गोंय म्हणल्यार सिंगापूर, थायलंड न्हय….

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

होमखण

गोंय म्हणल्यार सिंगापूर आनी थायलंड न्हय, जाल्यार गोंय ही लोकवेद आनी लोकसंस्कृतायेन गिरेस्त देव- देवतांची भूंय हाची जाण भोंवडेकारांनी गोंयांत येतना दवरपाक जाय.

गोवा इज नॉट सेफ फॉर टुरिस्ट्स…., गोंयचे भोंवडेर आयिल्ले एके अस्तुरेन हालींच जिवाच्या आकांतान व्हिडियोच्या माध्यमांतल्यान केल्लें हें विधान पुराय संवसारार सद्याक गाजता. फाटल्या सप्तकांत गोंय भोंवडेर आयिल्ले कडेन हणजुणच्या एका हॉटेलांत ती आनी तिचो परिवार राविल्लीं. थंय हाॅटेलांत काम करपी थळाव्या तरनाट्या कडेन कांय कारणांक लागून तांची बाचाबाची जाली. उपरांत प्रकरण मारामारी मेरेन पावन थळाव्यांनी एका भोंवडेकाराक बरोच मार घालो. दोन दिसां आदीं त्याच हणजूण गांवांत परतून एकदां भोंवडेकारांचेर हल्लो करून तांकां मारपेट करपाची घडणूक घडल्या. सुसंस्कृत गोंयांत घडिल्ल्यो ह्यो लजेक घालपी घडणुको.

गोंयांत भोंवडेकार आनी पर्यटन वेवसाया कडेन संबंधीत थळावे गोंयकार तशेंच हेर वेवसायीक हांचे मदीं झगडीं- केश्तांवां जाल्लीं हालीं आत्रे पयऱ्यान आयकूंक येतात. अश्यो घडणुको घडटात तेन्ना त्यो समाजमाध्यमा वरवीं सबंद संवसारभर पावतात आनी गोंयचें नांव इबाडटा.

गोंयांत येवपी भोवतेक पर्यटक गोंयचे विशींची एक खेरीत वळख मनांत घेवन येतात. बॉलिवूडाच्या प्रभावान तयार जाल्ली ही वळख. दुर्दैवान गोंयकारांकय तिचे विशीं अभिमान दिसता. गोंय म्हणल्यार वचत थंय सोरो पिवन तर्र जाल्ले बेब्दे, रस्त्यार उक्तेपणी भोंवपी व्यभिचारी चलयो आनी खाओ- पियो- मजा करो अशी सुवात अशें चित्र संवसारभर तयार जालां आनी आयज तीच गोंयची वळख जाल्या.

दोनच दिसां आदीं मडगांवच्या रवीन्द्र भवनांत गोंया भायल्यान आयिल्ले एके नामनेचे व्यक्तीचें उलोवप आयकतालों. उलयतां उलयतां मदींच मुखार दवरिल्ली उदकाची बाटली कुशीक काडीत ताणें म्हणलें, ‘ही बाटली कुशीक दवरतां. नाजाल्यार गोंयांत हांव उलयतां म्हणटगीच हे बाटलेंत उदक आसा काय आनीक कितेंय…. असो प्रस्न टिव्हीर म्हजें उलोवप आयकतल्यांक पडटलो’. ह्या तांच्या विनोदाचेर सभाघरांतले प्रेक्षक हांसले. दुर्दैवान राज्या भायल्या सुशिक्षीत लोकांक लेगीत गोंय म्हणल्यार फकत सोरो अशी प्रतिमा दिसता हाची ही देख.

गोंयांत येवपी भोंवडेकार हांगा येवन सोरो पितात आनी थळाव्यां कडेन वाद घालतात, मस्ती करतात. केन्ना केन्ना ते पुलिसांक लेगीत भिनात म्हणपाच्यो साबार देखी आसात. आपल्यो गाडयो थेट दर्यादेगेर घेवन वचपी पर्यटक आमकां पळोवंक मेळटात. कितली मस्ती ही?! हॉटेलांनी वा भौशीक सुवातींनी मस्ती करपी पर्यटकांच्यो खबरो आमी टिव्हीर पळयतात आनी दिसाळ्यांनी नेमान वाचतात.

अश्या घडणुकांक जितले भोंवडेकार जापसालदार आसतात तितलेच पर्यटन वेवसायांतले थळावे लोकय जापसालदार आसतात. रेंट- अ- बायक वा रेंट- अ- कार घेवन गोंयभर भोंवपाची सुविधा भोंवडेकारांक मेळटा. ह्यो बायक्स घेवन भोंवपी भोंवडेकार ट्रॅफीक सिग्नल तोडटना वा हमरस्त्यांचेर चुकीचे दिकेन ओवरटेक करतना दिश्टी पडटात. वाहनां भाड्याक दिवप्यांचो कसलोच शेक पर्यटकांचेर नासता. आपलो धंदो करतनाच आपलें वाहन जाचे सुवादीन केलां तो तें चलयतना आपली जापसालदारकी सांबाळटलो हाची मालकान जतनाय घेवपाक जाय.

