घरांतल्या जाणट्यां विशीं आमकां हुस्को आसा?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आदल्या काळार जोड कुटुंबां जियेतालीं. आवय- बापूय, भुरगीं, भुरग्यांचीं भुरगीं, शामांय- शापाय, असो परिवार आसतालो. तातूंतलो जाण्टो तंदुरुस्त आसा वा दुयेंत, ताच्यान चलूंक जाता वा तो खाटीर पडून आसा जाल्यार पसून चिंतेचो प्रस्न आसनाशिल्लो. सगळें मोगान चलतालें. आस्तीग मनीस पिडेस्तांचो उपाय घेताले पूण जांचे कडें हॉस्पिटलाचो चड खर्च सोंसूंक जायनाशिल्लो ताणें देवाक मदीं दवरचो पडटालो. हो देव कोण? घरांत जो जोडकार आसा वा जाका दयाळपण, करुणा, खाल्तिकाय आसा तो. त्याच सदगुणां वरवीं तो घरांतल्या जाण्ट्यांक आपलेपण दाखयतालो आनी आसरो दितालो.
आयज चडशे घराबे अणुकेंद्रा भशेन एकोडें कुटुंब कशें पळेवंक मेळटात. हांव, घरकान्न आनी म्हजीं भुरगीं. घरकाराचीं आवयबापूय आदल्या घरांत वा जाण्ट्यांच्या घरांत आसतात. अशें कित्याक घडटा? जायतीं कारणां आसात. फेसबुकाचेर एका चेडवान पोस्ट घालो ‘जर चेड्यांनी आवयबापायक बरे भशेन सांबाळ्ळीं जाल्यार जाण्ट्यांचीं घरां आसचीच नाशिल्लीं.’ ह्या पोस्टाक एका चेड्यान जाप दिली, ‘जर लग्न जावन आयिल्ल्या चेडवांनी घरकाराच्या आवयबापायक आपलीं आवयबापूय म्हण मानलीं जाल्यार जाण्ट्यांचीं घरां आसचींच नाशिल्लीं.’ दोगांयचीय विधानां कसाक लायलीं जाल्यार दोनूय कडेन तथ्य आसा. तें वागणुकेचेर निंबून उरता.
एके जाण्टे अस्तुरेक भेट करपाचो योग आयलो. इश्ट नातिविदाद दे सा हाणें म्हाका तिची खबर सांगली आनी एक पूत कशे परीं आवय खातीर जियेता हें पळोवंक मेळ्ळें. म्हजी आवय ना पूण तिका पळेवन म्हजी आवय दोळ्यां मुखार आयली आनी हांव धन्य जालों. तिचे फुड्यांत थोड्यो घडयो सारल्यो. ती जावन आसा दुमेतिना माग्दालेना डी कॉस्ता, जल्मान असोल्णेची, पूण कुंकळेच्या साऊद फेर्नांडीसा कडें लग्न जाली. तिणें चार चेड्यांक आनी एका चेडवाक जल्म दिलो. आतां सगळीं लग्न जावन संवसार करतात. तिका भोंवपाची खूब आवड आशिल्ली. तिणें केरळ, मंगळुरू, बेंगुलुरू, म्हैसूर आदी जाग्यांक भेट दिल्या. दोहा कताराक 4 पावटीं वचून आयल्या. जॉर्दन, इझ्रायल, इजिप्त देसांकूय भेट दिल्या. आयज ती 104 वर्सांची आसा. व्हडलो पूत दियोगो फुड्यांत जियेता. दियोगो बँकेंतल्यान आतां बसपागारी जावन आवयची सेवा करता. तो म्हणटा, ‘तिका पळेतच म्हाका म्हजें भुरगेपण याद येता. कशे परीं ती म्हाका सांबाळटाली, हाताक धरून भोंवडायताली, आपलो मोग दिताली. आतां तिची सेवा हांव करिना जाल्यार म्हज्या जिविताक कितें अर्थ आसा?’ कितले खाल्ती आनी अर्थभरीत विचार हे? तशी ती चलता भोंवता पूण दियोगोची घरकान्न तिचो बरो सांबाळ करता. तिचे खातीर तीं घर सोडून वचनात. जायते त्याग करतात. दियोगोक आमचो सलाम.
हांव दाल्गादो कोंकणी अकादेमीचो अध्यक्ष आसतना म्हाका म्हाड्डोळचो सॅबी ब्रागांजा समिती वांगडी मेळ्ळो. ताचे आवयच्या 100 वर्सांच्या समारंभाक हांव हाजीर आशिल्लों. भुरगीं आपल्या जाणट्यांक घरा कडेन सांबाळटात तें पळेवन बरें दिसता. आमकां खबर आसा, जाणट्यांची कुयदाद करूंक कितलें आवघड काम. जशी तांची पिराय जाता, तशी तीं भुरग्यां भशेन वागतात. कांय जण हट्टी जातात आनी आपणाची कुयदाद घेतल्याचें आयकनांत, जेवूंक त्रास करतात, अश्या वेळार सोंसणीकाय खूब म्हत्वाची. हें हांवें सॅबीच्या आनी दियोगाच्या घरांत पळेलें. पुताकूच दिसलें म्हण जायना, सुनेकूय दिसूंक जाय, तेन्नाच जाण्टीं घरांत उरतात.
