संविधान बदलांतलें खरेंपण

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अस्तुरी लोकसंख्येन आनी मतदार संख्येन वाडिल्ल्यान, मतदार नोंदणेंत तिचो चडांत चड आस्पाव जाल्ल्यान तिका संसदेंत, विधानसभेंत 33 टक्के राखीवता दिवप ही केंद्र सरकाराची लागणूक.

वेंचणूक मागीर ती लोकसभेची, विधानसभेची लागीं आयली की संविधान बदला विशीं राजकी पक्ष एकामेकांचेर
उतरांचो शिंवर करतात. संविधान एकूच आनी मुखेल म्हळ्यार तें आमच्या भारत देशाचें. त्या संविधानांतल्या बदलांतल्यान राज्यां, राज्यांचें संविधान जालां. भारताचे पयले केंद्रीय कायदो आनी न्याय मंत्री डाॅ. भीमराव उर्फ बाबासाहेब आंबेडकर हांणी हेरांचे मजतीन केल्लें संविधानाचें अंदूं 75 वें अमृत महोत्सवी वर्स. 26 नोव्हेंबर 1949 वर्सा भारतीय संसदेन देशाच्या संविधानाक मान्यताय दिली. 26 जानेवारी, 1950 दिसा संविधान चालीक लागलें. उपरांत संवसारात, समाजांत जाल्ले बदल विंगड विंगड दुरुस्तेंतल्यान संविधानांत आस्पावल्यात.
तेंपा प्रमाण कुरपणे घालत संविधान फुडें सरलां. संविधानात सुदारप, दुरुस्ती करूंक नाशिल्ली जाल्यार गोंयाक राज्य पांवडो मेळपाचो? संविधानाचे आठवे वळेरेंत कोंकणी भाशेचो आस्पाव करून घेवंक नाशिल्लो जाल्यार ती राजभास जावपाची? पंचायत वा नगरपालिकांनी अस्तुरेक 33 टक्के राखीवता मेळपाची? देशाच्या स्वातंत्र्याचें अमृत महोत्सवी पर्व मनयतना भारताचे घटनेत/संविधानांत बदल घडप अपेक्षीत आशिल्लें.अपेक्षे प्रमाण दुरुस्त्यो जाल्यो, फाटलीं कितलींशींच वर्सां झूज चलिल्लें 33 टक्के अस्तुरी राखीवते पासत. ( संसद, विधानसभेंत) तेखातीर दुरुस्ती जाल्या.
अस्तुरी लोकसंख्येन आनी मतदार संख्येन वाडिल्ल्यान, मतदार नोंदणेंत तिचो चडांत चड आस्पाव जाल्ल्यान तिका संसदेंत, विधानसभेंत 33 टक्के राखीवता दिवप ही केंद्र सरकाराची लागणूक. हे लागणुकेक 2024 वर्सा प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांच्या सरकारान पाळो दिलो हें सत. ते खातीर 106 वी घटना दुरुस्ती जाली, राष्ट्रपतींचे मान्यतायेंतल्यान कायदोय जाला. मुखेल घटना दुरुस्ती आशिल्ल्यान लोकसभेंत, राज्यसभेंत तिका 2/3 तृतियांश वांगड्यांची मान्यताय जाय आसता. ते खातीर वांगड्यां भितर एकवट घडोवन हाडपाचो व्हड वावर सत्तेर आशिल्ल्या सरकारान फाटल्या वर्सा केलो हेंवूय सत.
कित्याक केलो हो वावर? 2024 चे लोकसभा वेंचणुके खातीर मतदार नोंदणी पर्वाक वर्सा आदीं आरंभ जाल्लो. 47 टक्क्यां वयर अस्तुरी मतदारांची नोंदणी जाल्ल्यान दुरुस्ते खातीर वाट मेकळी जाल्लीं.
एका तेंपार अस्तुरेक शिक्षणा पसून पयस रावचें पडटालें, आयज ती शिकल्या. देशांतली अस्तुरी साक्षरतायेचें प्रमाणय वाडलां, अस्तुरेच्या जल्माची सरासरी वाडल्या. ताचो अभ्यास करतकीच तिका समान राजकी हक्क मेळपाकच जाय, ती सरकाराची लागणूक हें सरकाराक होलमलें उपरांत दुरुस्ती जाली.
विधेयकाचेर राष्ट्रपतींनी म्होर उठयतकीच ताचें कायद्यांत रुपांतर जालां. अस्तुरेक लोकसभेंत 33 टक्क्यांनी सुवात दिवपा खातीर यत्नय सुरु जाल्यात. भारतीय जनता पार्टी तातूंत एक पावल फुडें आसा. राजकारणा पसून कुशीक रावन शिक्षण, समाजकारणांतल्यान अस्तुरी सक्षमीकरण करपी पल्लवी धेंपो हांचे वरी गोंयचेच न्हय देशाचे धुवेक देशाच्या राजकारणांतल्या मुखेल प्रवाहांत व्हरपा खातीर भाजपान यत्न केले. होच वगत मतदारांनी आपलो फुडार खंय आसा तें सांगपाचें, मतदारांचेरच तो निर्णय निंबून आसा. फक्त पल्लवी हांकांच न्हय जाल्यार दिल्ली ते महाराष्ट्रा मेरेनच्या राज्यांतले उच्च शिक्षण घेतिल्ले अस्तुरेक लोकसभेंत वचपाची वाट भाजपान दाखयल्या. सगल्या राजकी पक्षांची लागणूक, ते नदरेंतल्यान भाजपान उखलिल्लीं पावलां म्हत्वाचें..