भोंवडेकारांचेर जाल्ले शारिरीक हल्ले, बलात्कार, तांकां लुबाडप हे सारख्यो साबार गजाली घडटात तेन्ना गोंयचें नांव इबाडटा. पर्यटन हो गोंयाक येणावळ दिवपी एक म्हत्वाचो वेवसाय. ताका काळें खत लागूंक फावना. भांगराचीं तातयां एकाच फावटी मेळोवपाचे लालसेन कोंबयेक मारून उडोवपी सुवार्थी मनश्याची काणी आमी आयकल्या. मायनींय वेवसाया उपरांत आतां गोंयची अर्थीक भलायकी सांबाळपी पर्यटन वेवसाय लेगीत गोंयच्या बदनामीन एक दीस बंद जावचो ना मू म्हणपाचो हुस्को निर्माण जाला.

गोंयांत पर्यटनाचें खेरीत अशें धोरण ना. पर्यटन मंत्री आनी त्या खात्याचे अधिकारी वर्सयभर विंगड विंगड राश्ट्रांनी अभ्यास भोंवड्यो काडटात. ताचो कितलो लाव गोंयच्या पर्यटनाक जाला आनी जाता हो संशोधनाचो विशय.

गोंयान आतां भोंवडेकारां खातीर एक खेरीत आचार संहिता तयार करपाची गरज आसा. ‘कितें करचें आनी कितें ना’ हाची वळेरी करून गोंयांत येवपी भोंवडेकारांक गोंयांत भितर सरचे आदींच ती दिवंक जाय. हॉटेल धनयांकय सक्त अशी एक शिटकावणी शासनान दिवंक जाय. पर्यटन वेवसाया कडेन संबंदीत टॅक्सी चालक, गायड सारख्यांक पर्यटकां कडेन कशें वागचें हाचें प्रशिक्षण दिवंक जाय.

पर्यटन खात्याचे मंत्री रोहनबाब खवंटे हे कणखर आनी निर्भीड राजकी निर्णय घेवपी म्हूण फामाद आसात. गोंयभर ते लोकप्रीय आसात. हाचे आदल्या पर्यटन मंत्र्यांनी घाणायिल्ली प्रतिमा उंचायेर व्हरतनाच आपली स्वताचीय वळख सिद्ध करपाची ही तांकां संद मेळ्ळ्या. तांचे कडेन ती तांक आसा. पर्यटनाच्या संदर्भांत गोंयच्या बऱ्याचे निर्णय घेवपाचें धाडस रोहनबाब दाखोवंक शकतात. ताणी तें दाखोवचें अशी समेस्त गोंयकारांची अपेक्षा आसा.

गोंयांत भोंवडेक आयिल्ले कडेन बरी सेवा मेळप हो भोंवडेकारांचो अधिकार आसा जाल्यार ती सेवा बरे तरेन घेवप हें तांचें कर्तव्य आसा. गोंय म्हणल्यार सिंगापूर आनी थायलंड न्हय, जाल्यार गोंय ही लोकवेद आनी लोकसंस्कृतायेन गिरेस्त देव- देवतांची भूंय हाची जाण भोंवडेकारांनी गोंयांत येतना दवरपाक जाय. सैमाचो मनसोक्त आनंद घेवंकच जाय, पूण तो घेतना आपल्या वर्तनाचेर तांणी पुराय ताबो दवरपाक जाय.

वर्सभर पयलींची गजाल. घरच्यां वांगडा हरमलचे दर्यावेळेर गेल्लों. आयताराचो तो दीस. दर्यावेळे वेलें वातावरण भिरांतीचें आशिल्लें. बरेचशे पर्यटक एकतर घुंवळी वखदांचे नशेंत आशिल्ले वा सोऱ्यान तर्र जाल्ले. एक खीण लेगीत थंय रावपाचें धाडस आमकां जालें ना. गोंयच्यो दर्यावेळो आयज गोंयकारां खातीरच सुखरूप नात, हाची ही सुपुल्लीच एक देख.

अतिथी देवो भव म्हणपी आमची संस्कृती. आमी भोंवडेकारांक देव मानुया. तांची सेवा करया. तें आमचें कर्तव्य आनी तांचो अधिकार! भोंवडेकारांनीय देव जावन गोंय भोंवडी यादगार करतले, हाची जतनाय घेवची!

अनंत अग्नी