भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आमच्या गांवांतल्या वाड्यार दादू रावतालो. दादू बरो मनीस. सज्जन. प्रामाणीक. पूण परफेक्शनिस्ट इतलो की सोंसपाचो न्हय. सवकास काम करपी पूण पुर्णत्वाचो ध्यास.
चवथी कडेन दादूलीं हीं कामां बायलेक आनी घरच्यांक आवडनाशिल्लीं. कारण वेळार जावंक जाय हें घरच्यांचें म्हणणें आनी तें खरेंय. चवथीचे देड दीस वा पांच दीस दादू गणपतीची माटोळी आनी मखर सजयत आसतालो. रंगरंगयाळ्यो फोली, टेपी, झालरी दसोवन ताची ही कलाकारी चालूच आसताली. कळस सांगतां. गणपती पावोवपाक आंगणांत तुळशी कडेन हाडून दवरलो. ल्हायो घालप चल्लां. तरी दादू फोली, सजावट करीत आसतालो.
कोणूय काम संथ करता आनी मोख विसरता तेन्ना आमी ही सादी खरी गांवगिरी देख दितात. मिडियांत काम केल्ल्यान म्हाका ही रुपकात्मक देख परत परत याद जाताली. सादी गजाल. कोणूय संपादक वा अनुवादक हुशार आसत गा, प्रामाणीक आसत गा, पूण तो जर परफेक्शनिस्ट आसा म्हूण एक दोन बातम्योच संपादन, व्याकरण शुद्धलेखनाच्या नदरेन घश्टीत बसलो जाल्यार दुसरे दिसा फांतोडेर पेपर लोकांक पावतलो कसो? हांगा दादूलो सिध्दांत लागू जाता. त्यो व्याकरणाच्यो चुकी माफ जावं नजो. जावंक फावचना. पूण वेळ, मर्यादा, मुजत नांवाची गजाल आसा काय ना?
टार्गेट वेळाच्या कोश्टका प्रमाण साध्य करप मोलाचें. ही आसा आनीक एक बोधकाणी.
एक शेतकार शेतांत कामाक गेल्लो. दनपरां जेवपाक बशिल्ले कडेन थंय एक साधू पावलो. ताका तान लागिल्ली. शेतकारान ताका उदक दिलें. तो साधू तृप्त आनी प्रसन्न जालो. ताणें साधूक एक आगळी खाशेली बी दिली. पावसा आदीं शेत खणून ही बी रोय. पळे चमत्कार, तुजें शेत पिकान कशें तरतरता तें. घसघशीत कणसां लागतलीं. पूण पावसा आदीं मात लाय आं… साधून शिटकायलें. शेतकारान ताचे उपकार मानले.
शेतकार सगळोच तिरतिरलो आनी शेजाऱ्यांक मित्रांक ती बी दाखयत सुटलो. ताचे सोयरे बी पळोवपाक पयसुल्ल्यान येवंक लागले. हो सगळोच वल्लेंत धरना सुपांत धरना असो जालो. बी रोवपाची ताकतीक ताका नाशिल्लीच. इतल्यान पावस आयलो. दडको. शेतकाराक जाग आयली.
दुसऱ्या दिसा सकाळीं धांवत पळत शेतांत गेलो, बीं रोयली. बीं मातयेंत विरगळून गेली. शेतकार दुख्खी जालो. सांजे साधू हजर जालो. तुवें बियेचो रेश्पेत दवरलो. तोवूय सादारणसो. पूण जो ऋतू आसता त्या ऋतूचो आदर दवरप तुका जमलें ना. साधून सांगलें.
सैमाची एक लय आसता, एक ऋतूचक्र आसता, ताच्या तालार आमी नाचूंक जाय. नाजाल्यार बऱ्या बियांची माती जाता.
