छत्रपती शिवाजी महाराज आनी आमी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

छत्रपती शिवाजी महाराज हांची तिथी प्रमाण आयज 28 मार्चाक जयंती. ते निमतान….

मराठी मनशाच्या काळजांत दर्यावरीं जागो मेळोवपी शिवाजी महाराज हांचो जल्म 19 फेब्रुवारी 1630 ह्या दिसा जालो. शहाजी भोसले आणि माता जिजाऊ हांच्या पदरान एक लखलखीत रत्न आयलें. जिजाऊनूच महाराजांक सगळी शिकवण दिली. रामायण, महाभारत, भगवदगीता, पौराणिक काणयो सांगल्यो. ताका लागून तांचेर बरे संस्कार जाले. ल्हान आसतनाच महाराजां भितर सभावीक तरेन फुडारपणाची ताकद आयली. मावळ प्रांतांतले लोक गरीब, पुण साहसी आशिल्ले. महाराज तेन्ना बारा- तेरा वर्सांचे. ते त्या रानांत तीन वर्सां भोवले. त्या लोकां मदीं रावले. तेन्ना तांच्या लक्षांत आयलें की हे लोक धाडशी आसात. पुण तांकां वाट दाखोवपी कोण ना. एक दीस तांणी इश्टांक, लोकांक एकठांय केले आनी सांगलें, “मराठ्यांक मुघलांचे नोकर” मानतात. ही गुलामी आमी तोडपाक जाय. मराठ्यांनी हातुंतल्यान भायर सरपाक जाय. महाराजांनी निजाम शहा आनी आदिल शहा हांच्या हातातल्यान मराठ्यांक सोडवचे खातीर लोकांक तयार केले. खंजीर काडून आपल्या रक्तान शिवलिंगाचेर अभिषेक केलो आनी सोपूत घेतलो की ‘आपुण स्वराज्य मेळयतलों आनी गुलामीची मानसिकताय सोंपयतलों.’ 

छत्रपती शिवाजी महाराज हे शौर्य, ताकद, साहसी वृत्तीचे, कूट नितीची जाण आशिल्ले. महाराज ‘गनिमी कावा’ पद्दतीचे झूज खेळटाले. ल्हान पिरायेचेर महाराजां मदीं निपुणताय आशिल्ली. गनिम म्हळ्यार दुस्मान आनी कावा म्हळ्यार दुस्मानाक हारोवपाची युक्त. ही तांचे कडेन आशिल्ली. तांकां दुस्मान ‘पहाड का चुहा’ म्हणटाले. तांचें सैन्य  दोंगरातल्यान खंयच्यान येताले आनी घुरी घालताले हें दुस्मानाक कळनाशिल्लें. व्हड सैन्य नाशिल्लें, पुण युक्ती आनी शक्तीन तांणी साम्राज्य वाडयलें.

एक दीस आदिलशहान शहाजी म्हळ्यार महाराजांच्या बापायक बंदखणींत घाले. शिवाजी महाराजान बुद्द लडयली. आदिलशहान शिवाजी महाराज आनी तांचे व्हडले भाव संभाजी महाराजांचेर हल्लो केल्लो. पूण तांकां दोनूय खेप हार खावची पडली. उपरांत शिवाजी महाराजान शहाजहान हांचे कडेन मजत मागली. तांची प्रत्यक्ष भेट जाल्ल्याची नोंद इतिहासांत ना. आतां दोगूय भाव शहाजहानाचे मजतीन हल्लो करीत ह्या भंयान आदिलशहान शहाजी राजांक बंदखणींतल्यान सोडले. महाराज लढाय करचे पयलींच जिखून येताले, अशी तांची चलाख बुद्द आशिल्ली. तांणी महाराष्ट्र, गुजरात, गोंय, कर्नाटक दर्यादेगेचेर समुद्री सेना तयार केल्ली. ताका लागून छत्रपती शिवाजी महाराजांक “फादर ऑफ इंडियन नेव्ही” म्हण्टात. 

