भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दे दी हमें आजादी बिना खडग बिना ढाल !!
साबरमती के संत तुने कर दिया कमाल !!
ना मनेचे गीतकार प्रदीप हांचे ‘जागृति’ सिनेमांतले हे गाजिल्लें गीत. आजूनय फाटले पिळगेच्या तोंडार घोळटा आसतलें. ह्या साबरमतीच्या संताची आज 75 वी पुण्यतीथ. नथुराम गोडसे नांवाच्या एका दुस्वासी मनश्यान, 30 जानेर 1948 ह्या काळख्या दिसा पिश्तोलान गुळयो घालून तांची हत्त्या केली. एका नि:शस्त्र संताचेर शस्त्र घेवन वार करप, हें शौर्याचें लक्षण केन्नाच जायना. तो गांधीजींचो खुनी, शत्रू म्हणपाचे लायकीचो नाशिल्लो तर दुस्वासी आशिल्लो. प्रतिस्पर्धी सदांच आव्हान दिवन फुडें येता. जांच्या आंगांत कर्तृत्वाचे कसलेच गुण नासतात, समाजा खातीर सकारात्मक काम करपाची तांक नासता असले भिजूड, दुसर्यांचो दुस्वास करीत बसतात. महात्माजींच्या खुनाचें समर्थन करपाक दुस्वासी लोक कितलींय फटिंगपणा करूं. तरेतरेच्या प्रसार माध्यमाचो उपेग करूं. पूण, गांधींच्या कामाची प्रतिमा लोकांच्या काळजांत आयजय आसा आनी सदांच उरतली. गांधींन खुन्याक माफ केला जावंये, पूण इतिहास ताका केन्नाच माफ करचो ना.
गांधींच्या जिवाक धोको आसा हाची जाणविकाय पयलींच जाल्ली. त्या पयलीं तांचेर हल्लो करपाचे यत्न जाल्ले. महात्मा गांधीकय ताची जाणविकाय आशिल्ली. दोन दिसां पयलीं प्रार्थनेक संबोधित करतना तांणी म्हणिल्लें. ‘जर एका मूर्ख मनश्यान म्हजेर गुळ्यो घाल्यो तरी हांसत हांसत हांव स्वीकार करतलों. म्हज्या काळजांत देव आसतलो आनी ओठांर हांसो आसतलो.’ ह्या उतरांनी ‘अहिंसे फाटले तांचें तत्व हें भिजूडपणाचें लक्षण न्हय तर धैर्याचें अस्त्र आसा’ हें आपलें म्हणणें तांणी सिद्ध करून दाखयलें.
आपले वायट कर्तूब लिपोवपाक ‘गांधी वध’ असो शब्दप्रयोग करून आपल्या दुशकर्माचेर पांघरूण घालून पुण्य जोडपाचे ह्या कपटी समुहान खूब यत्न केले. निमणें खंयचेय सुसंस्कृत समाजांत ‘खुनी’ हो ‘खुनीच’ आसता.
द. आफ्रिकेंत वंशवादी वसाहती आड लढो जैतिवंत करून ‘अहिंसा आनी सत्याग्रह’ हे दोन मंत्र घेऊन गांधी भारतांत आयले. त्यावेळार स्वातंत्र्य संग्राम मध्यम आनी शिकिल्ल्या लोकांची चळवळ आशिल्ली. पूण, पारतंत्र्यात सावकारी चेपणा खाला आशिल्ले लोक, शेतकरी म्हणा वा मजूर, वेठबिगार, दलीत जे खरे पिडीत आशिल्ले, तांचे कडेन स्वातंत्र्य चळचळींतल्या फुडार्यांचें तितलें लक्ष नाशिल्लें. हजारांनी वर्सां सावकारशाहीच्या बचक्यांत आशिल्ल्या भौसंख्य भारतीयां खातीर सावकारशाही आनी पारतंत्र्य हातूंत व्हड फरक नाशिल्लो. तशेंच स्वातंत्र्य चळवळीचेर तांचो विश्वास दिसून येनाशिल्लो.
दुसरे वटेन स्वातंत्र्य चळवळींतल्या तरणाट्या रगताक गांधींचे अहिंसा, सत्याग्रह हे प्रकार पटपा सारके नाशिल्ले. अहिंसा हो लढो जावूं शकता हाचेर विश्वास दवरप कठीण आशिल्लें. कारण भूतकाळांतल्यो सगल्यो क्रांती शस्त्रांच्या बळाचेर जैतिवंत जाल्ल्यो. ‘फातराक फातर’, ‘बुलेटीक बुलेट’ हेंच क्रांतीचें तत्व आशिल्लें.
