एक्स्पायरी डेट…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

प्रत्येक जिनसाचेर एक्स्पायरी डेट ही आसपाकूच जाय. म्हणचे तें वखद वा खावपाचो जीनस कितले दीस मेरेन खावपाचो तें सांगपी तारीख. तसो कायदोच आसा. सरकारी परवान्याकूय ती तारीख आसता. उपरांत त्या परवान्याचें नुतनीकरण करचें पडटा. एक्स्पायरी तारीख जाली काय वखदाचो बरो परिणाम मनशाचे कुडीचेर जायना वा तें ताचे भलायकेक घातकूय थारूं शकता. देखून वखद जावं वा खावपाचे जीनस प्रत्येक गिरायकान ही तारीख बारीकसाणेन पळोवन मागीरूच ते विकत घेवंक जाय. ही जतनाय घेवपी गिरायक उणेंच. ही निश्काळजी कांय वेळार तांकां फोंडांत घालूंक शकता. पतियाळा – पंजाबांत एक्स्पायरी डेट जाल्ली चाॅकलेट खाल्ल्यान एका देड वर्सांच्या भुरग्याक रक्ताची ओंकारी आयली आनी उपरांत ताका जोर आयलो. ही घडणूक जीनस कितले सादुरतायेन विकत घेवपाक जाय, तें दाखयता.
हें चली लुधियानाचें. घरच्यां वांगडा तें पतियाळा शारांतल्या सोयऱ्यांगेर गेल्लें. ल्हान भुरग्यांची सगलेच अपुरबाय करतात. ताच्या सोयऱ्यान ताका लागसारच्या दुकानांतल्यान चाॅकलेट हाडून दिली. ती खाले उपरांत कांय वेळान ते सान चलयेच्या तोंडांतल्यान रगत येवपाक लागलें. उपरांत ताका हाॅस्पिटलांत व्हेलें. ताका जोर आयलो. इबाडिल्ली चाॅकलेट खाल्ल्यान ताच्या जिवाचेर व्हडलें संकश्ट आयिल्लें. पुलिसांनी आनी भलायकी खात्यान तपासणी केली तेन्ना चाॅकलेटीची एक्स्पायरी डेट जाल्या तें कळ्ळे. सरकारान हें प्रकरण गंभीरपणान घेतलां.
खाणाचे जीनस तयार करपी जायते फावटी उत्पादनाचेर चार दीस उपरांतची तारीख छापून तो ते दीस बाजारांत हाडटात. तो कितले तारखे मेरेन विकपाचो वा खावपाचो तीय तारीख आसता. मात, वेपारी आदलो म्हाल सहसा कुशीक काडून दवरिनात. कारण तांणी तो विकत घेतिल्लो आसता. तारीख पळयनासतना तो विकत घेवपी दिसाक चार तरी गिरायकां येतात, हाची ताका खात्री आसता…. आनी तीं येतातूय बी. फार्मासींनी मात सहसा एक्स्पायरी जाल्लीं वखदां दवरिनात. घडये आडवाद आसत. अन्न आनी वखद प्रशासनान खरें म्हणल्यार म्हयन्यांतल्यान एक फावटी तरी अचकीत भेट दिवन हो म्हाल तपासपाक जाय. कांय जिनसांचेर उत्पादकाचें नांव पसून आसना. खास करून घरांत जीनस करून ते गुपचूप सादे लेबल लावन विकपाचे प्रकार खूब वाडल्यात. फकत चवथ, दिवाळी, नातलांक धाडी घालून उपकारचें ना. कारण आतां वेपारी सादूर जाल्यात. ते हमखास ह्या दिसांनी ताजो म्हाल दवरतले आनी हेर दिसांनी एक्स्पायरी जाल्लो वा इबाडिल्लो म्हाल विकतले.
दुसरी गजाल कसलोय म्हाल बाजारांत हाडपाची प्रवृत्ती. देखीक शेव केलो, चुकून मीठ चड पडलें जाल्यार तो कुशीक काडून दवरपाक जाय. मात थोडे तो बऱ्या शेवांत मिस्तुराद करून बाजारांत हाडटात. थोडे खारट शेवूच पॅक करतात. गिरायक आरड मारता. परत त्या उत्पादकाचो शेव विकत घेनात. पूण गिरायकांचो आंकडो शेंकड्यांनी आशिल्ल्यान कोण ना कोण तरी परत त्या उत्पादकाचो म्हाल घेताच. लघुउद्देग करप्यांनी हाचेर विचार करपाक जाय. लोक आयज म्हारग आनी ब्रॅण्डेड म्हालाच्या फाटल्यान पिश्या भशेन कित्याक धांवतात, तर ताचे फाटलें कारण हें. अर्थांत सगलोच बॅण्डेड म्हाल सामको नंबर वन आसताच अशें ना! ताका लागून सरकारी यंत्रणांचें बारीक लक्ष जाय. गोंयांत फक्त गोवा कॅन ही संघटना हो वावर करता. हेर कोणाक पडून गेल्लें ना. हातूंत सगल्यांत म्हत्वाची भुमिका करपाक शकता, तें खुद्द गिरायक. तेंच वेपाऱ्याक बुद्द शिकोवं शकता. कागाळ करून वा ओग्गी रावनूय. जर ताणें एक्स्पायरी तारीख, उत्पादक, मोल ही म्हायती वाचून ताजो जीनस विकत घेतलो जाल्यार दुकानांतलो इबाडिल्लो म्हाल तसोच उरतलो आनी वेपाऱ्याक हें रोखडेंच कळटलें.
फक्त बाजारांतलोच म्हाल न्हय, तर स्वताच्या घरांत पसून जतनाय घेवपाक जाय. थोड्यांक फ्रिजाचो गुदांव करपाची संवय आसा. कांय जाण खंय दोन दिसांचें जेवण एकदम रांदून तें फ्रिजांत दवरतात!! तेंच अन्न परत परत तापोवन खावपूय भलायकेक घातक. गरजे पुरतींच फळां, भाजी, हेर जीनस फ्रिजांत दवरपाक जाय. पंदरा दिसांचो म्हाल हाडून दवरप धोक्याचें थारूं येता. कांय जीनस चड दीस उरतात, पूण ते पॅक आसल्यारुच. पंजाबांत जें जालें तें वायट आशिल्लें, पूण ते खंयूय घडपाक शकता, हाची जाणीव दवरून प्रत्येकान सादूर रावल्यार बरें.