पवित्र वनस्पतींची नोंद घेवपी – सेक्रेड फ्लोरा ऑफ गोवा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

पर्यावरण सांबाळप ही मनशाची जबाबदारी. मनशाचें पुराय जिवित हें पर्यावरणाचेर आदारून आसा. पर्यावरणाचें म्हत्व ल्हान पिरायेचेर भुरग्यांच्या मनांत रुजू जावचे म्हणून शालेय अभ्यासक्रमांत ”पर्यावरण” विशय सामील केला. शालेय पुस्तकांतले पर्यावरणाचे धडे भुरगीं कितले आत्मियतेन शिकयतात हाचेर वेगळो अभ्यास केल्यार वेगळें चित्र मुखार येवपाची शक्यताय आसा. विद्यार्थी पर्यावरण पुस्तकांत शिकतात पूण अणभव घेवन शिकना जाल्यार पर्यावरणाचें म्हत्व समजना. हेच गजालीक आडवाद म्हणल्यार गोंयचे लेखक तशेंच शिक्षक आनी पर्यावरणप्रेमी राजेंद्र केरकर.
राजेंद्र केरकर म्हणटात गोंयांत झाडां संबंदीत आशिल्ल्या वेगवेगळ्या निशेधांक लागून पिळग्यान पिळगी तिगून उरिल्ले संस्कृतायेचो आनी धर्मीक समजुतीचो एक भाग म्हणून जर मानून झाडाक पवित्र मानपाची युगपुर्वी पद्दत आसा.
राखणदार भावना झाडाचेर आदारून आसता. सैमा कडेन मनशाचो म्हत्वाचो संबंद अभिव्यक्त करतात अशें लोक मानतात. जशें झाड समाजीक-संस्कृतीक कार्यावळी सुरू करतात आनी देखून थळावे लोक अजुनूय तांची राखण करतात. तीन दसकां परस चड काळा सावन गोंयचे जैव विविधतायेन गिरेस्त अस्तंत घाट वाठार आनी महाराष्ट्र आनी कर्नाटक हांचे शिमेचेर आशिल्ल्या रानांनी भरिल्ल्या वाठारांची राखण करपा खातीर समर्पीतपणान काम करपी जायत्या अडचणींक आनी आव्हानांक तोंड दिवचें पडटा.
राजेंद्रबाब केरकर हांच्या सेक्रेड फ्लोरा ऑफ गोवा ह्या पुस्तकांत एकूण 76 तरेकवार वखदी झाडांचे पवित्र सांगपी तशेंच धर्मीक आनी गोंयचे सांस्कृतीक म्हत्व सांगपी लेख बरतल्यात. खैर, बेल, कदंब, नाल, पिपळ, वड, सांवर, पळस, आंबो, अशोक, अर्जुन, घोटिंग, आंवळो, जांबूळ, शमी, चिंच, सुपारीची ताड, सातवीन, औदुंबर, बोरी, हिरदा, काजरो, भेदास, हरकिंजल, ननो, केळ, हळद, अमृत वेल, नीम, सुरंगी, जुई, प्रजाक्त, कमल, जाय, मोगरी, तुलसी, सोनचाफा, केवडा, रोजा, रुई, पाटकोळणी, देव चिड्डो, रामाची बोटा, कुंडो, बांबू, बुटो, दुर्गा, तण, दरभ तण, उडीद, तीळ, धूप, पुत्रंजिव, भिलो माड, केळ, आबोली, किंडल, आपटो, भिरांद, चंदकुडो, मॅंग्रोव अश्या गोंयच्या ग्रामीण वनस्पती आनी लोकसंस्कृतीचें म्हत्व वाचपाक मेळटा.
गोंयचे लोकसंस्कृतींत ग्रामीण वनस्पतीचेर उजवाड घालपी सोद निबंद पुस्तकांत आस्पावल्यात. तवशाचें फेस्त, पेजयेचें फेस्त, कणसाचें फेस्त, केळीचें फेस्त, पेराचें फेस्त अशा गोंयच्या फेस्तांनी ग्रामीण वनस्पतीचें अस्तित्व दाखोवपी म्हायतीपुर्वक लेख वाचपाक
मेळटात.
पर्यावरण तंज्ञ राजेंद्र केरकर हांचे वनस्पतीचेर बरयल्ले लेख हे समाजीक, संस्कृतीक आनी इतिहासीक दृश्टीकोनांतल्यान बरतल्यात. गोंयच्या
तिहासाचीं पानां परतीत वनस्पतीचो आनी इतिहासाचो संदर्भ जोडीत लेखक राजेंद्र केरकर म्हणटात
“गोंय हें खूब आदीं सावन भारताचे अस्तंत दर्यादेगेर वेपाराचें व्हड केंद्र आशिल्लें, पुर्तुगेजांनी तें जिखचे पयलीं. गोंय गिरेस्त इतिहासांतल्या असंख्य घडणुकांनी आकार दिल्लो एक आगळेंच सांस्कृतीक पर्यावरण स्थळ. पुर्तुगेजांच्या जुलमी राजवटी खाला बरोच तेंप गोंयकारांनी धर्मीक छळांक तोंड दिल्लें, पूण अशें आसून लेगीत देशांतल्या लोकांनी झाडांक पवित्र मानपाची युगपुर्वी परंपरा राखून तिगोवन दवरली. भारतांत युगांतल्यान, पवित्र झाडां, पवित्र उदकाची आनी गोंयच्या पर्यावरणीय हॅरिटेजाचे
भाग तयार करपी पवित्र झाडां
आसात.”
गोंयचे पवित्र वनस्पतीची नोंद घेवपी – सेक्रेड फ्लोरा ऑफ गोवा पर्यावरण मोगी राजेंद्र केरकर लिखीत वाचपाची
उत्सूकता तुमच्या मनांत जागी जाल्याच आसतली. मुजरत वाचात आनी पर्यावरणाक समजून घेवपाची भांगराळी संद आपणायात. इतिहास तज्ञ, पर्यावरण प्रेमी, शिशक आनी विद्यार्थ्यांनी मुजरत वाच्चें.

कात्यायनी घाटवळ
9975293808