देशाच्यो आदल्यो संरक्षण मंत्री सुषमा स्वराज हांची उच्च शिक्षण घेतिल्ली धूव बासुरी स्वराज वेंचणुकेच्या रिंगणात आसा. दिल्लींतल्यान ती ज्या मतदारसंघातल्यान वेंचणुकेंत आसा तो मतदारसंघ तिका जैतिवंत करतलो हें भाजपाक कळिल्ल्यान तिका उमेदवारी मेळ्ळ्या. बासुरी जावं पल्लवी, कंगना हेर नारीशक्तीक उमेदवारी दितना तांच्या समाजीक वावराचो अभ्यास भाजपान केला. प्रियांका गांधी हांचे खातीरय तो काँग्रेसीन केला आसतलोच.
गोंयांत ते लागणुकेक काँग्रेसीन कित्याक पाळो दिवंक ना? जैताची खात्री नाशिल्ल्यान? बिना शांताराम नायक हांचे वरी उच्च शिकिल्ली अस्तुरी प्रदेश महिला काँग्रेसीच्यो अध्यक्ष. तांचें कर्तूब राष्ट्रीय पांवड्यार काँग्रेसीच्या फुडाऱ्यांक समजल्लें जाल्यार प्रदेश काँग्रेशाध्यक्षपद फाटले विधानसभे खातीर तांकांच मेळपाचें. प्रदेस काँग्रेस अध्यक्षपदार अणभवी, कर्तुबी मनीस आसल्यार लोकसभा वेंचणुकेंत उमेदवार दिवपाक कळाव लागचो नाशिल्लो. तांचे वरी अस्तुरी लोकसभे खातीर जाय आसल्यो. विधानसभांनी, राज्यसभांनी 33 टक्क्यांतल्यान राजकारणा पसून हेर मळांनी स्त्रीनिती येवपाची आसा तेन्ना पल्लवी, बीना हांकांच म्हत्व येतलें.
पयसो नाका तुमी जाय अशें आमदार विजय सरदेसाय विदेशांत वचून आयज कित्याक म्हण्टात? फकत पयसो आसलो म्हणून जावचें ना कर्तुबय यजाय हें सत विजयबाबांक तांचे बापूय जयवंतराव सरदेसाय हांच्या मरणा उपरांत होलमलां? बापायचो उणाव तांकां दिसता? जयवंतराव सरदेसाय हांचे विशीं ते हो संवसार सोडून वतकीच जें लिखाण जाल्लें तें उखलापें, वयलेचारांचे. विजय हांचे परस सविता, माधवी ह्या दोन कर्तुबी धुवांक उच्च शिक्षण घेवपाक उमेद दिवपी जयवंतराव, राजभास आंदोलनांत, विधानसभा वेंचणुकेंत ज्ञानपीठकार रवीन्द्रबाब केळेकार हांचे फाटल्यान रावपी जयवंतराव कितल्या जाणांक खबर आसात? माधवीन संवसाराचो निरोप घेतलो तेन्ना जयवंतराव सैरभैर जाल्ले हांवें पळयिल्लें. रस्त्यार येवपी, वचपी अस्तुरेंत माधवीक सोदपी जयंवतराव हे एक व्हड व्यक्तीमत्व, गोंय आनी गोंयकारपणा परस व्हडलें. त्या व्यक्तीमत्वाचें संशोधन फुडाराची नदर दिवपी. संविधानांत बदल जाल्यारच राज्यांक, देशाक कितें तरी मेळटा हें जाणां आशिल्ले ते जाणकार, वास्तवतायेंतल्यान चलपी व्यक्तीमत्व.
पल्लवी धेंपो, तिंबलो घराण्यां कडेन विजयबाब हांचें नातें ना? ब्रँड धेंपो भाजपा कडेन पावलो म्हणून तांची अस्वस्थताय वाडल्या? ब्रँड धेंपो विशीं तांणी हे वेंचणुकेत मेकळेपणान उलयल्यार तांचोय फुडार परजळीत जातलो. तसो ब्रँड धेंपो पयलीं सावन भाजपाचोच, देश आनी राज्यांतय. वास्तवतायेंतल्यान जल्माक घाल्ले राजकी पक्षांचे जाहीरनामे एकसारके दिसले तरी खाशेलपण कित्यांत आसा तें मतदारांक खबर ना?
