भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कुश्ठरोग्यांक फकत बरे करप, इतलोच तांचो हेत नासलो. तांकां आत्मविस्वास परत मेळोवन दिवप, हे बाबांच्या सगळ्या कामा फाटलें ध्येय आसलें
(फाटोफाट विलास मनोहर, गोपाळ फडणीसय आयले. शरद कुलकर्णी, मुकुंद दीक्षित हेय आशिल्ले. उपरांत जगदीश गोडबोलेय पुण्यांतल्यान कांय दीस येवन राविल्लो. पळयता पळयतां एक बरो पंगड तयार जालो…. आतां मुखार…)
सुरवेक आमचो राबितो झाडा पोंदाच आशिल्लो. पूण, झाडा सकल तरी कितले दीस रावतले? कितें तरी वेवस्था करपाक जाय आसली. मागीर प्रकाश पेडणेंकार नांवाच्या एका कार्यकर्त्यान एक खोप बांदली. रानाच्या मदीं खोप बांदप हें एक कठीणच काम आसलें. पूण पयलीं थोडीं झाडां मारून भोंवतणचो जागो निवळ केल्या उपरांत खोप बांदपाक मेळ्ळी. हे खोपी खातीर माथ्यार पाखें तरी जालें. आमी कार्यकर्ते थोडेशेच आशिल्ल्यान सगळे एकाच खोपींत रावप शक्य जालें. पूण मंदा येतकच खोप पावना जाली. मागीर खोप व्हड केली. आनीक दोन खोपी थंय बांदल्यो. हेमलकसाक काम सुरू करपाचें, हो हेत मनांत धरून आमी धा- बारा जाण बाबां बरोबर थंय आयिल्ले हें खरे; पूण थंय वतकच लक्षांत आयलें की हांगां सामकें शून्यांतल्यान विश्व निर्माण करपाचें आसा. काम करपाचे नदरेन आमच्या खातीर कसलीच सुविधा थंय नासली. आमी थोडोसो शिदो वांगडा घेवन गेल्ले, तितलेंच आमचे कडेन आसलें. रावपा खातीर तरी थोडीशी वेवस्ता करप आनी उदकाची सोय बी करून जातकच खरें काम सुरू जावपाचें. पयलीं आमच्या खातीर जाय तें थोडेंशें करप आनीक थंयच्या वातावरणा कडेन जुळोवन घेवप आमचे खातीर गरजेचें आसलें.
माथ्यार पाखें उबारपा वांगडाच उदका वेवस्था करपाचें आमी चितपाक लागले. आमी जंय आमचो राबितो केल्लो थंय लागींच एक व्हाळ आसलो. ह्या स्रोतांतल्यान उदक मेळोवपा खातीर आमी ताच्या कुशीक गरजेक म्हणून एक बांय खणली. बांय कसली, फोंडारोच ! पूण उदक नितळ आयलें. तें आमी पिवपाक वापरपाक लागले. आनीक लागता तें उदक न्हंयेचेर वचून हाडलें. न्हंय दोन- अडेच किलोमीटरांचेर आसली. देखून बैलांगाडयेंत बल्लां दवरुन भरून हाडलें. आमी सगळे चडशे न्हंयेचेरच न्हावपाक वताले. कारण रावपाकच सारको जागो ना थंय न्हावपाक बंद मान्नें खंयचें ? सुरवातीक टॉयलेटय ना. म्हाका ह्या सगळ्याची थोडीभोव संवय आसली. मंदाक मात् हें सगळेंच नवें जाल्ल्यान बरेंच कुस्तार जालें.
अशे परिस्थितींत रावप हें कांय दिसां खातीर बरें आसलें. पूण एकेक करून एकेक काम हातांत घेवप आनी ज्या हेतान आमी हांगां आयिल्ले ती भलायकी सेवा सुरवात करप गरजेचें आसलें. हें काम करपाक मनीस जाय आसले. आमी थोडेच कार्यकर्तें आसले. बाबान हाचो पयलींच विचार केल्लो. कुश्ठरोगाचेर उपचार करून बऱ्या जाल्ल्या आनंदवनांतल्या कांय कुश्ठरोग्यांक ताणीं प्रकल्पांत हाडले. हे सगळे बरे जाल्ले आसले तरी तांचें कुटुंब, समाज तांकां लागीं करपाक तयार नासलो. देखून तांची वसणूक परत कशी करप, हो प्रस्न बाबां मुखार आसलो.
कुश्ठरोग्यांक फकत बरे करप, इतलोच तांचो हेत नासलो. तांकां आत्मविस्वास परत मेळोवन दिवप, हे बाबांच्या सगळ्या कामा फाटलें ध्येय आसलें. रोगमुक्त जावुनूय आपणाक लोक लागीं घेनात म्हणटकच त्या मनशाक निरशेणी येवपाची शक्यताय आसली. तशें जांवक नाका म्हुणून बाबांन ह्या सगळ्यांक वेगवेगळीं कामां सोंपयलीं. जाका ज्या कामाची आवड आसा ताका तें काम शिकयलें. ताका लागून हे सगळे कुश्ठरोगी शेतकाम, फुलां रोपे (नर्सरी), लाकुडकाम, विटो करप असल्या कामांनी गुल्ल जाले. आपणाक समाज लागीं घेना, स्वीकारना, हें दुख्खय ताका लागून उणें जांवक मजत जाली. शंकरदादा नांवाचे बाबांचे एक वांगडी आसले. जणू बाबांचो उजवो हातच ! तेय कुश्ठरोग जावनच आनंदवनांत आयिल्ले. मनीस मोटो कर्तुबी. ताणीं फुडें सोमनाथ प्रकल्प सांबाळ्ळो. बाबांन अशे कितल्या तरी जाणां मदीं ‘ आपुण खूब कितेंतरी करूंक शकता ‘ हो विस्वास निर्माण केलो.
असलेच कार्यकर्ते ताणीं हेमलकसाकय हाडले. झाडां मारप, जमीन खणप, रस्ते करप, असलीं कश्टाचीं कामां करपाक ते फाटीं सरलेनात. आमी तांकां पालव दितालेच ; पूण ताणीं ह्या सगळ्या खातीर खूब कश्ट घेतले. आनंदवनांतल्या मळार, रानांत वसणूक उबी जाली तेन्ना हांव ल्हान आशिल्लों. आतां तेंच काम हांगां रानांत करतना, आनंदवन जातना बाबांक कितले कश्ट काडचे पडले ताची जाणविकाय जाली. झाडां मारतना, फातर फोडटना, हात जड जाताले, वळताले पूण आपुण कितेंतरी नवें करतां हाची खोस जाताली.
(मुखार चलता)
प्रकाशवाटा (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.