भांगरभूंय | प्रतिनिधी
तुकाराम शेट हे व्रतस्थ लेखक. कथाकार, निबंदकार, कवी, बालसाहित्याचे रचनाकार आनी प्रवर्तक. कोंकणी नेमाळ्यांचे चळवळीतले एक म्हत्वाचे संपादक. कथाकार म्हूण केंद्रीय साहित्य अकादेमीन तुकारामबाबाक मान्यताय दिल्या. कोंकणी समाजान तांकां कवी, बालसाहित्यीक आनी वाङमय चळवळ कार्यकर्ते म्हूण तांची प्रतिश्ठा वाडयल्या. हालींच तुकाराम शेट हांच्या ‘आदिउले’ ह्या काव्यसंग्रहाचें प्रकाशन जालें.
‘आदिउले’ ह्या कवितासंग्रहाचें नांवूच अर्थ खोलाय दाखयता. कवीच्या मनाचो थाव घेवंक लावपी ह्यो कविता वाचप्यांक मनभूल घालता. आपले मातये कडेन आनी मुळां कडेन चिरंतन नातें आसा, त्या नात्याचो सोद घेवपी ह्यो कविता आसात. ह्या पुस्तकाचें मुखचित्र नामनेची चित्रकार सीया पंडीत हांणी काडलां, जें सुचक आसा. तें ‘साद’ घालपी आनी ‘साथ’ दिवपी आसा. ब्रह्मतेजाची निजतत्वाची जाणविकाय करून दिवपी हें चित्र आसा.
अर्पण पत्रिकेन नात्यांक जागला. जांचे कडेन लेखकाचें अदीम नातें आसा तांचे यादीक हें पुस्तक ओंपलां. हे सगळे म्हळ्यार नात्यांतले आनी नात्या भायलेय. आदी उल्याचो साद आनी निनाद हो विश्वव्यापी, विश्व सामावून घेवपी आसा ते नदरेंतल्यान अर्पण पत्रिका नांवांक जरी नात्यांनी बांदल्या तरी ती ना – त्या – नात्यांकूच आस्पावन घेता. अशे हे आदिउले आसात.
ह्या कविता संग्रहांत 67 कविता आस्पावल्यात. ह्या कवितांचे दोन वांटे घाल्यात. 47 कविता एका विभागांत आसा. आल्लयो आनी गितां ह्या माथाळ्या खाला उरिल्ल्या कवितांचो दुसरो विभाग आसा. परत ह्या गितांचेय कांय प्रकार पळोवपाक मेळटात, देश गौरव गितां, बाल गितां, प्रेरणा गितां.
सबंद कविता संग्रहांत कवी पूर्वस्मृतींक धवळीत रावता फुडारा खातीर. आपल्या सरभोंवतणच्या घडणुकांची नोंद घेता घेता तें तातूंत समरस जाता. समाज आनी श्वास एकठांय जातात आनी मागीर जल्मतात त्यो उस्वासाच्यो कविता, नात्यांच्यो कविता. हीं नातीं कविता फुलयतात.
हांव खारवी (मुक्तक) हे कवितेंत कवी मुक्तपणान कुमसार (कन्फेस) जातात. उदरगतीच्या नांवान पारंपारीक वेवसाय, संस्कृताय ना जायत चल्ल्या. सैमाचो विध्वंस मिनाच्या खोदोळ उदकान दुशीत जाल्ल्यो न्हंयो, जिवाच्या आकांताची सुकती दर्याक आयल्या. अशे तरेन खारव्याची निर्मळ न्हंय भेसळ जाल्या. पूण अशे आसुनूय खारवी परिस्थितीक शरण वचूंक ना. ‘जिवना वेगळी मासोळी तैसा तुका तळमळी’ ह्या तुकारामाच्या अभंगातली खंत कवी व्यक्त करता अशे दिसता.
हांव खारवी अशे लेखक अभिमानान म्हणटात. हो जातीचो अभिमान न्हय पूण वेवसायाची जाणीव आसा अशे म्हाका दिसता. हे जाणिवेक धरून आमी सगळ्यांनीच आपआपल्या वेवसायाची निश्ठा धरूंक जाय. ते निश्ठेंतल्यानूच एक आत्मसन्मान, आत्मनिर्भरता आनी स्वयंपूर्णता आमी घडोवन हाडूंक शकतले. अशे तरेचो सकारात्मक निश्कर्श हे कवितेंतल्यान काडूं येता. हाचो अर्थ जातीनिश्ठ वेवस्था ही जाती भेद निर्माण करूंक न्हय जाल्यार वेवसाय प्रतिश्ठा निर्माण करून दिवपा खातीर आसा अशें हांव म्हणन.
