भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज 12 जून. संवसारीक बाल मजुरी आडचो दीस. दीस येता आनी वता, पूण बाल मजुरी कशी आडावप हाचेर विचार जाय ते गतीन जायना. कारण…..
बाल मजुरी आडावप ही एक मोठी समस्या, फकत भारतांत न्हय तर संवसारभर. आमच्या देशांत तिचें प्रमाण व्हड. कारण गरिबी आनी शिक्षणाचो उणाव. आयज 12 जून. संवसारीक बाल मजुरी आडचो दीस. दीस येता आनी वता, पूण बाल मजुरी कशी आडावप हाचेर विचार जाय ते गतीन जायना. कारण बाल मजुर सवाय पडटात. म्हणून ताचो काम करून घेतल्यांक मोह जाता. तो जावंक जायना. असल्या शाळेंत वचपाच्या भुरग्याक कामार दवरतना आपल्या भुरग्याचें मुखामळ दोळ्यां सामकार हाडल्यार काळीज हें करुंक दिवचें ना!
ही एक समस्या आसा, जी भारत व्हड संख्येन भागधारकां वांगडा भागीदारी करून सोडोवपाक वावुरता. बाल मजुरी आड जायते उपाय मुखार हाडपा खातीर स्पश्ट आनी एकवटीत धडक कारवाय जाय. समाज जागृतीय जाय. फकत कायदे करुन तें जायना.
जागृताय गरजेची
बाल मजुरी कशी थांबोवची हाचो प्रवास सुरू करतना एक म्हत्वाचें पावल – जागृताय करप. जागृताय नासतना भुरग्यांची मजुरी आडावपाचे मार्ग दुबळे वा निष्प्रभावी थारतात. ही गरज मान्य करून आमच्या देशान व्हड प्रमाणांत मोहिमो आनी कार्यावळी सुरू केल्यात, ज्यो भुरग्यांचे मजुरीचे जायते परिणाम आनी भुरग्यांच्या हक्कांची राखण करपाची गरज लोकां मेरेन पावयतात. हे संवाद उपक्रम दूरचित्रवाणी, रेडिओ, सोशल मिडिया सयत वेगवेगळ्या माध्यमांनी बाल मजुरी कशी थांबोवची हाचेर संदेश सगळे कडेन वितरायतात. हें लोक भाशांनी आनी लोकांच्या आसपावान तळागाळांतल्या रासवळ लोकां मेरेन पावंक जाय.
कडक कायदे आनी अंमलबजावणी
कडक कायद्यांची गरज आसाच. उल्लेख करपाचो तर, 2016 वर्साच्या बाल कामगार (प्रतिबंध आनी नियमन) दुरुस्ती कायद्यान बाल कामगार आड कायदेशीर चौकटी घटमूट केल्यात. ह्या कायद्यान 14 वर्सां सकयल्या भुरग्यांक सगळ्या वेवसायांत भारत सरकारान कामाक लावपाचेर बंदी घाल्या. कायद्यांची प्रभावी अंमलबजावणी करपाची गरज आसा. सरकारान कायद्याची अंमलबजावणी आनी न्यायालयीन यंत्रणा आनी प्रक्रियाय घटमूट केल्यात, पण जायते फावटी हांगा भ्रश्टाचार वा प्रशासनाची आळसाय वा आडनदर ह्यो गजाली आड येतात. कांय अधिकारी कर्तव्याक चुकतात.
बाल मजुरीआडावपा खातीर जायत्या तरांनी तांची प्रासंगिकताय वळखून कायदेशीर उपाय करपा वांगडाच ‘शिक्षणाच्या म्हत्वा’ची जागृती गरजेची आसता. भुरग्यांक जबरदस्तीन काम करपाक लावचे परस शाळेंत शिकप मेळचें हाची खात्री करूंक वावुरल्यार दीर्घकाळाचे उपाय मेळूं येतात. कायदे चालीक लावपी अधिकारी ,कर्मचाऱ्यांनी बाल कामगारी कशी थांबोवंक शकतात हाचेर तांची भुमिका रेखांकित करून, भुरग्यांच्या मजुरीचीं प्रकरणां सोदून काडप, अहवाल दिवप, गरज थंय कळावा बगर खटले चलोवपाची प्रक्रिया केल्यार वचक निर्माण जाता.