रायच्या एका जाणट्यांच्या घराक हांवें भेट दिली. थंय चडश्यो अस्तुऱ्योच आशिल्ल्यो. माद्री तांचो कुयदाद घेतात. त्या एकेकल्याची काणी वेगळी. कांय पावटी नाइलाजान तांकां जाणट्यांच्या घरांत रावचें पडटा जाल्यार कांय जणाक तीं घरांत नाकात म्हण थंय पावतात. हें निर्मोण कांय फॉर्मोण ताचो थाव काडप मुश्कील. पूण तीं एकोडीं, भुरग्यांबाळांचो सांगात नासतना जियेतात हें वास्तव. थोडीं रडटात, आकांत काडटात, भुरग्यांक पळेवंक आशेतात. दुसरे वटेन भुरगीं मौजेन खुशाल जिवीत सारतात. आपणाक जल्माक घाल्ल्या व्हडिलांक अशीं सोडप हें पाप अशें आमकां तरी दिसता.
घरांत जाण्टीं मनशां आसप म्हणल्यार लुकसाण जाता? घड्ये जायत, तांकां जेवण, न्हेसूंक पागरूंक, थोडीं वखदां दिवंची पडटात, तांचो कास्तीग काडचो पडटा. पूण तांचे पासून फायदे जातात तांचेरूय आडनदर करूंक जायना. तांचे कडल्यान आमकां जाणवाय, मोग, भावनीक तेंको मेळटा. तीं कुटुंबीक इतिहासाचो आनी संस्क्रृतायेचो भाग जातात. कुटुंब बांदून दवरूंक तांचो आधार जाता. तीं घर सांबाळटात. घोव- बायल नोकरेक वतात तेन्नां तींच तांच्या भुरग्यांक पळेतात. जायतीं जणां भुरग्यांक स्कुलाक, ट्युशनाक वा हेर वर्गाक पावोवंक व्हरूंक आधाराचीं थारतात. कांय जणां रांदपा- धुवपाचें लेगीत काम करतात. चडूच जाण्टीं जातच तांचो इल्लो त्रास सोंसलो म्हण वायट जाता? आमी दियोगोची देख घेवंक फावो.
आमी शामाय- शापायचो दीस मनयतात. नातरां तांकां फुलां दितात, कार्यावळ घडोवन हाडटात, केक कातरतात आनी थोडो वेळ तांकां मौजेंत दवरतात. आनी घरा कडेन गेले उपरांत…? तीं जेवल्यांत काय ना, ताची खबर घेवंक नातरांक वेळ नासता. मोबायल आनी टिवीन जाणट्यांचो आनी नातरांचो संबंद तोडला. दुसरें, नातरांक तांचे व्हडीलूच शामाय-शापाय पासून पयस दवरतात, कांय जण तीं अछूत जाल्ले वरीं तांचे फुड्यांत वचूंक पसून दिनात. नातरांच्या मनाचेर हाचो वायट परिणाम जाता.
भुरगीं बरीं शिकली म्हणल्यारूच जायना, तांकां बरे संस्कार दिवंक जाय. जाणट्यां बराबर उठूंक-बसूंक मेकळेपण दिवंक जाय. थोडीं जाण्टीं कायबऱ्यो काणयो सांगतात, गितां गायतात, तें आयकूंक भुरग्यांक तांचे फुड्यांत धाडूंक जाय. आनी म्हत्वाचें- ताणीं आपणाक ल्हानाचे व्हड केल्यात, बरें शिकप दिलां म्हण आपूण इतले वयर पावलां हें भुरग्यांनी विसरूंक फावना आनी आपल्या भुरग्यांक तांचे पासून वेगळीं करूंक जायना. तेन्नाच एका कुटुंबाचीं पाळां घट जातात आनी समाजाचे नदरेन भुरगीं उंचामोलाचीं थारतात. मेले म्हणटच दुकां गळयतात तीं मानग्याचीं दुकां म्हूण समाजाक खबर आसता. खऱ्या दुकांचे हक्क्दार जायात. तीं जिवीं आसतना तांचो हुस्को धरात, तांकां मोग, वेळ दियात आनी तांचे खातीर इल्लो त्याग करात. तुमचेर देवाचो भरपूर आशिर्वाद आसतलो.

विन्सी क्वद्रूस
9822587498