळें आसा, पूण ना तो मोग. समाजांत जियेतलो दर एक मनीस मोगाक आशेता. तो मोग आवय- बापायचो, भाव- भयणीचो, भुरग्यांचो, इश्टांचो, घोव- बायलेचो आदी. आसूं येता. संवसारांत जियेतलो दर एक मनीस ह्या मोगाच्या सोदांत आसा. तेच खातीर दर एकल्याचें मनोगत म्हजें करून म्हज्या पुस्तकाक हांवें ‘म्हाका मोग जाय’ हें नांव दवरलां. ” तशी त्याच नांवाची पुस्तकांत एक कथा आसा.
पुस्तकाचो गाभो
पुस्तकांत आस्पाविल्ल्या दर एके कथेंतल्यान मोगाचीं जायतीं रुपां वाचूंक मेळटात. शिर्शकथा ‘म्हाका मोग जाय’ हाचेर नदर घालुंया. “आगो मार्गारीद, खंय आसलें गो तूं इतलो वेळ? आतां तूं भुरगें उरूंक ना. पळे तुजे दोंगे केदे जाल्यात ते. कोणाचेय नदरेंत भरपाचो हो वेळ, हे खातीर तुजे सारक्या चेडवांनी आमोरी जावंचे पयलीं घरांत भितर सरूंक जाय.” एके आवयचो हो हुस्को जायतें कितें शिडकायता आनी खुणायता. वाडिल्ल्या चेडवाच्या फुडाराची भिरांत हातूंत दिश्टी पडटा. मागीर मार्गारीद काजार जाता. ताका घोवा कडलो मोग मेळना, तेन्ना तें सुस्कारता, “आरे, काजार जातात तीं फकत जेवंकूच जाल्यार घोव आनी बायल एक जातात म्हणटात तें कितें तर? जेवण खाण मेळ्यारूच पुरो? आरे मनीस हांव. म्हाका भावना आसात. हांव बायल तुजी. म्हाका तूं जाय, म्हजे खातीर राखून दवरिल्लो तुजो वेळ जाय, तुजो मोग जाय. म्हजे कुडीर मायेन पशेपाचो तुजो हात जाय…” मोगाचें सुंदर रूप दाखोवपी ही कथा, ह्या झेल्यांत आस्पावल्या.
पयलेच कथेंत फ्रेडी आनी साविया मोगान आसतात, खूब भोंवतात पूण फ्रेडी सावियाक सोडून भलत्याच चेडवा लागीं काजार जाता जाल्यार ‘निर्णय’ हे कथेंत मारिनाचो न्हवरो कुवेट वता. सुमार तीन म्हयने ना चुकतां तें ताका रातच्यो ‘गूड नायट’ मॅसेजी घालता. उपरांत सवका- सवका मारिनाचें रूप बदलता. पूण मालकम ताचेच लागीं काजार जावंक निर्णय घेवन सगळी तयारी करता. पूण एक दीस मारिना मालकमाक सोडून भलत्याच चेड्याक भुलता. अशे तरेन जास्मीनान मोगाचीं वेग-वेगळीं रुपां दाखयल्यांत.
मस्त मस्त चीज भोगप गुन्यांव? आवयचो मोग करप गुन्यांव? आवय जावपाची आशा बाळगप म्हळ्यार चूक? नीज मोग करप पातक? उपकारी मन आसचे बदला तिडकिची भावना घेवन भोंवल्यार फुडार जाता? मोगाचीं अनेक रुपां दर्शवपी कथा ह्या पुस्तकांत वाचूंक मेळटात. दादलो उंच, बायल सकल अशें कथांनी खंयच झळखना बगर गुन्यांवकार ताका गुन्यांवकार दाखवपाचो बरोवप्यान यत्न केला.
ऑपारी
आपल्या कथांनी जास्मीनान ऑपारी वापरल्यात. ‘न्हंयंचें आनी लोकाचें तोंड कोणाच्यान बांदूंक जाता?’ ‘काडयेचो दोंगोर आनी धुंवराचो उजो करप.’ ह्या सारक्या ऑपारींनी कथांक उंचाय हाडल्या.
खाशेलेपण
कांय कथा बोध दिवपी आसात. वाचतल्यान त्यो समजल्यो जाल्यार कांय सामान्य गुन्यांव वाटावं येतात. कथा मनोरंजन म्हण वाचूंक जाय हें तितलेंच खरें पूण एके कथेंतल्यान पाठ मेळटा जाल्यार तो घेवंक जाय आनी दुसऱ्यांकूय दिवंक जाय. तरणें मन चंचल आसता, खंयच्याय वेळार घुस्पूंक शकता वो दुसरो घुस्पावंक शकता. अश्या वेळार जास्मीनाच्या कथांनी, मोगा विशीं उग्तें चित्र आसा. कथांनी आशिल्ल्या वेग-वेगळ्या पात्रांतल्यान बरोवप्याचो अणभव नक्की पळेवंक मेळटा. खरें म्हळ्यार जो बरोवपी अणभवान ताकतवर, तोच बरें कितें समाजाक दिवंक शकता आनी हें काम जास्मीनाच्या कथांतल्यान स्पश्ट जाता. बरोवप्या भोंवतणचो संवसार, घड्ये ताच्या जिवितांतल्या घडणुकांचो दिश्टावो आसा. दर एके कथेंत येवपी व्यक्ती आमचे मदलोच अशें जाणवता. तरणाट्यांक तर ह्यो कथा हालोवन घाले शिवाय रावच्यो नात. आनीक एक खाशेलेपण म्हळ्यार, सगळ्या कथांनी मुखेल भुमिका दादल्याकूच आसा अशें ना, बायलेकूय मुखेल किर्दारांत पळेवंक मेळटा. सगळ्या कथांनी प्रथम पुरुशी शैली वापरिल्ल्यान, त्यो कथा चरित्रात्मक जाल्यात.
सोंपयतना…
बरोवपी एक सुरबूस कथा बरयता आनी आपले भितर मुर्गट्टा पूण ती वाचप्यांक कशी भावतली हाचेर लक्ष दवरलें ना जाल्यार कथा इजूंक शकता. डॉ. जयंती नायकाची एक कथा वाचली, तातूंत ती अस्तुरेचें सुंदर चित्रण करता. ते भशेन जास्मीनान आपल्या कथांनी तरण्या भावनांचो खेळ मांडला. एक अस्तुरीच अस्तुरेच्या जिविताचेर खोलायेन बरोवंक शकता. दादलो तिका सांसपून घड्ये बरयत, पूण अस्तुरी भावनांतल्यान बरयता. म्हणून ह्या मोगाच्या कथांक जास्मीनान उभारी हाडल्या. खूब काळ जालो ताचे कडल्यान नव्यो कथा अपेक्षीत आसात, त्यो बेगिनूच आमकां वाचूंक मेळटल्यो आनी आमचेंय मन तरणें जातलें अशी आस्त बाळगितां आनी ताका साहित्यीक मळार खूब-खूब यश आंवडेतां.
– विन्सी क्वाद्रूस
९८२२५८७४९८
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
