भांगरभूंय | प्रतिनिधी
शिक्षणीक मळार भारतांतल्या जायत्या शिक्षणीक संस्थांनी समाजीक रेडियो केंद्रां स्थापन करपाक फुडाकार घेतला.
लोकांचे विचार, जीण, भावना हांचे सयत कला, साहित्य, शिक्षण अशा जायत्या मळांचेर लक्षवेधी योगदान दिवंक शकपी समाजमाध्यम म्हळ्यार कम्युनिटी रेडियो. प्रसारणाचें हें बिगर वेवसायीक रूप समाजीक, संस्कृतीक आनी शिक्षणीक सशक्तीकरणाचें एक बळिश्ट माध्यम म्हणून विकसीत जालां. खास करून भारता सारकिल्ल्या विविधतायेन भरिल्ल्या देशांत जायत्या लोकांक आवाज दिवपी माध्यम म्हळ्यार कम्युनिटी रेडियो. गांवगिर्या वाठारांतल्या वा भाशीक नदरेन वेगळ्या वेगळ्या लोकांक आपले विचार उक्तावपाक, आपले अणभव सांगपाक, आपली संस्कृतीक गिरेस्तकाय दाखोवपाक आनी परस्पर समजुतीचेर आदारीत सहसंबंद तयार करपाक एक मंच म्हळ्यार कम्युनिटी रेडियो.
कम्युनिटी रेडियोची संकल्पना अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याच्या आनी म्हायती स्वातंत्र्याच्या मुळाव्या हक्काचेर आदारिल्ली आसा. ताका लागून लोकांक म्हायतीची देवाणघेवाण करप शक्य जाता. लोकांच्या गरजेची आनी आकांक्षांची सेवा करपाच्या हेतान मुखार आयिल्लें माध्यम म्हळ्यार कम्युनिटी रेडियो. कम्युनिटी रेडियोंत थळावे लोक कार्यावळींचे वा उपक्रमांचे मुखेल निर्माते आसतात. तातूंत थळावें संगीत, लोकवेद, बोली, आनी कथाकथन अशा जायत्या गजालींचो आस्पाव जाता. भारतांत सरकारान शिक्षणीक संस्थांक लेगीत कम्युनिटी रेडियो केंद्रां स्थापन करपाक परवानगी दिल्या. फाटल्या जायत्या वर्सांत हें धोरण व्हड प्रमाणांत विस्तारलें आनी मोटे संख्येन कम्युनिटी रेडियोची उबारणी जाल्ली दिश्टी पडटा.
समाजाक एकठांय हाडपाक आनी भावपण वाडोवपाक कम्युनिटी रेडियोची भुमिका परिवर्तनकारी आसता. हें माध्यम भलायकी जागृताय, शेती, बायलां सशक्तीकरण, उदक संवर्धन, सरकारी येवजण्यो अशा थळाव्या मुद्द्यांचेर भासाभाशे खातीर आदर्श थारता. सामुदायीक रेडियो केंद्रां ल्हान भौगोलीक वाठारांत काम करतात. परस्पर संवादा वरवीं वांटून घेतिल्ल्या म्हायतीतल्यान विस्वास, पारदर्शकता आनी सामुदायीक भावना तयार जाता. सामुदायीक रेडियोचें आनीक एक म्हत्वाचें योगदान म्हळ्यार सांस्कृतीक विविधताय सांबाळप आनी तांकां चालना दिवप. शेंकड्यानी भाशा आनी संस्कृतीक परंपरा आशिल्ल्या भारता सारकिल्ल्या देशांत समाजीक रेडियो थळाव्या दायजाचो संरक्षक म्हूण वावुरता. सामुदायीक रेडियो वरवीं थळावे कलाकार, साहित्यीक आपलें काम प्रेक्षकां वांगडा वांटून घेवंक शकतात आनी हाका लागून फक्त आपली परंपरा जिती दवरपाचोच न्हय जाल्यार तरणाट्या पिळग्यांक तांच्या संस्कृतीक मुळां कडेन जोडपाची प्रेरणा दितात.
शिक्षणीक मळार भारतांतल्या जायत्या शिक्षणीक संस्थांनी समाजीक रेडियो केंद्रां स्थापन करपाक फुडाकार घेतला. तांचो वापर शिक्षणीक आऊटरीच, संशोधन प्रसार, विद्यार्थ्यांच्यो कार्यावळी हांचे खातीर करतात. तेच प्रमाण साक्षरता, पर्यावरण संरक्षण, भलायकी जागृताय, करियर समुपदेशन आनी समाजीक प्रस्नांचेर लेगीत कार्यावळी प्रसारीत जातात. कम्युनिटी समुदाय रेडियोत वांटो घेवप्यां मदीं संवादकला, पत्रकारिता, कार्यावळ निर्मिती हांची कुशळटाय विकसीत जाता. समाजीक, संस्कृतीक आनी शिक्षणीक नवनिर्माण हांचे खातीर कम्युनिटी रेडियो बेस बरें माध्यम जावं येता.