आदिलशाहान आपल्या सेनापतीक अफजलखानाक शिवाजी महाराजांक मारपाक धाडलो आनी सांगले “कशेय परिस्थितींत शिवाजीक सोंपोवन यो”, पुण अफजलखानाक खबर आशिल्लें की शिवाजी महाराज सादेपणान येवपाचे नात. ताणें प्रस्ताव धाडलो आनी सांगले “आपुण  बरेपण करपाक सोदता. म्हाका तुं मेळटा?” महाराजान हयकार धाडलो. पुण अफजलखानान एक अट घाल्ली. तुजी सेना आनी शस्त्रां हाडप ना आनी आपुणुय हाड्चो ना. अफजलखानाक खबर आशिल्लें, शिवाजी महाराज आपुण सांगलें तेंच करतलो. दोगांयची भेट जाली तेन्ना अफजलखानान तांकां वेंग मारली आनी गद्दारी केली. फाटल्यानच्यान खंजीर खुपसलो. पूण येतनाच चिलखत घाल्ले म्हूण कांय जावंक ना. तेन्नाच महाराजान हातांतलीं वागनखां काडून अफजलखानाच्या पोट पिंजलें. उपरांत महाराजान अठरा दिसां भीतर पन्हाळा गड ताब्यांत घेतलो. 

एक फावटी शिवाजी महाराज राजे जयसिंग हांचे कडल्यान एक झूज हारले. ताका लागून जयसिंगान करार करून तेवीस किल्ले आपल्याक घेतले, पुण महाराजान हार मानुंक ना. तांणी काय वर्सांभितर तीनशे साठ किल्ले जिखून दाखयले. तांची लढाय ही खंयच्या धर्मा खातीर नाशिल्ली तर फकत मराठ्यांची (साम्राज्यांतले सगल्या जाती, धर्माचे लोक म्हणजे मराठे) राखण करपा खातीर आशिल्ली. ते मुसलमानांच्या विरोधान नाशिल्ले. महाराजांच्या सैन्यान व्हड- व्हड पदांचेर मुसलमान आशिल्ले. तांचे कांय इश्ट आनी कांय गुरुय मुसलमान आशिल्ले. ते मुघलांचे विरुद्ध आशिल्ले. जांणी मराठ्यांक सतायिल्ले. तांकां गुलाम केल्ले. एक गजाल जी ह्या विरात मुघलां पसून वेगळी करताली ती म्हळ्यार अस्तुरेचो सन्मान. शिवाजी महाराजांचो आदेशूच आशिल्लो, बायलांक ती मागीर खंयचीय जावं, तिका कोणे त्रास करप ना. मुघल बायलांचे अपहरण करताले, तांचो छळ करताले. देवळां तोडून उडयताले. महाराजांची शिकवण आशिल्ली की खंयच्याय धर्माचो अपमान करप ना, दुसऱ्यांचे बायलेक वायट नजरेन पळोवप ना. महाराज अशे आशिल्ले की प्रजा तांचे खातीर जीव दिवपाक फाटी फुडें जाय नाशिल्ली.

आयज आमी महाराजांचे विचार आनी तांचे गुण घेवपाची गरज आसा. भगवे कपडे घालून, चंद्राची तिकली लावन, कानांत बाळी घालून घोशणा दिल्यो म्हूण कोण शिवाजी जायना. ते खातीर छत्रपती शिवाजी महाराजांचो इतिहास आनी तांणी केल्लें बलिदान घेवन फुडें वच्चें पडटलें. आयज आमचे कांय युवा डीजे लावन रस्त्यार सोरो पिवन नाचतना दिसतात. हें कितपत योग्य हाचो विचार करचो. शिवाजी महाराजांचे वंशज म्हणटना तांचे कितले गुण आमी घेतले हाचो विचार जावचो. आयज शिवाजी महाराजांच्या किल्यांचेर आमकां सोऱ्याच्यो बाटल्यो दिसतात. समाजान आयज एक आवय जिजाऊ सारकी, बापूय शिवाजी सारको, चलो संभाजी सारको, बायल येसूबाई सारकी, मावळो तान्हाजी सारक्यांची गरज आसा, तरूच आमी आमची संस्कृताय जपून दवरपाक शकतले. 

पूजा भरत शेटये

8788336568