भांगरभूंय | प्रतिनिधी
‘शेती’ हो भारतीयांचो मुखेल वेवसाय. देखूनच, ‘भारत हो शेती प्रधान देश’ अशें आमी इतिहासांतल्यो देखी दीत आयज मेरेन वथरेंत आसा. दरेक राज्यांत शेताचो कुडको, कांय आनी चड प्रमाणांत, अशे सरसरींत देशाच्या नकाशाचेर झळकता. त्याच शेती वेवसायाचेर भारतीयांनी आपले संवसार उबे केले. आयजय कांय जाण उबारतात. पूण फाटल्या कांय दसकांत आयिल्ल्या सैमीक संकश्टांनी म्हणात वा राजकी घडणुकांनी उप्राशिल्ल्या वादळाक लागून म्हणात, शेती वेवसायांत आडखळी येवंक लागल्यात. शेती वेवसायांत फावो ती उदरगत जायना. कश्टकार समाजाचे कश्ट उदकांत व्हांवन वचपाक लागलें. काडिल्लीं रिणां फारीक करपाक जायना जावन गळ्या भोंवतणी फांस आंवळून शेतकार भाव, आवय परी आशिल्ले भुंयेक आनी आपणाचेर आदारून आशिल्ल्या घराब्यांक उबंत उडोवन अनंतांत विलीन जालें, आनी शेताचे भुंयेक अयोध्देचे शिळेची गत आयली.
‘वंदे मातरम्’, ‘जय हिंद’, ‘जय जवान, जय किसान’चे नारे, घोशणा, दीत कितलेशेच आपसुवार्थी राजकारणी आपले पक्ष जैतिवंत करपाक वावुरले. तांच्या यत्नांक फळ येतकूच मात ‘जय जवान, जय किसाना’क फाट करीत धनलक्ष्मीचो मुखवटो दाखोवन कोंक्रिटाच्या राकेसाक ह्या शेताच्या जाग्यांनी उबो केलो. आनी, एके तरेन वेगळोच फांस शेतकारांच्या गळ्या भोंवतणी अंदीत शेती प्रधान भुंयेक वेगळेंच रुप हाडीत रावले.
बदलत्या काळा प्रमाण पावलां उडोवन मनशाची उदरगत जावंकच जाय, हातूंत इल्लोय दुबाव ना. पूण, हो चडांत चड मनशाच्या लोकां कडेन संबंदीत असो शेती वेवसाय राखून दवरप तितलेंच म्हत्वाचें आशिल्लें. तो राखून दवरून शेतकाराक खोशी करपाचें काम सरकाराक खूब गरजेचें आशिल्लें. घडये, संबंदीत काळांतल्या सरकारान येवजण्यो राबयल्यात, घोशीत केल्या जावंये, पुणून त्यो येवजण्यो नीज भुंयपुतां कडेन म्हणल्यार शेतकारां कडेन पावल्यात व्हय? जाल्यार, गोंयांत फक्त सत्तरी, काणकोण इतलेच म्हाल ना तर हेर म्हालांनीय शेत जमीन आसा हें राजकी प्रतिनिधी विसरल्यात व्हय?
आपसुवार्थी लोकांचो मनमानी कारभार पळोवन शेतकार रातदीस मळबा वटेन नदर लावन निरशेणींतच सोंपले. सोंपले म्हणचे परस जाता ते हाल सोंसूं नज जावन तांणी स्वताक सोंपोवन घेतले, हें देशभरांतल्या लोकांचे नदरेंत पडूंक ना?
गोंय राज्यांतल्या शेतकारांचें उत्पादन दुपेटीन करपाक गोंय सरकार पावलां उखलता खंय. तातूंतल्यान प्रधानमंत्र्यांचें सपन पुराय जातलें असो विश्वास तांणी परगटायला. शेती कडेन तरणाट्यांनी वळचें अशेंय ते आड्डून सांगतात. आयते पयशे मेळत आशिल्ल्यान तरणाटे लाचार जाल्यात, ते वरवीं आयते बसून रावपाची संवय जाल्ल्यान आतां ते शेतांत देंवतले?
प्रस्न उप्रासता तो… पडींग उरतात त्या शेत जमनीचें कितें? तांचो विचार सरकार करचो ना? तीं पडींग उरपाची कारणां कितें? हाचो सोद सरकार घेवचो ना? कृशी भवनय ताचो विचार करिना व्हय? सरकारान गांवगिऱ्या वाठारांतल्या शेतकारांक एकठांय हाडून रासवळ पांवड्यार तांच्यो अडी अडचणी केन्ना आयकल्यात व्हय? शेतां पडींग कित्याक उरल्यांत ताचेर विचार जायना आनी शेतां रोवन पीक दुपेटीन-तिपेटीन काडपाक पावलां उखलात अशें सांगप समा व्हय? पडींग जमनींतलीं शेतां लागवडी खाला हाडल्यार उत्पादन वाडीक हातभार लागचो ना? तें सरकाराक जमना व्हय? मजगतीं, विदेशांत रावपी लोकां कडेन संपर्क सादून तांच्या शेतजमनी विशीं म्हायती संपादन केली. ती कोंक्रिटाच्या राकेसाक उबो करपाक काय शेती उत्पादन दुपेट-तिपेट करपाक हें सगळ्यांक खबर आसा.
