भांगरभूंय | प्रतिनिधी
फळांचें नांव खबर आसा?” असो एक पोस्ट पळयलो फेसबुकार. गुलाबसर धवश्या काण्णांपरसूय ल्हान अश्या फळांचो घोंस.
आरे, हीं तर गोमांफळां. खूब वर्सांनी पळयलीं हीं फळां. आमचे शाळेंत आशिल्लें तें झाड. हीं फळां आमी एकमेकांच्या फाटीर मारतालीं. फळां पिकतकच भितरल्यान चिकट जातात. ते खातीर रोखडीच चिकटतालीं. हीं फळां खातात म्हणून म्हाका हालींच कळ्ळें. म्हाका एकदां माया खरंगटेन सांगिल्लें, तीं भुरगेपणांत आमच्या शाळे कडेन रावताली आनी दुरगावयल्यान उडकी मारून भितर वचून गोमां फळां खाताली खंय. मनांत म्हळें, “आब्बा, तूं आमच्या शाळेंत वचून तीं फळां खातालें आनी हांव धावी मेरेन त्या शाळेंत शिकून एक्कूय फळ उश्टावना!” तरीय हांवें म्हज्या शाळेंतल्या इश्टिणींक विचारलें. तांणीय कोणेंच म्हजेभशेन फळाची रूच घेवना खंय.
म्हज्या महाराष्ट्रीय इश्टिणीकडल्यान हांवें ‘भोकराचें लोणचें’ म्हणून आयकल्लें, पूण आमची हीं गोमांफळां म्हळ्यार मराठी ‘भोकर’ म्हणून म्हाका खबर नाशिल्लें. असलेंच गोमां फळांचें आनीक एक झाड आमच्या घरा लागसरच मॅट्रोपॉल थिएटराच्या फाटले वटेन आशिल्लें. थंयचींय गोमांफळां आमी बुड्डिल्यांत. पूण रूच मात पळोवंक ना.
शाळेंत एक उंच आनी सरळ अशें व्हडल्या चमेलीचें झाड आशिल्लें. सकाळीं फुडें लांब देठ आशिल्लीं धवींच चार पाकळ्यांचीं फुलां सकयल पडटालीं. आतां ह्या फुलांक चार पाकळ्यांचीं फुलां म्हणप काय पांच पाकळ्यांची तें हांव नकळो… ह्या फुलांच्या चवथ्या पाकळेक मदीं मात्शी चीर शी आसता आनी ताच्यो दोन पाकळ्यो जाल्ल्यो आसतात. गोंयांत आनीक एक तरेची चमेली फुलता. ताचे झाडूय ल्हान आसता. आनी फुलांय बी. म्हणून ती ल्हान चमेली. व्हडल्या चमेलीचें फुलूय व्हड आनी देंठूय लांब. ते खातीर देंठांत देठ घालून आमी तांच्यो फांतयो घालतालीं. फुलांक बरो चॅरा भशेन वास येतालो. फुलांच्यो फांतयो आमी बाकाच्या खणांत दवरतालीं. शाळा सूट मेरेन मंद सुवास पसरत आसतालो. गोंयभर आसलीं झाडां खंय खंय आसतलीं. पूण हांवें मात आनी खंयच पळोवंक ना. आतां मात म्हाका तसले फुलांनी भरिल्लें झाड पळोवंक आवडटलें. झुंबरा भशेन झाडार लांबपी तीं फुलां म्हज्या दोळ्यां मुखार येतात.
ह्या दोनूय झाडांच्या निमतान आतां म्हाका अशीं कितलींशींच झाडां, जी आमचे आशीकुशींक आशिल्लीं आनी आतां नात तीं याद जाली. शेजारच्याच मागिलदारां जगमां खावपाक मेळटालीं. तांच्या फुडल्या घरांतूय फुडले वटेन आनीक एक जगम आशिल्ली. सकयल पडिल्लीं जगमां खावपाक मेळटालीं. तांच्या पोरसांत एक पातपणसूय आशिल्लो. लांबट आकाराचें सिताफळ कशें. आमच्या मागिलदारां तर बरेंच व्हड ओंवळांचें झाड आशिल्लें खूब ओवळां झडटालीं. वाड्यावयल्यो बायलो सकाळीं फुडें ओंवळां पुंजावपाक येताल्यो. शेजारच्या मागिलदारां ल्हानशी ओंवळ आशिल्ली. पूण फुलां धवींच आनी मोठ्ठीं. तांच्याच मागिलदारां एक तेफळीण आनी ओटमीण आशिल्ली. ओटम म्हळ्यार पाचव्या रंगाचें फळ. खडबडीत सफरचंद कशें. ताचीं सोलां करतात. हुमणांत बी आमटाणी वाट्याचीं घालतात. एक काफो लेगीत आशिल्लो . काफो म्हळ्यार कॉफयेचें झाड. तांबड्याच रंगाचीं जांबळां कशीं फळां जातालीं. आमी खातालीं तीं फळां. आनीक एका घरांत दोन चवक्यो आशिल्ल्यो. भितरल्या चवकेच्या आंगणांत सिता अशोक आशिल्लो. केंसरीच बरें फुलांचे घोंस लागताले.
आतां हातुंतलीं कांय झाडां पडलीं, कांय मारली, कांय वाळटी लागून मोडून गेलीं. काळाच्या पोटांत गडप जालीं. पूण आमचे फुडले पिळगेक ह्या झाडांची वळख ना जाली. आमी रस्त्या कुशीक सदांच रेन ट्री, गुलमोहर बी असलींच झाडां लायतात. एक ओंवळ, जगम बी कित्याक लावं नजो? म्हज्या एका बालकवनाच्या संग्रहाचें नांव ‘जगमां’. भुरग्यांनी म्हाका विचारलें जगमां म्हळ्यार कसलें फळ? मात्शें चेरीभशेन आसता म्हणून सांगचें पडलें. ह्या येदेश्या वाठारांतलीं इतलीं थळावी झाडां ना जाल्यांत तर गोंयभर कितलीं दुर्मीळ जातींचीं झाडां ना जाल्यांत आसतली काय?
हर्षा शेटये
9850530152
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