पंचायत, नगरपालिका, म्हापालिका दुरुस्ती वा बदल आदले प्रधानमंत्री स. राजीव गांधी हांणी हाडूंक नाशिल्ले जाल्यार अस्तुरेक तळागाळांतल्या राजकारणाची वाट दिसपाची? आवय आदली प्रधानमंत्री इंदिरा गांधी हांचे परस राजीवजींचीं तत्वां व्हड. तीं पंडीत जवाहरलाल नेहरू, राष्ट्रपिता महात्मा गांधीजींची. सरकार ही निरंतर फुडें वचपाची प्रक्रिया, ते प्रक्रियेंत सामील जावन आपलें कर्तुत्व प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी फाटल्या पांच वर्सांनी दाखोवन दिलां. केंद्र सरकारान कितें केलां ताची जायरात वर्सभर मुखेल टीव्ही चॅनेलांतल्यान जाल्या. जाहीरनाम्या वांगडा केंद्र सरकारान केल्ल्या कामाची म्हायती मेळटा. स. राजीवजीन म्हायती तंत्रज्ञानाचें पर्व हाडलें, त्या पर्वाचो चडांत चड उपेग हे फुडें चुनाव पर्वांत हाडपा पासत दुरुस्त्यो जातल्यो हें सत न्हयकारूंक जायना. ज्येश्ठ नागरिकांक घरा बसून मतदान करपाक मेळचें हे खातीर ते दिकेन वावर सुरु आसा.
देशांत 75 वर्सांत व्हड प्रमाणांत बदल जाल्यात, उदरगतींतल्यान भारत महासत्ता जावपाचे वाटेर आसा ही जाणविकाय प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांकां जाल्या. आमचो जाहीरनामो फुडारा खातीर आसा, आमी देशांतल्या तरणाट्यांच्या दोळ्यांतल्यान उदरगती कडेन पळयतात हें भाजपाच्या जाहीरनाम्यातलें उक्तें मोने सत.
काँग्रेसीच्याय जाहीरनाम्यात तें आसा पूण ताचें मार्केटींग जावपाक जाय. संविधानांत बदल जातलो असो बोवाळ घालो म्हणून जावचें ना. बदलाचें वारें खंय व्हावंतलें? तें सांगपाची गरज आसा. देशांतल्या संविधानाचो मुखेल भाग (गाभो) बदलपाची धिटाय भाजपांतच न्हय जाल्यार खंयच्याच राजकी पक्षांत ना. एकात्मता, एकवटाच्या बळिश्ट तत्वांचेर आधारिल्ल्या संविधानांत दुरुस्त्यो जाल्यात, जातल्यो. हे वटेन ते वटेन वचपी, पक्षांतरांक आळो घालपी म्हत्वाची दुरुस्ती संविधानांत जावची हे खातीर सरन्यायाधिश केंद्र सरकाराचेर फुडल्या दोन वर्सां मदीं चेपण हाडटले हातूंत दुबाव ना. पक्षांतरां आडावपा पासत संविधानांत दुरुस्त्यो खूब जाल्यात पूण त्यो बागोवन पक्षांतर करपी वाडल्यात हें सत. काँग्रेस, भाजपा हे मुखेल दोन राष्ट्रीय पक्ष, कांय प्रादेशीक पक्षय फुडें सरतना तांचींय अर्दां जाल्यांत.
विकसीत भारत हे प्रक्रियेंत समेस्त नागरिकांक आस्पावन घेवन भाजपान वेंचणूक जाहीरानामो केलो. धेंपो ब्रँडा वरी हजारांनी ब्रॅंड तयार करपाचें सपन त्या जाहीरनाम्यांत आसा. नागरिकांचे जिणेचो दर्जो वाडोवप हें तातूंतलें अमृत. तें समजून घेवपाची, दिवपाची तांक प्रदेश भाजपा अध्यक्ष खासदार सदानंद तानावडे, मुख्यमंत्री डाॅ. प्रमोद सावंत, केंद्रीय मंत्री श्रीपाद नायक आनी सरकारांतल्या मंत्र्यांक, भाजपाच्या पदाधिकाऱ्यांक आसा. आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार हांचे वरी मार्गदर्शकांनी, पक्षनिश्ठेचें तें फळ. उत्तर गोंयच्यान काँग्रेस उमेदवारी मेळिल्ले रमाकांत खलप ते तांकीचे पूण आतां तांकां 20 मतदारसंघांत भोंवप शक्य आसा? संविधानांत जाल्ल्या बदलां विशीं, राजीवजी आनी इंदिराजी विशीं ते मना काळजा सावन उलोवंक शकतात? ब्रँड धेंपो न काँग्रेसीक पालव दिवंक ना? हाच्यो जापो कोण दितले? संविधानांत ल्हान व्हड बदल खूब जाल्यात, पोरणे मोडटना नवे आयल्यात, संविधानातल्या बदलांचे तें खरेंपण, आनीक एक सत.

सुहासिनी प्रभुगावकार
9881099260