आयज खरी गरज आसा ती राज्यांतल्या पडींग शेतांचेर विचार करपाची. तीं कितें मुद्दम शेतकारांनी पडींग दवरूंक ना. तीं जर तशींच उरलीं जाल्यार लागवडींत आशिल्लींय शेतां पडींग जावपाक मातूय कळाव लागचो ना हें सुर्याच्या उजवाडा इतलें सत. पुणून राजकारणी आनी अधिकारी हांकां मात अजुनूय ह्या सताचो धग लागूंक ना.
शेतां पडींग कित्याक उरतात हो प्रस्न जरी मोठो आसलो तरी हाची जाप मात सोंपी आसा. आमचे कडेन नियोजन ना. पावसा दिसांनी उदक भरून व्हांवतालें. उदक व्हाळांनी व्हांवतालें ताची फावो तितली पुरवण शेतांक जाताली. पूण आतां बांद खांवट्यांनी मोडल्यात. तीं खांवटीं पुरोवपाक तातूंत फेरबांदणी करपाक वा बांद परतून उबारपाक शेतकारांचे यत्न उणें पडटात. सरकारान कंत्राट घेतल्यार कंत्राटदार फुडल्या पावसांत मोडपा इतलें उणाक दर्जाचें काम करतात. मागीर बांद तरी कशें तिगतले? कंत्राटदारांचेर नियंत्रण कोण दवरता?
शेतकारांक पयलीं साऱ्या खातीर, बीं बियाणां खातीर थळाव्यो सोसायटी वा पंचायती कडल्यान सोंपेपणान रिणां मेळटालीं. रक्कम, ताचे वेलें कळंतर उणे चड आसूं ,पुणून शेतकारांक लागवडी वेळार तितलीच थाकाय मेळटाली. पुणून तीं रीणां हालिसाराक फावो तशा प्रमाणांत मेळनात.
विज्ञानीक युगांत लागवडीचीं कामां करपाक जाय आशिल्लें मनीसबळ आतां उणें जायत चल्लां. गांवगिऱ्या वाठारांतल्यो बायलो थळाव्या वा उद्देगीक वसणुकांतल्या फॅक्टरींनी वावराक वतात. ही अडचण मतींत घेवन शेताची कामां वा लागवड यांत्रीक पद्दतीन जाता. पूण हीं माक्नां वा यंत्रां विकतीं घेवप सगल्याच शेतकारांक परवडनात. देखून सरकारा वतीन तीं मेळप गरजेची आसा. पुणून गोंयांत शेती खात्या कडेन शेतकारांक दिवपाक कितलींशीं यंत्रां उपलब्ध आसात? शेजारच्या राज्यांनी शेतकार संघ वा सहकारी संघ मुखेलपणान वावुरतात. गोंयांत कितले आसात अशेतरेचे संघ? आसत, पूण तांचो वावर जाता व्हय?
लागवडी उपरांत शेतांत पीक लागता. ते पीक काडले उपरांत तांकां फावो तें मोल तरी मेळटा? शेतकाराच्या पिकाक, उत्पादनाक फावो तें मोल मेळपा खातीर वा मेळोवन दिवपा खातीर सरकारा कडेन कितल्यो येवजण्यो आसात? खरे अर्थान, शेतकारांक लाभकारक थारतात व्हय? ते वरवीं शेतकारांच्या कश्टांक फावो तें मोल मेळटा व्हय? तांकां धादोशीत दवरता व्हय? तशें मेळ्ळ्यार फुडाराक शेती करपाक तांकां मुजरत उर्बा मेळटली. शेतकारांचें उत्पादन दुपेटीन तिपेटीन काडटलो जाल्यार सरकारान आपले यंत्रणे वरवीं लागवडी खाला येवपी, तशेंच पडींग व्हाळ, बांद, बंधारे, कानाल, बी तिगोवन तांचे नियोजन बरें करचें पडटलें. लागवडी बगर एकय शेती सुवात पडींग उरची ना हांचेर भर दिवचो पडटलो. अधिकाऱ्यांनी आलिशान इमारतींत शेतकारां खातीरच्यो कार्यशाळा, प्रशिक्षण घेवचे परस गांवांगांवांतल्या शेतां-भाटांनी वचून शेतकारांची भेट घेवन जागृताय मोहीम राबोवची पडटली. येवजण्यो, मोहीमो राबयतना आपलो सुवार्थ कुशीक दवरून शेतकारां खातीर पोटतिडकेन वावुरचें पडटलें. तेन्नाच शेतकारांच्यो अडी अडचणी सुटाव्यो जावन भारता सयत गोंय राज्य सुजलाम सुफलाम जावंक पावतलें आनी…
महात्मा गांधी, लाल बहाद्दर शास्त्री हांणी आचरणांत हाडिल्लें, ‘जय जवान, जय किसान’ हें ब्रीद फळादीक येतलें. ना जाल्यार…???
उल्हास यशवंत नायक
8010061867
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
