भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज 1 ऑगस्ट. ‘राष्ट्रीय तोंड नितळसाण दीस’ म्हूण देशभरांत उमेदीन मन्यतात. तोंडाचे नितळसाणे संबंदान लोकां मदीं जाग्रुताय जावची ह्या निमतान हो लेख. ‘तोंडाची भलायकी राखप म्हजो मुळावो हक्क’ हो अंदूं वर्साचो विशय.
1 ऑगस्ट हो सर्गेस्त दोतोर गोविंद ब. शंखवाळकार हांचो जल्मदीस. दो. शंखवाळकार हे मूळ गोंयकार, पूण मुंबय स्थायीक जाल्ले. दांत चिकित्सेचें शिक्षण पूर्ण केले उपरांत पेरियोडॉण्टॉलॉजी ह्या फांट्यांत तांणी पदव्युत्तर शिक्षण घेतलें. भारतीय पेरियोडॉण्टॉलॉजी संघटणेचें पयले अध्यक्ष जावपाचो मान मेळिल्ले खातीर तांकां ह्या मळा वयले
जनक अशें संबोधतात, ही
गोंयकारां खातीर व्हड अभिमानाची गजाल. दो. शंखवाळकारान दांत चिकित्सेच्या मळार जनहिता खातीर मोलादीक योगदान’ दिलां.
तोंड म्हणल्यार दांत, मावो आनी हेर आधार दिवपी तंतू. तोंड हे कुडीचें मुखेल दार. तोंडाक कुडीचो हारसो अशें म्हणटात. ताचें कारण तोंडाचे भलायकेचो आनी सर्वसादारण भलायकेचो लागींचो संबंद आसता. सर्वसादारण भलायकेची म्हायती तोंडाची अवस्था पळयत जाल्यार मेळटा. तोंडा भितर ज्यो घडणुको घडटात तांचो कुडीचेरय प्रभाव पडटा, तेच बरोबर जे कुडी भितर घडटा ताचो प्रभाव तोंडाचेरूय पडूं येता. कांय वेळार अचकीत कुडीच्या कांय दुयेसांचो तोंडा भितरल्या लक्षणां वरवीं निदान करपाक डॅण्टिस्ट कारणिभूत थारता. तोंडाची भलायकी घटमूट आनी निरोगी दवरली जाल्यार कसलेंच दुयेंस उपरासूंक पावचें ना तशेंच सर्वसाधारण भलायकी घटमूट, निरोगी उरतली. तशें पळोवंक गेल्यार तोंडाची भलायकी बरी आसप म्हणल्यार तोंडाची नितळसाण बरी आसा हें दाखोवन दिता.
संवसारीक भलायकी संघटणेच्या नियाळा प्रमाण दांत किडेवप (डॅण्ट्रल केरीस) आनी मावेचें दुयेंस (पॅरियोडॉण्टल डिसीज) ही दंतचिकित्सेंतलीं मुखेल दुयेंसां. तशेंच भारता सयत संवसारभर तांचे प्रमाण खूब आसा. जायते खेपे लोकां मदीं वावुरतना आमकां लोकांच्या तोंडाचो वास मारता हें लक्षांत येता. संशोधनात्मक अभ्यासा वरवीं, असें दिसून आयलां, संसारभरांतल्या लोकां मदीं तोंडाची दुर्गंधी (वास मारप) ह्या लक्षणाचे प्रमाण सुमार 75 प्रतिशें आसा. तोंडाक वास मारपा फाटलीं कारणां तोंडां भितरलीं तशेंच भायलीय आसूं येतात. भायलीं कारणां म्हणल्यार असंतुलीत आहार वा उपास करप. कांदो, लसूण, मसाले, सोरो सारकिल्ले वास मारपी जिनस, सायनस, टॉन्सील आनी छातयेचे संसर्ग, पुलमावांचे विकार, पोटाचे तशेंच आतकड्यांचे विकार, डायबेटीस, मुत्रपिंडाचें दुयेंस, फिंग्दाची दुयेंसां, पित्ताशयाचे विकार, मासीक पाळी, कांक्राची दुयेंसां आनी वखदां हीं जावन आसात
सुमार 85 प्रतिश्यां परस चड प्रमाणांत तोंडा भितरलीं कारणां दुर्गंधी येवंक जापसालदार आसता. हीं कारणां म्हणल्यार तोंडाची बुरशिकाय, मावेचीं दुयेंसां, किडिल्ले आनी मोडिल्ले दांत. दातांचे आॅब्सेस, तोंडाचे कातरे, जिबेची बुरशिकाय, बुरश्यो कवळ्यो, तोंड सुकप आनी धुम्रपान हीं जावन आसात.