सामुदायीक रेडियो लोकांक स्वताच्या आवाजांत आपलें म्हणणें मांडपाक सक्षम करता. हें अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य जायत्या दुर्बळ घटकांक मुखेल प्रवाहांत येवपाक आदार करता. हाचे वरवीं कम्युनिटी रेडियो उलोवप्यांक सशक्त तर करताच पूण आयकुप्यांकूय संवेदनशील करता. ताका लागून परस्पर आदर आनी समजूत वाडटा. जायत्या वाठारांनी कम्युनिटी रेडियो कार्यवाळींक लागून नितळसाण, भलायकी, समाजीक सहसंबंद घटमूट जावप अशे बदल जाल्यात.
अफाट क्षमता आशिल्ल्या कम्युनिटी रेडियोच्या प्रसारा खातीर नियामक चौकटी, परवानग्यो, परवानो प्रक्रिया हांचे खातीर लागपी वेळ उणो जावंक जाय. वेगळीं वेगळीं मंत्रालयां तशेंच खात्यां कडल्यान आवश्यक मंजुऱ्यो वेळार मेळत जाल्यार कम्युनिटी रेडियो अदीक नेटान मुखार सरतलें. ते भायर, सद्याच्या धोरणांत पुराय जायरातींक परवानगी ना, जाका लागून अर्थीक गणीत हो एक म्हत्वाचो मुद्दो थारता. मर्यादीत प्रायोजकता आशिल्ल्यान कम्युनिटी रेडियो चलोवपा खातीर जायत्या अनुदानांच्या आदाराचेर निंबून रावचें पडटा. मुळावी बांदावळ, साधनसुविधा आनी तंत्रीक तज्ञताय लेगीत म्हत्वाचीं कम्युनिटी रेडियो मुखा वेलीं आव्हानां आसात. आधुनीक रेकॉर्डिंग उपकरणां, ध्वनीरोधक स्टुडियो, सेगीत वीज पुरवण सुनिश्चीत जावप लेगीत कम्युनिटी रेडियो खातीर आवश्यक आसा.
भारतांत कम्युनिटी रेडियोचो फुडार आश्वासक आसा. परंपरीक एफएम प्रसारण, इंटरनॅट रेडियो, पॉडकास्टींग, मोबायल अॅप्स, सोशल मिडिया हांच्या युगांत कम्युनिटी रेडियो भितर लेगीत वैशिश्ट्यपूर्ण योगदान दिवपाची तांक आसा. भौगोलीक आडमेळीं हुपून वेगळ्या वेगळ्या प्रेक्षकां मेरेन पावपा खातीर साबार ऑनलायन प्लॅटफॉर्मां कम्युनिटी रेडियोक मजत करपाक शकतात. हे वरवीं प्रदेश आनी संस्कृताये वरवीं एकचाराच्या जाळ्याकूय ती सक्षम करतात. सरकारी धोरणूय कम्युनिटी रेडियोक आदार दिता. कम्युनिटी रेडियो आदार येवजण सारकिल्ल्या येवजण्यां वरवीं कम्युनिटी रेडियो केंद्रांक अर्थीक मजत मेळटा. शिक्षणीक संस्थांनी कम्युनिटी रेडियोचो वापर तांच्या अभ्यासक्रमांत, संशोधनांत आनी विस्तार कार्यावळींत केल्यार तें प्रभावी थारपाक शकता.
फुडाराचो विचार केल्यार, कम्युनिटी रेडियो भितर, शाश्वत विकास उद्दिश्टां म्हळ्यार एसडीजी साध्य करपाची तांक आसा. शिक्षण, समानताय, भलायकी, हवामान, शांतताय, न्याय हांचे कडेन संबंदीत गजालींच्या प्रचार आनी प्रसारा खातीर कम्युनिटी रेडियो एक बरें माध्यम थारूं येता. कम्युनिटी रेडियो विंगड विंगड समाजीक परिवर्तना खातीर एक आदर्श माध्यम थारूं येता. गांव आनी शारां हांचे मदलें अंतर उणें करपाचो यत्न आनी डिजिटल माध्यमां वरीच कम्युनिटी रेडियो लेगीत करपाक शकता. सर्वसमावेशक, परवडपी, प्रभावी असो एक मार्ग म्हळ्यार कम्युनिटी रेडियो अशें म्हणपाक शकतात.
कम्युनिटी रेडियो हें फक्त संवादाचें साधन न्हय जाल्यार ताचे परस परस अदीक आसा. समाजीक बदल, संस्कृतीक अस्मिताय तशेंच गिन्यान आनी कृती हांचे मदलो तो पूल. आपलीं मतां उक्तावपाक, एकामेकांकडल्यान शिकपाक आनी समाजीक उदरगतींत सक्रीयपणान वांटो घेवपाक सशक्त करून लोकांक साबार मळार योगदान दिवपाक सशक्त करपी एक मंच. लोकांक व्यक्त जावपाक मेळचे खातीर कम्युनिटी रेडियो माध्यम घटमूट करप गरजेचें.
डॉ. चिन्मय मधू घैसास
9823728640
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
