भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आमच्या गोंयांत जळीं -मळीं शेंकड्यांनी तळीं आसात. तीं सगळीं उसपिलीं जाल्यार पिवपाच्या उदकाचे बाबतीन आमचें राज्य स्वयंपूर्ण जातलें.
भारतांतल्या जायत्या वाठारांक सध्याक दोट्टी मार बसला. एक म्हणल्यार आकांताळी गरमी आनी दुसरी म्हणचे उदकाचो उणाव. हो मार सगळ्यान चड बसला तो राजपाटण दिल्ली आनी बंगळुरू ह्या शारांक दिल्लींत जाल्यार एके सुवातेर 52.9° सें इतलें विक्रमी तापमान वाडिल्लें. हवामानात बदल हेंवूय ताचें एक महत्वाचें कारण आसा. सरकारान दिल्लींत उदकाचे राशनींग करपाचो निर्णय घेतला.
उदकाची दुर्मिळटाय ही गांवगिऱ्या वाठारां परस शारांक अदीक बादता. सुमारा भायर लोकां आंकडो आनी उद्देग- धंद्याची प्रचंड उबारणी हाका लागून थंय उदकाची मागणी सेगीत वाडत आसता. हरशीय म्हण, उदकाचो उणाव आशिया देशां मदीं आसाच. भारताचो नंबर जगांत तेरावो लागता.
चेन्नाय हें शार तामिळनाडू राज्याचें राजपाटण. दक्षीण भारताचें प्रवेशदार म्हूण नामना जोडिल्ल्या ह्या शाराक, 19 जून 2019 ह्या दिसा शून्य दीस (Day Zero) हो काळो दाग लागलो. शून्य दीस म्हळ्यार ज्या दिसा एखाद्या वाठारांत पिवपाचें उदक पुरायपणान सोंपता तो दीस. वयर उल्लेख केला त्या दिसा चेन्नाय शाराक पुरवण करणी चारुय जलाशयांचे उदक पुरायपणान सोंपलें आनी थंयचे लोक त्या दिसा उदकाच्या थेंब्याक वळवळ्ळे. संवसाराच्या फाटीर केपटावन हें दक्षीण आफ्रीका देशांतले शार ह्या असल्या शून्य दिसा खातीर फामाद आसा. केप टावना वरींच आतां दिल्ली आनी बंगळुरू शारांची आवतिकाय जावंक लागल्या .
शारांनी उदका खातीर लोकांचे हाल जातात. हाचें मुखेल कारण म्हणचे थंय उदकाचें वेवस्थापन सारकें नासता. दुसरी म्हत्वाची गजाल म्हणचे थंय जावपी काँक्रीट जंगलाच्या भरमसाठ वाडीक लागुन उदकाची सैमीक स्रोत ना जावन वतात. देखीक 2022 या वर्सा कर्नाटक सरकारान राज्य विधानसभेंत जाहीर केलें की बंगळुरू शारांतली चाळीस तळीं नाच्च जातीत म्हण! आमच्या गोंयांत जळीं -मळीं शेंकड्यांनी तळीं आसात. तीं सगळीं उसपिलीं जाल्यार पिवपाच्या उदकाचे बाबतीन आमचें राज्य स्वयंपूर्ण जातलें.
मनशाक जगपा खातीर हवे फाटोफाट उदकाची गरज आसता. नामनेचो अमेरीकन विचारवंत डब्लू. एच. ओडेन म्हण्टा, “मोगा बगर हजारांनी लोक जगले. पूण उदका बगर एकलोय जगलोना. “
उदका विणे वळवळे कशे जातात हाचो दिश्टावो एस. टी. कॉलरीज ह्या कविचें “धि ऐनशियंट मेरीनर” हें काव्य वाचतकूच सारको बरो येता. एका तारवट्याचें तारूं दर्यांत मदेकात पावतकूच वाट चुकता आनी शेणटा, कितलेशेच दीस तें वाट सौदीत भोंवता पूण किनारो नदरेक पडना. तारवांतलें जेवण- खाण सोंपता आनी निमाणे कडेन पिवपाचें उदकय सोंपता. तानेक लागून तो तारवटी आनी ताचे सांगाती दिसरात तळमळटात. संयभोवर उदकच उदक आसता. पूण ताळो ओलो करपाक थंय उदकाचो एकूय थेंबो नासता. कवी बरयता, Water water everywhere but not a Single drop to drink.
चेन्नाय शारान देशा मुखार एक देख दवरल्या ‘शून्य दिसा’चो दाग लागले उपरांत ताणें पयल्यान पयलीं आनी व्हडा प्रमाणार वापरील्ल्या उदकाचेर पुनर्चक्रण (revealing ) करपाक सुरवात केली आनी उपचार केल्लें उदक शेता – भाटांनी, कारखान्यांनी आनी शौचालया खातीर वापरुंक लागले. हाका लागून पिवपाच्या उदका वयको ताण उणो जालो. देशांतली हेर शारां आतां हेंच करतात, चेन्नयान दाखयल्ले वाटे वयल्यान चलतात. आनी पिवपाच्या उदकाच्या दुर्मिळटायेचेर होच एक उत्तम उपाय आसा.
– प्रदीप लवंदे
9923292022
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