वर्गांत हाजीर रावपाक प्राधान्य दिवप
बाल मजुरी गरिबींतल्यान येता. देखून भुरग्यांक कामांतल्यान भायर काडप वा भायर दवरप पुरो जायना– तांची उत्पादक उर्जा शिक्षणाचे दिकेन व्हरची पडटा. भुरग्यांच्या मजुरी आड झुजांत भुरग्यांक शाळेंत दवरप ही एक म्हत्वाची रणनीती आसा. हें मान्य करून भारत सरकाराच्या कार्यावळींनी, जशे की सर्व शिक्षा अभियान (सगल्या खातीर शिक्षण) आनी मधले सुटयेंतलें खाण येवजण हांणी आपलो वांटो निश्चित उबारला. ह्यो कार्यावळी जंय- जंय भ्रष्टाचार पयस दवरून आनी लोकांच्या सहभागान चलतात थंय- थंय भुरग्यांची नोंदणी वाडटा आनी शिक्षण सोडपाचें प्रमाण निश्चित उणें जाता.
कस्तूरबा गांधी बालिका विद्यालय (केजीबीव्ही) सारकिल्ल्या उपक्रमांच्या आदारान ह्या कार्यावळींक लागून खास करून गांवगिऱ्या भारतांत शिक्षणाक चड लिंग- प्रतिसाद प्राधान्य दिलां. आनी हे प्रक्रियेंत चडांत चड भुरग्यांक कामगार बाजारपेठेंतल्यान भायर हाडपाक यश मेळ्ळां. पण हें काम सातत्त्यान चलूंक फावो.
भुरग्यांक काम दिवपाक निरुत्साहीत करप
बाल कामगारीचेर उपाय काडपा मदीं एक उपाय खूब प्रभावी थारता तो म्हणल्यार समाजीक दबावाचो वापर. हातूंत समाज संघटनांक भुरग्यांक कामाक लावपाक सक्रियपणान निरुत्साहीत करप, आनी भुरग्यांक कामाक लावपाच्या कायदेशीर आनी नैतीक परिणामां विशीं मालक, घरगुती आनी वेवसायांक शिक्षण दिवप हें काम नेटान करचें पडटलें. अशा उपक्रमांत बाल कामगारीच्या प्रतिकूल परिणामांचेर संवाद सुरू करपाक संवादात्मक प्रसार आनी थेट संवाद वापर जाय.
बालमजुरी वाड निरुत्साहीत करप, बाल कामगार कायद्याची खर अंमलबजावणी, नेमान तपासणी आनी उल्लंघना खातीर मोठ्या प्रमाणांत दंडाची तजवीज ह्यो गजाली प्रभावी थारतात. एके तरेन बालमजुरी हो कलंक जायचो अशे समाजीक यत्न जावंक जाय. काळा प्रमाण बाल मजुरी समाजीक निषेधाची गजाल थारूंक यत्न जाय. दुसरे वटेन बाल मजुरी वापरनाशिल्ल्या वेवसायांक आदर, भोवमान दिवचो पडटलो आनी उदरगत क्षेत्रान चड म्हत्व आनी जाहीर शाबासकी दिवची पडटली.
बाल हक्कां पासत वावुरपी संघटनांक प्रतिश्ठा
देशांत ‘बाल रक्षा भारत’ सारकिल्ल्यो जायत्यो बिगर सरकारी संस्था (एनजीओ) आयज बाल मजुरी आड झुजपाक आनी भुरग्यांची राखण करपाक मुखार आसात. ज्यो संस्था थेट भुरग्या कामगारांक सोडवप आनी पुनर्वसन करपाचो वावर करतात. तेच बरोबर आपल्या एकंदर मिशनांत भुरग्यांच्या संरक्षणाचें म्हत्वाचेर भर दितात, तांका तेंको आनी पालव दिवंक जाय. चड प्रतिश्टा दिवंक जाय.
भुरग्यांची परिस्थिती वळखप आनी प्रतिकूल परिस्थितींतल्यान तांकां भायर काडून तांकां शिक्षण, भलायकी, समुपदेशन आनी पोशणाचो मार्ग दिवप हें मोठें काम. आयचे दिसा बाल मंजूरी ना करपाक जागृताय मोहीम, घटमूट कायदे आनी धोरणां खातीर धोरणात्मक प्रसार ह्या खातीर सरकार आनी हेर भागधारकांनी हातांत हात घालून प्रयत्नशील रावपाचें पडटलें.
प्रकाश वा. कामत
9422443093
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
