सिंधु संस्कृतायेचो विनाश म्हाविक्राळ उल्कापिंडाक लागून?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

नंदकुमार कामत । पणजी
फाटल्या ५०,००० वर्सांत पयलेच खेप पृथ्वीक धडक दिल्ल्या सगल्यांत व्हडल्या उल्का पिंडाक लागून भारतांत गुजरातांत सांपडिल्लें संभाव्य विवर चार हजार वर्सां पयलीं निर्माण जाल्ल्याचें कॅनडांतल्या शास्त्रज्ञांनी जाहीर केलां. पूण, डिसेंबर २०२३ त केरळ विद्यापीठाच्या भूगर्भ शास्त्रज्ञांनी हें विवर ६९०० वर्सां पयलीं उल्का कोसळून तयार जाल्ल्याचो दावो केल्लो. ह्या पंगडाचे मुखेली साजीनकुमार हांच्या मतान हो उल्कापिंड १०० ते २०० मिटर रुंदीचा आसुंये. तो कोसळटकच तयार जाल्ल्या दोन किलोमिटर रुंदीच्या ह्या विवराक ‘लूना स्ट्रक्चर’ म्हणटात.
२००४ सावन करंथ, गाडवी इत्यादी शास्त्रज्ञांनी कच्छच्या व्हडल्या रणांतल्या ह्या अद्भुत विवरा कडेन संवसाराचें लक्ष ओडिल्लें आनी वैदीक साहित्यांत ४५०० वर्सां पयलीं मळबांतल्यान कोसळिल्ल्या अशाच संकश्टाचो उल्लेख मेळटा, अशें जाहीर केल्लें. ह्या वैदीक उल्लेखाक आतां नव्या संशोधनाक लागून बळगें मेळ्ळां.

गुजरांतल्या थळाव्या लोकांक कांय काळा पसून हाची म्हायती आसा. पूण आतां सखोल भूंय- रासायनीक विश्लेशणान विवरांतले नमुने तपासून ह्या उल्कापिंडांचें खाशेलपण शास्त्रज्ञांनी उक्तें केलां. हो उल्कापिंड, उज्याचो एक व्हडलो गुळो मळबांतल्यान कोसळटना एक व्हडली शाॅक वेव्ह वातावरणांत तयार जाल्ली आनी हजारांनी वर्सां पयलींच्या सिंधू संस्कृतायेंतल्या लोकांची वस्ती आशिल्ल्या वाठारांत ताका लागून म्हाभिरांकुळ उजो लागलो आसतलो आनी तातूंत सिंधू संस्कृतायेचीं विवरा लागसारचीं आनी आशिकुशीचीं केंद्रां नश्ट जालीं आसतलीं, अशें कॅनडांतल्या वेस्टर्न युनिव्हर्सिटींतल्या गाॅर्डन ओसिन्स्की हांचें नवें संशोधन सांगता. सिंधू संस्कृतायेंतलीं मुख्य थळां ह्या विवरा पसून २०० किमी परीघांत आस्पावतात, पूण खऱ्यांनीच चार हजार वर्सां पयलीं तीं अश्या म्हाभिरांकूळ संकश्टांत नश्ट जाल्लीं आसतलीं, हाचेर कोणाचो विस्वास नाशिल्लो, पूण आतां ह्या नव्या संशोधनाक लागून खवदळ जाला. कारण पूर्व इराण, दक्षीण अपगाणिस्तानाचेर प्रभाव घालपी आनी आयचें पुराय पाकिस्तान, राजस्थान, गुजरात, मराठवाडा, पंजाब, हरयाणा, उत्तर प्रदेश अशा १३ लाख चौखण किमी वाठारांतल्या सिंधू संस्कृताये कडेन संबंदीत बरेचशे पोरणे निश्कर्श आतां मोडीत काडचे पडटले.