पूण, महात्मा गांधी अहिंसा, सत्याग्रह ह्या आपल्या तत्वांचेर कसलीच तडजोड करपाक तयार नाशिल्ले. त्याच दिसांनी बिहारांत चंपारण जिल्ह्यांत शेतकारांचो संघर्श उग्र रूप घेवपाक लागिल्लो. गांधींच्या तत्वांक हें आव्हान आशिल्ले. गांधी चंपारण जिल्ह्यांत वचून, पिडीत शेतकारां मदीं रावून तांच्यांत स्वातंत्र्य आंदोलना विशीं विश्वास निर्माण केलो. इतलेंच न्हय तर अहिंसा आनी सत्याग्रह ह्या तत्वांचेर आंदोलन येसस्वी करून दाखयलें.
चंपारण आंदोलनाक लागून स्वातंत्र्य चळवळी कडेन पिडीत आनी शोशीत लोकांचो विश्वास वाडलो. देशभर क्रांतीचें ल्हार उबारून आयलें. तशेंच अहिंसा आनी सत्याग्रह क्रांतीचीं नवीं अस्त्रां शस्त्रहीन जनतेच्या हातांत आयलीं. इतलेंच न्हय भारताच्या स्वातंत्र्य संग्रामा कडेन पळोवपाची जगाची नदर बदल्ली. मार्टिन ल्युथर किंग (ज्युनियर) म्हणटात, ‘येशुन आमकां जिविताचें ध्येय सांगिल्लें, महात्मा गांधीन तंत्र शिकयलें.’ अहिंसा, सत्त्याग्रह ह्या तत्वांनी प्रेरणा घेऊन जगांतल्या कित्येक नेत्यांनी आंदोलनां चलयलीं. इंग्लीश डिक्शनरींत ‘अहिंसा’ आनी ‘सत्याग्रह’ ही उतरां आसपावून घेतलीं. महात्मा गांधींचो हो एक व्हड सन्मान म्हणपाक जाय.
नथुराम गोडसे ह्या खुनी मनश्याचें कृत्य एकट्या दुकट्याचें न्हय तर एका विशिष्ट समुहाचे प्रतिनिधित्व करपी आशिल्लें. समाजांत शोशणकर्ते आनी शोशीत हांचे मदलो संघर्श सतत चालू आसता. शोशणकर्ते लोक सगल्यो अर्थीक, समाजीक नाड्यो आपल्या बचक्यांत दवरपाचे यत्न करीत आसतात. अप्रत्यक्ष आनी अदृश्यपणान हो गट संघटीत आसता. खंयचेय परिवर्तन क्रांती आड तो शोशीत लोकांची दिशाभूल करपाचे यत्न करीत आसता. भारतांत चातुर्वण्य आनी जातीवादी समाज वेवस्थेंतल्यान हो समूह हजारांनी वर्सां आपलो शेक दवरून आसा. आयजय हो समूह सक्रिय आसा. महात्मा गांधीचो हत्यारो ह्याच गटाचे प्रतिनिधित्व करता.
महात्मा गांधींची प्रतिमा इबाडपाक कितलेय यत्न केले, तरी ह्या महात्म्याच्या चारित्र्याचेर एक खत पडलें ना. आजुनय तांचेर प्रहार चालू आसात. देशाचे फाळणे खातीर तांकां दोशी थारावन लोकांक फटोवपाचो यत्न जायते जाण करतात. त्यांच्या चारित्र्याचेर जितले म्हणून फातर शेंवटींले तितलेय फुलांच्या रुपान परत आयले. ही कोडुसाण मदींमदीं विखारी उतरांनी भौशीक मांचयेर भायर येता. गांधीचो राम देशाक जोडून घेवपी आशिल्लो. दुस्वासी लोक रामाच्या नांव देशाचे विघटन करपाक वापरतात. गांधी मनीस म्हणून मरण पावले खरे तरी तांचे विचार मेले नात. महात्मा गांधीचो खून जानन आयज 75 वर्सां जालीं तरी तांच्या विचारांची आनी तत्वांची परत परत याद जाता.
महात्मा गांधींचीं तत्वां आनी विचार सगल्यांक पटतले अशें म्हणप चूक जातले. परिस्थिती प्रमाण विचार, आचार बदलतात आनी बदलचे पडटात. पूण, गांधींचें स्वातंत्र्य संग्रामा वेळा वयले काम जगाक नवी दिका दाखोवपी आशिल्लें. ते स्वातंत्र्य चळवळीचे प्रेरणास्रोत आशिल्ले. तांच्या एका उल्याक सगलो देश दर्याचें ल्हार कसो उफाळून येतालो. तांच्या म्हान कामा खातीर ते महात्मा आशिल्ले आनी स्वातंत्र्यसंग्रामाचे राष्ट्रपिता आशिल्ले. हांतुणार पडून मरचे परस क्रांतीच्या प्रार्थना स्थळाचेर हुतात्मा म्हणून तांकां मरण आयलें. खरे तरेन तांचें जिवित सार्थ जालें. आयज 75 व्या हुतात्मा दिसा तांकां काळजा सावन आदरांजली.
विज्ञानदूत श्रीकांत शंभू नागवेंकार
90965 12359
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.