एक घसघशीत उदाहरण याद जाता. आमच्या भुरगेपणांत शिंपी आसताले तांकां पुर्तुगीज प्रभावाक लागून आल्फियाद म्हणटाले. तेन्ना रेडीमेड कपड्यांचीं दुकानां नाशिल्लींच. ऑनलायन कपडे मागोवपाचीय तजवीज नाशिल्ली. रेडीमेड कपडे, रेडीमेड जेवणां हें सगळें आतां आयलां. एक दोन शिंपी बी गांवांत आसताले. तांकां घे गर्दी. कोणाली पॅण्ट, कोणालो शर्ट, केन्ना दिवपाचो तें शिंप्याचे तकलेंत उरनाशिल्लें. चोपडेर बरयिल्लें आसतालें. तो दीसभर शिंवपाच्या मशिनाचेर शिलाय मारीत आसतालो. तकली वयर काडपाक वेळ नासतालो. कोणालीं घरचीं लग्नकार्यां, सण उत्सव विचारूं नाका. खूब जाणांचे कपडे वेळार शिंवन मेळच नासले. एकदां म्हाका याद जाता, म्हजो स्कुलांतलो इश्ट काली (कालीदास) हाणें कलसांव शिंवपाक दिल्लें काल्याक म्हूण. काल्याक घालून मिरोवंक मेळटलें म्हूण तो नेटार आशिल्लो. कालो तेंकलो पूण कालीलें कलसांव तयार जावंक नाशिल्लें. फाल्यां देवीच्या उत्सवाचो कालो, नाटक. काली गेलो आल्फियादा कडेन. शिंप्याचेर तापलो. तो कालसांवाचो कपडो म्हळ्यार पीस सोदतालो. कपड्यांच्यो थंय राशी पडिल्ल्यो. काली भितर गेलो, ताणें पासिंयेंसान आपलो निळोसो कलसांवा कुडको सोदून काडलो. म्हाका आतांच्या आतां शिंवन दी. म्हयन्या आदीं दिल्लो तुजे कडेन. आल्फियादान बाकिच्यांक फोंडांत घालून कालीलेंच कलसांव घेवन बसलो. कालीलें कालसांव इतिहासांत उरलें. काली थंयच ठाण मांडून बसलो. शिंप्यान एकदांचें शिंवन दिलें. कारण कितेंय जावं, वेळाची एक चौकट आसता तातूंत अमूक तारके मेरेन दिल्लें उतर तडीक व्हेलें ना जाल्यार कसलो अर्थ उरलो ताका?
आळस, सुस्ती ह्या कारणांक लागून खूब जाण कांय गजाली कॅज्युअली घेतात. मागीर करुया काम म्हूण कॅज्युअली घेवन तें कुशीक दवरतात आनी अखेरेक पस्तावतात. अशेच तरेची ही बोधकथा –
एका विद्यावंत, बुदवंत, प्रतिभावंत लेखकाक एक साक्षात्कार सो जालो. फुडल्या पिळग्यांक मार्गदर्शन जायत अशें पुस्तक बरय असो आदेश जालो. हें तीन वर्सां भितर पुराय कर अशी आज्ञा आशिल्ली. तो उमेदीन बरोवपाक लागलो. अदींमदीं तो विसव घेवंक लागलो. आपणाक जाला तो खऱ्यांनीच दिश्टावो काय आनीक कितें हाचो दुबाव घेवपाकूच ताणें खूब वेळ वगडायलो. आनीक बरे शब्द घालुया, म्हणी बी आसपावीत करुया म्हूण ताणें तकली लावन वेळ वगडायलो. तीन वर्सां हुलगलीं. हो लेखक शब्द घश्टीत, किशीत बशिल्लो. चान्नें कशें प्रेरणारुपी उर्जा रसायन ताका बळ दितालें तें नाच्च जालें. फुडली उजवाड रुपी वाट दिसना जाली. स्पश्टता गेली.
मुखार कितें बरयलें तें पचपचीत सुवाद नाशिल्लें हें ताका कळ्ळेंच ना. बरोवन सोंपलें तेन्ना कांय समाजीक प्रस्न बदलिल्ले. हाच्यो जापो संदर्भहीन लागताल्यो. हाचो उतरांचो काथो सुको लागतालो. कारण तातूंत साक्षात्कारी तेज नाशिल्लें. तो ग्रंथ कोणाक नाका जालो.
म्हजो एक अणभव सांगता. लेखकान नाटकाचे दोनूय अंक वेळार बरोवन ते निर्मात्याक, दिग्दर्शकाक दिवंक जाय. एक अंक पयलीं ताणें वेळार येसायो सुरू करून नाटक उबें करूंक जाय, कारण सर्तीचें वेळापत्रक थारायिल्लें आसता, तारखे प्रमाण.
काम पुराय केलें आनी तेंवूय बी बेस बरें म्हूण जायना. तें वेळार पूर्ण करूंक जाय. हीच तर हुशारी. उत्कृश्टतायेन काम पुराय करप तोखणायेचें, पूण आयच्या वेगान चलपी संवसारांत नियोजन, दूरदृश्टी ह्या म्हालवजार वेळार काम करप सामकें म्हत्वाचें.
मुकेश थळी
फोंडें
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
