हेडग्या सुण्यां पसून आमी सुरक्षीत ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

हेडग्या सुणीं, गोरवांचो प्रस्न हो फक्त नागरिकांचे सुरक्षिततेचोच न्हय, तर शारी जिणेंशैलीचे भलायकेचोय मुद्दो आसा, हें विसरायेर पडपाक जायना.

सर्वोच्च न्यायालयाच्या कोणा न्यायमूर्तींक एखाद्या हेडग्या सुण्यान केन्ना घांस मारला काय हें कळपाक मार्ग ना. हालींच सर्वोच्च न्यायालय हेडग्या सुण्यांच्या फाटल्यान हात धुवून लागलां, ही मात वस्तुस्थिती. हातूंतलो विनोदाचो वांटो सोडृलो जाल्यार मेकळ्या सुटिल्ल्या हेडग्या सुण्यांचो विशय बरोच गंभीर आसा. ताचे कडेन नदर ओडून दिसान दीस चडूच कठीण जावपी ह्या प्रस्नाचेर रोखठोक भुमिका घेत तो मार्गाक लावपाक सर्वोच्च न्यायालयान जे आदेश जाहीर केल्यात, ताका येवपार दिवचोच पडटलो. दिल्ली पसून गल्ली मेरेन म्हणजेच आमच्या धाकटुल्या गोंयां मेरेन हे समस्येन जें गंभीर रुप घेतलां तें पळयल्यार ताचेर कायमचो उपाय काडपाची गरज निर्माण जाल्या. सर्वोच्च न्यायालयान शाळा, हाॅस्पिटलां, म्हामार्ग, रेल्वेस्टेशनां आनी हेर भौशीक जाग्यां वयल्यान हेडग्या सुण्यांक काडपाचो जो ताजो आदेश दिला, तो येवकार दिवपा सारको आसा. पूण हाचो वास्तवीक परिणाम तेन्नाच दिसतलो, जेन्ना हो आदेश प्रत्यक्षांत लागू करतले. देशाची राजधानी आशिल्ल्या दिल्ली शारांत हेडग्या सुण्यांचें जें धुमशण चालू आसा, तें ह्या निमतान संवसारा मुखार आयलां, हे एका अर्थान बरेंच जालें, पूण आमी, आमचें गोंय हातूंत फाटीं आसात, अशें मानपा सारकी परिस्थिती मात्तूय ना. ताका लागून ह्या निमतान ताचे कडेनूय सरकारान, संबंदीत यंत्रणांचें लक्ष ओडून गरजेचें थारुंये.
आमच्या गोंयांत हेडग्या सुण्यांची समस्या सुदैवान अजून हाता भायर वचूंक नासली तरी वेळारुच उपाय घेतले नात, जाल्यार मात काट्याचो नाययो जावपाक उशीर लागचो ना. भौशीक जाग्यांचेर हेडग्या सुण्यांच्या आक्रमकताये कडेन सर्वोच्च न्यायालयान राज्य सरकारांचें लक्ष ओडलां. आमचे कडेन अशे खंयचे भौशीक जागे आसात जे हेडग्या सुण्यां पसून सुरक्षीत आसात, हाचो विचार संबंदीत यंत्रणांक एकदां करचो पडटलो. पणजे आसूं वा मडगांव वा हेर कांय शारांतल्याय अशा जायत्या भौशीक जाग्यांची वेळेरी हांगा दिवपाक मेळटली जंय हेडग्या सुण्यांच्या समस्यांनी लोक त्रासल्यात. पणजेंतल्या मांडवी न्हंये देगेरच्या तीनेक किलोमिटर लांबायेच्या सुंदर प्रोमेनाद (पासय वाट) म्हणल्यार ल्हानां पसून ज्येश्ठ नागरिकां मेरेन सगल्यांचेंच आकर्शण. जायते ज्येश्ठ नागरिकांची सदची सकाळ तर ह्याच प्रोमेनादाचेर तांच्या माॅर्निंग वाॅकान सुरू जाता. सांजवेळा तर ह्याच जाग्यार ल्हान- जाण्ट्यांची जात्राच भरिल्ली आसता. असो हो दोळ्यांक थाकाय दिवपी वाठार हेडग्या सुण्यां पसून पूर्ण सुरक्षीत आसपाक जाय, अशी जर लोकांची भावना आसा तर ती चुकीची न्हय. पूण वस्तुस्थिती मात वेगळीच आसा. पर्यटकूय थंय गर्दी कशे करतात हेंय आमी पळयतात, पूण हेडग्या सुण्यांच्या हांगाच्या वाडटे संख्येक लागून हो वाठार तितलो सुरक्षीत उरूंक ना, अशें दुर्दैवान म्हणचें पडटा.
