भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंयच्या वाग वाठाराचो प्रस्न फाटलीं कितलींशींच वर्सां हुमकळत आसा. दोन वर्सां पयलीं रानां जीव म्हामंडळान गोंयांत वाग वाठार नाका, अशें जाहीर केल्लें. मात, उपरांत मुंबय उच्च न्यायालयान तीन म्हयन्यां भितर म्हादय अभयारण्य आनी सरभोंवतणचो जागो ‘वाग वाठार’ (म्हादय टायगर रिझर्व्ह) म्हूण अधिसुचीत करपाचो निर्देश राज्य सरकाराक दिल्लो. ते संबंदीचो आराखडो राष्ट्रीय वाग संवर्धन प्राधिकरणाक धाडचो, लोकांचे कितें दावे आसल्यार ते निकालांत काडचे, अभयारण्यां, राष्ट्रीय उद्यानांनी जागे थारावन शिकार प्रतिबंधक कॅम्प स्थापन करचे, अशेंय त्या वेळार न्यायालयान म्हणिल्लें. मात, उपरांत सरकारान वाग वाठार नाका, अशी भुमिका घेवन न्यायालयांत वतले अशें जाहीर केल्लें. काल आनी आयज दोन दीस गोंयांत तज्ञ समितीची बसका चलता. म्हादय आनी सरभोंवतण वाग वाठार जाहीर केल्यार कितें परिणाम, समस्या निर्माण जातल्यो तें ही समिती आयकून घेतली. राष्ट्रीय वाग संवर्धन प्राधिकरणाच्या शिफारसी प्रमाण ही समिती लोकांची मतां, सुचोवण्यो आयकून घेता. वाळपय, सांगें, सांवड्डें, पर्यें आनी काणकोण ह्या पांच मतदारसंघांतल्या लोकप्रतिनिधिंकूय हे बसकेंत उलोवपाक मेळटलें. मागीर ही समिती सर्वोच्च न्यायालयाक अहवाल सादर करतली. उपरांत वागाचो गोंयांतलो फुडार थारतलो. गोंय ताचो हक्काचो जागो काय तो फक्त ‘पर्यटक’ तेंय स्पश्ट जातलें. म्हणटकच कालच्या आनी आयच्या बसकांक खूब म्हत्व आयलां. लोकप्रतिनिधींक हो वाठार जाल्लो नाका. हें तांणी स्पश्टूच सांगलां. सर्वोच्च न्यायालयांत याचिका दाखल जाल्या. म्हणटकच आतां पर्यावरणमोगींच्या खांदार व्हडली जापसालदारकी आयल्या.
गोंयांत एक पसून वाग ना, ही सरकाराची भुमिका आयची, अशें कांय जाणांक दिसता. मात फाटलीं 30 वर्सां वयर हेंच चलत आयलां. रानां खात्याच्या कॅमेऱ्यांत वाग दिसलो. तेन्ना ती राष्ट्रीय पांवड्या वयली खबर थारिल्ली. 2014, 2022 त पांच दाणये वाग दिशिल्ले. मदीं चार वागांक वीख दिवन मारपाची घडणूक घडिल्ली. गोरवां वाटावपाक हें वीख दिल्लें खंय. कांय जाणांक अटकूय जाल्ली. फक्त दाणये वागूच न्हय, तर ब्लॅक पँथरुय गोंयांत दिसल्यात. बिबटे तर सगल्याच तालुक्यांनी दिसल्यात. आतां ह्या वागांक पर्यटक म्हणपाचे काय थळावे, तें दरेकल्यान थारावचें.
वागाक आमी देव मानतात. देवींचें तें वाहन. वागाच्या नांवाचे गांव आसात. सैम तिगचो म्हूण पूर्वजांनी हुशारेन कांय रानां देवरायो म्हूण जाहीर केल्यो. पूण आयज सैमाचो विध्वंस पळोवन तांचे आत्मे रडटात आसतले. जर अभयारण्यां, देवरायो नाशिल्ल्यो जाल्यार सैम तिगपाचो? दरेकल्यान विचार करचो. आयज अटंग्या रानांनी फार्म हावसां जाल्यांत. फुडाराक निवासी प्रकल्प, कारखाने जावं येतात. कांय जाणांच्या मतान रानांनी रावपी लोक, तांचीं शेतां, भाटां, पोरसांचेर हावळ येतली. सादरण लाखभर लोक विस्थापीत जातले, असो दावाे वाग वाठार विरोधक करतात, तर वाग वाठार समर्थक म्हणटात, 1000 कुटुंबां ह्या 200 चौखण किलोमिटर वाठारांत रावतात. सादारण पांच हजार लोकांचीच पर्यायी वेवस्था करची पडटली. आतां सत्य कितें तें न्यायालयांत सिद्ध जातलेंच.
वाग वाठार अधिसुचीत जालो जाल्यार थंयच्यान 10 किलोमिटर वाठारांत पर्यावरण विरोधी उद्देग, वेवसायांचेर बंधनां येतलीं. झाडां कापून जमनी करपाक मेळच्यो नात. पत्रे लावन व्हडलीं बांदकामां करपाक मेळचीं नात. शेतां, भाटांचेर हावळ येतली. लांकडां पसून बेणपाक मेळचीं नात. देखून थळाव्यांचो वाग वाठाराक विरोध आसतलो. सध्या गोंयाक सैमाची गरज आसा. हवामानूय इबाडलां. आॅक्टोबरांत पावस रकपाक लागला. अजून गडगड मारून पावस वचपाचो आसा. वाग वाठार विशय पर्यावरणाचे नदरेन हाताळपाक जाय. ताचे वयल्यान मतभेद आसात, ते सुटावे जावचे. तांचें मनभेदांत रुपांतर जावचें न्हय.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
