बायल रूप

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अशी ही भारतीय बायलांची नदर, घोव वायट आसा, म्हजें घोवा कडेन पटना म्हणून जर वयले वयर घटस्फोट जावपाक लागले तर कितें सादतलें? मागीर संवसारांत प्रेम, त्याग ह्या शब्दांक कितें अर्थ? जगांत सांबाळून घेवचें आसता. जग म्हणल्यार सहकार्य, जग म्हणल्यार तडजोड. जग म्हणल्यार दिवप आनी घेवप. पूण घोव जर सहकार्य करिना तर हांवें कितें ताका सोडून वचप? त्यागमय, प्रेमान हांव ताचे कडेनच रावतलें. म्हज्या प्रेमाचें हें व्हडलें बळगें. दुर्गुणांक सुद्दां तेंच प्रेम सांबाळटलें. हांव आशेन सेवा करतलें, प्रेम दितलें. मनीस हो निमाणे कितलेंय जाल्यार तरी देवाचोच एक अंश आसा. एक दीस म्हज्या घोवाचें व्हडपण दिसतलें. ताच्या स्वभावाक गिराण लागलें ह्या खातीर हांव ताका सोडूं? उरफाटें ताच्या खातीर म्हाका काकळूट दिसपाक जाय. म्हाका वायट दिसपाक जाय. हें जग सगळें हांसता, हांवूय कशें हांसूं? ना, ना, म्हजो जीव दिवन हांव ताका सांबाळटलें. ताका सांबाळटां सांबाळटां घडये म्हाका म्हजें बलिदान दिवचें पडटलें, कांय हरकत ना. तें बलिदान फुकट वच्चें ना. म्हजे जिणेंत जें जालें तरी तें मरणान जालें. सिंधूच्या मरणान सुदारकांचे दोळे उगडले. सिंधूचें मरण फुकट गेलें ना.
संवसाराक आमकां एकामेकांक सुदारपाक जाय. ढ भुरग्यांक शिकोवपांतच गुरूचो कसवटी. ढ भुरग्यांक पयस दवरपी तो गुरू कसलो? ढ भुरग्याक पळोवन गुरूची प्रतिभा फुलूंक जाय. हांकां आपल्या गुणांक खरी वळख जातली. प्रयोग करपाक भरपूर वाव आसा अशें ताका दिसूंक जाय. बायलय घोवा खातीर अशेंच म्हणटली, “म्हज्या मस्त्या घोवाची हांव गुरू जातलीं. ताका सुदारप हेंच म्हजें व्हडलें काम. हे आशेन हांव यत्न करीत रावतलीं.” घोवा कडेन पळोवपाचे तिचे दोळे वेगळेच आसता. ती ज्या दोळ्यांनी पळयता त्या दोळ्याची सर आमकां कशी येतली? घोव कितलोय वायट आसूं. एक दीस तो बरे तरेन वागपाक लागतलो. अशी व्हडी आशा प्रेमळ बायलेच्या काळजांत आसता.
घर म्हणल्यार एकामेकांक मनीसपण शिकोवपाची शाळा. पिसाविल्ले कुत्रे आसतात ते लोकांक कित्याक चाबतात? ते कुत्रे जगाक खेपना पूण तांच्या दातांतले वीख कुचकुचता. तें वीख खंय तरी वतचें अशें तांकां दिसता. मनशांचेय तशेंच आसा. आपणालोय राग फोग खंय तरी काडचो अशें तांकां दिसता आनी तें खंय तरी वतले म्हणल्यार तांकां थाकाय मेळटा. हें पोटांतलें वीख वतपाची जागा म्हणल्यार घर. घोव येतलो आनी बायलेचेर तापतलो. खंय तरी आपलो राग भायर काडपाक मेळूंक जाय. बायल म्हणटा, “घरांत कितेंय करात पूण भायर सारकें वागात. हाडात सगळी घाण घरांत. हांव आसां तें सगळें नितळ करपाक. तापयाक म्हाका. जावंदी तुमचो राग थंड. तुमचें दुश्टपण म्हज्यांत घालात. तुमचीं दुश्टपणां ना करपाक हांव पवित्र होमकुंड आसां. तातूंतल्यान तुमी भायर सरतले ते मनीस जावनाच.” घोवाक शिवशंकर करपी बायल ही शक्ती आसा. बायल घोवाक जाग्यार हाडटा, थंड करता, थीर करता, बंधन घालता. पूण हें सगळें करपाक बायलेच्या प्रेमांत शक्ती जाय. तिचें प्रेम दुबळें आसूंक जायना. तिची सेवा अशक्त आसूंक जायना. एके तरेचें तेज आनी कडकपणां त्या प्रेमांत आसूंक जाय. मुळूमुळू रडप म्हणल्यार प्रेम न्ही. प्रेम रडत बसना. प्रेम कर्तव्य करपाक पदर खोयता. घोव सोरो पिता, हांव पिवपाक दिवची ना. घोव सिगार ओडटा, हांव ताका ओडपाक दिवची ना. हें मुखामळ त्या धुंवरान भरपाचें? हें सुंदर ओंठ काळेकुट्ट करपाचे? पानांचो विडो खावन सगळ्याक पचापच थुंकप, हांव ही घाण करपाक दिवची ना. घोव म्हणल्यार म्हजें सर्वस्व. हांव ताका सांबाळटलीं. घोव बरो दवरपाक म्हाका मरचें पडल्यान जाता. घोवाच्या व्यसनाक हांव हातभार लावची ना. गांव व्यसना आड उबी रावतलीं. घोवा कडेन व्यसन येतलेंच कशें? हांव म्हजे जिणेच्या सुदर्शन चक्रान त्या व्यसनाक पयस दवरतलीं.
फुडें चालू…
मूळ लेखकः साने गुरुजी,
अणकारः पांडुरंग नाडकर्णी

पांडुरंग नाडकर्णी
9326139252