हेडग्या सुण्यांचे बाबतींत जें कांय चित्र ह्या कारणान मुखार आयलां, ताचोय विचार करचो पडटलो. सर्वोच्च न्यायालयान आनीक एक मुद्दो स्पश्ट केला. जायते लोक मोग, भावना म्हूण हेडग्या सुण्यांक खावपाक घालतात. पूण हाका लागून सुणीं थंय जमतात आनी तांचो टोळयो तयार जातात, अशें नमून करून न्यायालान हे समस्येचें गांभिर्य स्पश्ट केलां. तें चुकीचें न्हय. अश्यो टोळया चड आक्रमक जावपाची शक्यताय आसा. प्रोमनेदाचेरुय अशें चित्र हालींसराक दिसता आनी तेंय हुस्क्याचे कारण थारपाक शकता, हाचोय विचार करचो पडटलो. प्रोमेनदूच कित्याक करंझाळ- मिरामाराची दर्यावेळ आनी हेर कांय भौशीक जाग्यांचेरुय हेडग्या सुण्यांचें प्रस्थ वाडत चल्लां. नशीब थंय अजून एखादो गंभीर प्रकार घडूंक ना. ताका लागून ताचे कडेन आडनदर करपाक संबंदीत यत्रणा मेकळी आसा, असो अर्थ हातूंतल्यान काडपाक मेळचो ना. सर्वोच्च न्यायालयान हेडगीं सुणी आनी बेवारशी जनावरांक काडप, तांचें लसीकरण करप, तांचे खातीर विशेश आसरो उबारप अशे आदेश दिल्यात. हें सगले करप गरजेचेच आसा. पूण वस्तुस्थिती अशी आसा की देशांतल्या जायत्या व्हडल्या शारांनी अशा प्राण्याम खाती उचित आसरो केंद्रां उपलब्ध करून दिवपी हीच व्हडली समस्या जावन रावल्या. न्यायालयाच्या नव्या आदेशाक लागून थळाव्या प्रशासना फुडल्या अडचणी चडूच वाडल्यात, पूण हातूंतल्यान तशी सहज सुटका करून घेवप आतां कठीण जालां.
शारांच्या जिवितांत हेडग्या सुण्यांचें अस्तित्व तशें नवें न्हय. फाटल्या कांय वर्सां सावन हे समस्येचें स्वरुप चडूच गंबीर जालां, हेंवूय मान्य करचेंच पडटलें. रस्त्यांचेर हेडपी सुण्यांचो आंकडो वाडत आसून तांच्या हल्ल्यांक लागून लोकूय त्रासल्यात. खास करून शाळेंत वचपी भुरगीं, जाण्टेले, सकाळ- सांजवेळार भोंवपाक वचपी लोक हांचे मदीं ह्या सुण्यांक लागून भंयाची भावना निर्माण जायत आसा. आमच्या गोंयांत हेडग्या सुण्यांचो आंकडो नेमको कितलो आसुये हाचो आंकडो मेळप कठीण आसलें तरी तो इतलोय उणो ना जाका लागून ताचे कडेन आडनदर करपाक मेळटलें. राजधानी दिल्लींत हेडग्या सुण्यांचो आंकडो लागीं लागीं पांच लाखां परस चड आसा, अशी म्हायती मुखार आयल्या. भौशीक जाग्यां वयल्यान हेडग्या सुण्यांक आनी गोरवांक काडपाचो सर्वोच्च न्यायालयाचो आदेश तेन्नाच पुरायपणान लागूं जांव शकता, जेन्ना राज्य सरकारां हे समस्ये कडेन गंभीरपणान पळयतलीं. न्यायालयान हेडग्या सुण्यांची समस्या कितली ग्ंभीर आसा, हाची जाणीव करून दिल्या. पूण राज्यांक ही गंभीर समस्या दिसका काय होच खरो प्रस्न. हेडग्या गोरवांक लागून घडपी अपघात आनी नागरिकांचे त्रास हाचे कडेन सरकार कशें आडनदर करता हें आमी गोंयांतूय पळयतात. मनीस सुरक्षितताये संबंदीत सामको म्हत्वाचो असो हो प्रस्न आशिल्ल्याचें मानूनच ताचे कडेन पळोवपाक जाय आनी सर्वोच्च न्यायालयाक तेंच सांगपाचें आसा, अशें तांच्या आदेशा वयल्यान दिसता.
इत्साशक्त आसल्यार हे समस्येचेर उपाय काडप कठीण न्हय. एक बरें आसा तें म्हणल्यार सर्वोच्च न्यायालय ह्या प्रस्नाचेर लक्ष दवरून आसा आनी आदेश योग्य पद्दतीन चालीक लागचो म्हूण ते कायम उरप तितलेंच गरजेचें आसा. हेडग्या सुणीं, गोरवांचो प्रस्न हो फक्त नागरिकांचे सुरक्षिततेचोच न्हय, तर शारी जिणेंशैलीचे भलायकेचोय मुद्दो आसा, हें विसरायेर पडपाक जायना.

वामन प्रभू
9823196359