जेन्ना कोणाकय तोंडाच्या दुर्गंधी संबंदान हुस्को आसता तेन्ना आपल्या डेन्टिस्टा कडल्यान विचारणी आनी तपासणी करून नेमकें कारण कसलें तोंडा भितरलें वा भायले हें सोदून काडूंक मजत जातली. खूब जाणांची तोंडांचे दुर्गंधी संबंदान वेगळीं वेगळीं मतां आसूंक शकतात, हाचे- खातीर डेन्टिस्टा कडेन वतना दुयेंती बराबर एक सोबती व्हरप खूब गरजेचें, हो सोबती त्या दुयेंतीक खरेंच तोंडाची दुर्गंधी मारता काय ना हें सारकें सांगूंक शकतलो.
तोंडाचे दुर्गंधी संबंदीत उपाय म्हणल्यार अशे: दीसपट्टे दोन खेपे फ्लोरायड युक्त टुथपेस्ट आनी योग्य टुथब्रश वापरून योग्य पद्दतीन दांत घासपाक जाय, अशें केल्ल्यान दातांच्या खांचींनी सांठून उरिल्ली बुरो (प्लाक) काडून उडोवन त्यो खांची नितळ करपाक मजत जाता. तशेंच, दिसांतल्यान, एक खेपे चड करून न्हिदचे पयलीं फ्लॉस हे नायलॉन सूत घेवन दांतांच्या फटींनी घालून फ्लोसींग करपाक जाय. हाचे फाटलें कारण, जंय टुथब्रश सारको पावना थंय फ्लॉस घालून सांडून उरिल्लो ‘प्लाक’ तशेंच अन्नकण भायर काडून हे जागे नितळ दवरपाक मेळटात. असल्या जाग्यांचेर दांत किडपाचें दुथेस जावपाची शक्यताय चड आसता.
सदांच दांत घासले उपरांत जीब घासपाक विसरूंक जायना. जिबेचेर तरतरांचे सुक्षीम जंतू सांठून उरिल्ले आसतात. तशेंच थंय दुर्गंधी तयार करपी जिनसूय आसतात. हे काडून नितळ करपा खातीर जीब घासपाची संवय लावप गरजेचें. जो कोण दातांच्यो कवळ्यो घालता ताणें रातच्या वेळार त्यो काडून दवरच्यो आनी बरे तरेन नितळ करून सकाळीं फुडें घालच्यो.
तोंड जाता तितलें सुकपाक दिवंक जायना. तोंडांतल्यान भोवतेक दुर्गंधी भायर सरता. जर तोंड सुकपाचो त्रास आसा जाल्यार ताचे फाटलें कारण सोदून काडून ताचेर योग्य तो उपाय करूंक जाय. कितेंय खाले उपरांत उदकाचो घोंट घेवन बरे तरेन गळगळे केल्यार ते बारीक कण दातां मदीं शिरकल्ले आसतात ते काडूंक मेळटात. मतींत दवरचें फक्त गळगळे करून जमिल्लो प्लाक काडूंक मेळना. दिसांतल्यान खूब उदक पियेवचें. हातूंतल्यान कुडी भितर जाय त्या प्रमाणांत उदक उरतलें. उदकांत लिंबाचो रोस पिळून तें उदक पियेत जाल्यार तोंडाक मात्सो बरो वास येतलो. अशें करूं येता, पूण हाचे खातीर हेर कारणांचो निश्कर्श पयली लावचो पडटलो. जेवणां- खाणांत कुरकुरीत फळां आनी भाजयांचो आस्पाव करपाक जाय. हाचे पसून चाबडायतना दांत सुळसुळीत जातात तशेंच मावो मालीश केल्ले वरी जाता. अशें केल्ल्यान कुडीक जाय तसो जिवनसत्वांचो आहारूय मेळूंक पावता. वेळावेळार डॅन्टिस्टा कडल्यान तोंडाची तपासणी करून घेवंक जाय. कसलोय त्रास आसलो जाल्यार सल्ल्या प्रमाण योग्य तो उपाय करून घेवंक जाय. तोंडाची भलायकी घटमूट आसली जाल्यार दुर्गंधीय पयसावतली.
तोंडाची नितळसाण राखप ही दांतां खातीर आनी मावे खातीर सगल्यांत महत्वाची. घटमूट आनी निरोगी दांत आनी मावो सौंदर्यूय वाडोवंक मजत करिनात जाल्यार कुडीची भलायकी घटमूट दवरूंक हातभार लायतात. तोंडाची नितळसाण राखपाक योग्य ती जतनाय घेतली तशेंच संवय लायली जाल्यार दातांच्या, मावांच्या आनी तोंडाच्या हेर दुयेंसांचेर शक्य तितलो प्रतिबंध हाडूंक मेळटा.
तोंडाची नितळसाण राखप हो दरेकान आपलो मुळावो हक्क अशें समजून तोंडाची भलायकी तशेंच सर्वसादारण भलायकेची खाशेली जतनाय घेतली जाल्यारूच ‘राष्ट्रीय तोंड नितळसाण दीस‘ मनोवपाचें सार्थक जातलें.
डाॅ. संदीप अनंत लवंदे
(लेखक हे दांत
म्हाविद्यालयांत प्राध्यापक आसात.)
9890223731
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
