आधुनिक ‘विज्ञान सूर्य’ : स्टीफन हॉकिंग

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आधुनीक काळांतलो ‘विज्ञान सूर्य’ ह्या नांवान वळखतात त्या नामनेचो शास्त्रज्ञ स्टीफन हॉकिंग हांचो आयज यादस्तीक दीस. 5 वर्सां आदीं आजच्या दिसा म्हळ्यार 14 मार्च 2018 क ते संवसाराक अंतरिल्ले.
स्टीफन हॉकिंग हांचो जल्म 8 जानेवारी 1942 दिसा इंग्लंडांतल्या ऑक्सफर्ड शारांत जालो. तांचे बाबा डॉ. फ्रँक हॉकिंग हे जीवविज्ञानीक संशोधक आशिल्ले. स्टीफन हांच्या जल्मा वेळार दुसरें म्हाझूज सुरू आशिल्ल्यान फ्रँक आनी तांची घरकान्न इसाबेल उत्तर लंडना सावन ऑक्सफर्डाक गेलीं. पूण कांय दिसां भितर तीं परतून लंडनांत आयलीं. कारण फ्रँक हे नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिसीनांत परजीवीशास्त्राचे मुखेली जाल्ले. 1950 वर्सा हॉकिंग कुटुंब सेंट आल्बन्स हांगा रावपाक गेलें. हांगासर तांणी 1950 ते 1953 मेरेन तीन वर्सां सेंट आल्बन स्कूल फॉर गर्ल्सांत शिकप घेतलें. ही शाळा चलयां खातीर आसली तरी थंय चल्यांकूय प्रवेश दिताले.
स्टीफन ल्हानपणा सावन तेजस्वी आशिल्लो. गणित, भौतिकी आनी संगीत ह्या विशयांची ताका खूब आवड आशिल्ली. स्टीफन हॉकिंग हांणी ऑक्सफर्ड विद्यापिठांत ब्रह्मांडशास्त्राचें संशोधन करपा खातीर नांव नोंद केलें, पूण पिरायेच्या 21 व्या वर्सा तांकां अॅमियोट्रोफिक लॅटरल स्क्लेरोसिस (ALS) हो असाध्य रोग जाल्ल्याचें निदान जालें. स्टीफन हॉकिंग चडांत चड दोन वर्सां जियेंतले अशें दोतोरांनी सांगलें. सुरवेक ते खूब निराश जाले पूण त्याच हॉस्पिटलांत एक दुयेंती पळोवन ताका आशेचो किरण दिसलो. ह्या दुयेंसाक लागून तांकां अपंगत्व आयलें. तांकां भोंवपाक व्हीलचेराचो वापर करचो पडटालो. मागीर व्हीलचेयराक संगणक जोडलो. फकत एक बोट वापरून तांणी संगणकाचेर काम करपाक सुरवात केली. 1985 वर्सा तांकां न्युमोनिया जालो. त्याच काळांत एक शस्त्रक्रियाय जाली, उपरांत तांचो आवाज गेलो, पूण तांणी हार मानूंक ना. खर इत्साशक्त, सकारात्मकताय, समर्पण आनी जिणे विशीं मोग हाच्या बळग्यान भिरांकूळ दुयेंसाचेर मात करतना ब्लॅक होला संबंदीत जायतीं संशोधनां करून तांणी संवसाराक अजापीत केलें. तांणी ब्लॅक होलाचेर जायतीं पुस्तकां बरयलीं. ताच्या ‘अ ब्रीफ हिस्ट्री ऑफ टाइम’ ह्या पुस्तकान खपाचे विक्रम मोडले. ह्या पुस्तकाचेर आदारून जायत्यो सिरियल आनी सिनेमा प्रदर्शीत जाले.
सहकारी रॉजर पेनरोज हाच्या आदारान तांणी सापेक्षतायवादाच्या सिद्धांताचेर आदारिल्लो एक सिद्धांत मांडलो. अवकाश आनी काळ व्हड स्फोटा सावन सुरू जालो जाल्यार ताचो शेवट ब्लॅक होलांत जातलो. ब्लॅक होल काळे नासतात. तातूंतल्यान उत्सर्जन जाता. विश्वाक मर्यादा, शीम ना असो सिद्धांत तांणी मांडलो. तांची जायतीं संशोधनां काळा परस फुडें आशिल्लीं. देखून ताका ‘आर्विल्लो न्यूटन’ अशें म्हण्टात. स्टीफन हॉकिंगाचें चरित्र प्रेरणादायी आसा. काळा परस फुडें आशिल्लो हो शास्त्रज्ञ आधुनीक युगांत जावन गेलो, हीच गजाल फुडले पिळगेक प्रेरणा दितली. स्टीफन हॉकिंगाक तांच्या पुण्यतिथये निमतान आर्गां

श्याम ठाणेदार
9922546295