तुकारामबाबाच्यो कविता ह्यो नात्यांच्यो, दर्या – न्हंयेच्यो, दोंगर – शेतवडीच्यो मनशांच्या धोंगा-पोंगाच्यो, पुर्वस्मृतींक जागोवपाच्यो, गांव ते शार ह्या प्रवासाच्यो. तांच्या कवितांनी गांवाची ओड दिसता आनी शाराच्या भकास चित्रणाच्यो चित्रकथाय कवितेंत दिसता. तात्काळ प्रतिक्रिया म्हूण ह्यो कविता येतात. स्मृतीसूख आनी भविश्याचो हुस्कोय कवितांनी दिसता. तांचो खरो पिंड कथाकाराचो आसा. तांचे कवितेन कथा आसा आनी कथेन कविता आसा.
कोंकणी भास जेन्ना शिक्षणाचें माध्यम जालें, कोंकणीक राष्ट्रमान्यताय मेळ्ळी तेन्ना कोंकणी देशभक्ती गितां, बालगितांची, बडबड गितांची गरज उप्रासली तेन्ना आकाशवाणी, दुरदर्शन ह्या प्रसारमाध्यमांनी काम केलां, पूण तेच वांगडा तुकारामबाबाचे ‘बालनिकेतन’ बेती हे संस्थेन व्हड योगदान दिलां. बालगितांच्या माध्यमांतल्यान बालसाहित्याची ओड निर्माण करप हें एक मिशन म्हूण कवीन चलयल्ले. रायटर आनी फायटर ह्या तत्वांक तो वेगळे पद्धतीन दिल्लो टच आशिल्लो.
एक गीतकार म्हूण तुकारामबाबान कोंकणीक दिल्लें देणें भोव मोलाचें आसा. ह्या संग्रहांतलीं देशभक्ती गितां सिडी रुपांत खूब पयलीं प्रकाशीत जाल्यांत, लोकां मेरेन पावल्यांत आनी गायजल्यांतूय बी.
आमी देशाचो रथ घडोवया
एक एक घुडी वयर हुबोवया
आमच्या भुजार रथ नाचोवया
एक एक हांवेस जगार मिरोवया
हें गीत शाळांनी, महाविद्यालयांनी गाजलां. भुरग्यां मदीं लोकप्रिय जालां. तांच्यो कविता ह्यो अर्था वांगडा ताल, लय, स्वर घेवन जल्माक येता. उतरांचो खेळ तांकां सहजतायेन जमला. हीं गितां तुकारामबाबाक अजरंवर करतलीं.
जशी कोंकणी मंगलाष्टकांची परंपरा कोंकणीन सुरू जाता तेच तरेन ह्या पुस्तकांतलीं दोन पाळणें गितां परंपरा निर्माण करपी थारतली. हें कोंकणींतलें पाळणें तुकारामबाबान आपल्या नातवाच्या बारशा खातीर बरयल्लें.
बाळाचें सोबीत पाळणें
मायेन बांदिल्लें
बाळा तूं जो जो रे
बाळा तूं जो जो रे
परंपरा निर्माण करपाची तांक तांच्या काव्यांत आसा. कोंकणी अस्मितायेचो नवो संवसार मांडपी हो कवी.
तुकारामबाबाच्या आदिउल्यांतल्यो कविता संवेदना आनी सहवेदना जागयता. कवीचें अणभवविश्व हे तांच्या कवितांचें बळगें. तुकाराम शेट हांची कविता ही समाजीक परिस्थितीचें भान निर्माण करून दिवपी. ती आत्मनिवेदनात्मक, चरित्रात्मक, संवादी आसा. स्मृतीसूख दिवपी आनी भविश्याचो हुस्को दाखोवपी अश्यो ह्यो कविता आसा. हे ‘आदिउले’ कोंकणी वाचकांक साद घालतात.
आदिउले
तुकाराम रामा शेट
उजवाडावपी : समृद्धी प्रकाशन (2022)
पानां : 108, मोल : 200 रुपया
सोनाली फड्टे चोडणकार
7709030482
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
