मानवतावादी व्यक्तीमत्व टी. विमला वी. पै

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

शिक्षिका, कोंकणी मोगी टी विमला पै हालींच संवसाराक अंतरल्यो. तांकां ओंपिल्लीं हीं आर्गां.

विमला पै हांचो जल्म मंजेश्वर गांवांतलो. आवय बापायन रोहिणी बाय म्हणु नामकरण केलेलें. अनंतेश्ववर शाळेंत प्राथमिक पावंड्यांचे शिक्षण घेतिल्ले विमला बायक बरी श्रवण शक्ती, ग्रहण शक्ती आनी मनन श्क्ती आशिली. श्रीमत भगवद्गीतेचो दुसरो अध्याय केवल कंठ्पाट मात्र न्हय, ताचेर एक प्रबंध बरोवुन राष्ट्रकवी मंजेश्वर गोविंद पै पुरस्कार ताणी प्रप्त केलो. 1950 तुं मद्रास सरकाराचे तिसरे फोर्म परिक्षेंत पयलो क्रमांक तांकां फावो जालो. ह्या कार्य सिद्धिक आपण्यालो गुरु टी. विट्टप्प शेणायलें प्रेरणा प्रमुख आशिलें म्हणु ती केदनाय स्मरण करत आसताली. अशे हे प्रतिभावंत विद्यार्थी रोहिणी बायेन मडिकेरीच्या सरकारी सेंट्रल शाळे सावन आपणाली धावेची परिक्षा श्रेश्ट अंकांत पूर्ण केली. समाज विज्ञानांत तांका भारत सरकार प्रायोजित ‘गोखले पुरस्कार’ फावो जालो आनी कॅनरा बँकिंग कार्पोरेशनाचो सर्वश्रेष्ठ विद्यार्थी म्हळ्ळी उपादी प्रदान केली.
तीन वर्सां काळ शिक्षक तरबेती घेवुन विमालबाय कर्नाटक सरकाराचे शिक्षण इलाखेंत शिक्षक जाली. 1953 तुं नेमणुक जाली. 1956 तुं श्री तलिचेरी वेंकटरमण पै (टी. वी. रमण पै) हांचे सांगात लग्न जावुन नवें रूपांत टी. विमला वी पै जावुन संसारिक जीण सुरुवात केली. तांकां मोहनदास, रामचंद्र आनी सुधा अशें तीन भुरगीं. आपण्याले बामुणा सांगात मध्यम आर्थिक वर्गाचें कष्टीक आनी कठीण परिश्रमाचो संसार योग्य प्रमाणेचेर चलोवुन वेलो. तांकां संसाराचे सांगात उद्योग करपी बायलांचेर विशेशतर शिक्षिका बायलांचो खूब अभिमान आनी मोग. ते खातिर तांणी विश्व कोंकणी केंद्राचे कोंकणी शिक्षिकांक मोगान फाटीर थापटय करून शाबासगिरी दिल्ली. फोटोग्राफ़राक आपुवुन एक फोटो मारयलो. तांच्या वृत्ती जिणेंत हजारांनी कष्टां सोसुन चेरडुवांक योग्य शिक्षण दिवुन शंभरानी श्रेश्ट व्यक्तियांक सृष्टी केले. तांतु एक व्यक्ती तांचो स्वताचो पूत टी. वी. मोहनदास पै.
भारतीय परंपरा, वेदोपनिशद, भगवद्गीतेचे मर्म समजलेल्या विमला बाय हांणी “ह्या संसाराक एकूच देव, तो कोणाकूंय सोडुन घालना, आमी मात्र आमचे कर्तव्य करूंक जाय” अशें सांगिल्लें. कन्नड साहित्य खूब अध्ययन केलें. पूण, तांकां कोंकणी शिकुंक मेळ्ळें ना. “तुवें मोहनान देवनागरी लिपियेंत कोंकणी शिक्षण शाळेंत हाडलें म्हणु म्हाका भो खुशी आनी मेगेलो पूत मोहनान ह्या कार्याक फाटिंब दिलो म्हणू माका खूब अभिमान” अशें केदनाय ती म्हणटाली. “भारताची अर्थिक स्थीती सुधारूंक जाय. धर्म, जाती, भास आनी प्रदेशांचे फरक नासून ह्या देशाचे हर एक चेर्डाक दिवसांत दोन जेवण, बरी भलायकी आनी शिक्षण मेळूंक जाय, भगवंताचे कडेन मेगेली ही एकची मागणी” ती केदळाय सांगताली. “हे कार्यांत मेगेलो मन्नान (पूत मोहनदास पै) हात जोडला हें म्हाका अभिमानाची गजाल” अशें ती समजताली. आपणाक मरण जाण्टेपणांत येवचें न्हय, बेगी येवुंक जाय, कित्याक म्हळ्यार म्हाका म्हजें शरीर मरणोत्तर दान करूंक जाय” अशें केदनाय ती म्हाका सांगताली. ह्या संवसारा सवुन सुमार 89 वर्सां प्रायेचर अंतरलेल्या ह्या एक क्रियाशील, प्रज्ञावंत, मानवतावादी स्त्री रत्नांक काळजा सावुन आर्गां.
(मंगळुरी कोंकणी बोली)

उषा मोहन पै,
डाॅ. कस्तुरी मोहन पै
[email protected]