चाबपी जनावरां, सुण्यां आड कायदे बेगीन जाय

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मा फ करात लेख बरोवचेआदीं
ह्या विशयातलें हांव उंचेल्या
कुशळटायेतलें, गिन्यांनी न्हय हें सांगतां. साडेतीन दसकां वयर पत्रकारितेंत आशिल्ल्यान विधानसभेन मानून घेतिल्लें विधेयक कितलें म्हत्वाचें आसता ताची जाणविकाय आसा. कांय विशयांचेर विचार वेळार परगटायल्यार फुडारांत आयज जाल्ले कायदे आनीक बळिश्ट जातात.
चाबपी, घांस मारपी, आंगार येवपी सुणीं, जनावरां गोंयांत वाडल्यांत. तेविशीं म्हायती घेवन केल्लें सरकारी विधेयक पावसाळे विधानसभेन मानून घेतलें. विधेयकांतल्यो मुखेल तजविजो वाचून हो लेख बरयतां. हेडगीं गोरवां, सुणीं, माजरां आमच्या राज्यांत भौशीक सुवाती, घरांनी, गोठ्यांनीय वाडत आसात हें सत. सुणें चाबिल्ल्यान तरणाटे, जाण्टे, सानुलीं सोंपल्यात हेंवूय तितलेंच खरें. ह्या विशयाचेर सरकार बेगीन जागें जालें हें म्हत्वाचें. विधेयकाक 31 आमदारांचो तेंको मेळप हो एक इतिहास. मनीसजीण वाटावपाचे नदरेंतल्यान हें विधेयक म्हत्वाचें. विशयाच्या फाटल्यान लागपी, आत्र्या पयऱ्यान संपादकीय बरोवपी भांगरभूंय दिसाळ्याच्या संपादप्यांक विधानसभेन विधेयक मानून घेतिल्ल्यान धादोसकाय भोगल्या आसतली.
विधेयकाक राज्यपालांची मान्यताय मेळ्ळे उपरांत विधेयकाचो कायदो जातलो. नेमावळ करून, हिंसक सुणीं, जनावरां पोसपाचेर आळाबंद हाडपाक अधिकारिणी बेगीन चालीक लागप गरजेचें. तेखातीर भांगरभूंय दिसाळें सरकाराक जागयतलें अशी आस्त आसा. गोंयांतलीं हिंसक सुणीं, जनावरां चाबून मनीस सोंपपाच्यो कालच्यो, हालींच्यो दोन चार घडणुको फुडारांत आठ अंयशींतल्यान आठ हजारां मेरेन वचूंक शकतात. ते जाणविकायेंतल्यान अभ्यास करून नवें विधेयक जालां अशें समजुया.
हेडग्या गोरवांचो, सुण्यांचो विशय गोंयाकच न्हय देशाक जांचपी. सुणीं, गोरवां जाण्टीं जालीं कीं तांकां कालच न्हय आयजय रस्त्यार सोडून दिल्लीं दिश्टी पडटलीं. वाडिल्लें तणच न्हय सुण्या सुकण्यांक रस्त्यार दवरिल्लें उदक पावना. जनावरां रस्त्यार कोयरांत पडिल्लें अन्न खातात, वांगडा प्लास्टीकय पोटांत वता. गोरवां, जनावरांच्या पोटांतल्यान काडिल्ल्या प्लास्टिकाचो विलो लावपाची तजवीज विधेयकांत ना, फुडें जावची.
हिंसक सुणें पोसप, उत्पादनातल्यान उत्पन्न मेळोवप, जाण्टीं जातकच तांकां वाटेर सोडून दिवप वाडिल्ल्याचें सरकाराचे नदरेक आयलां. हेडग्यां गोरवांक, सुण्यांक लागून जाल्ल्या अपघातांचो नियाळ सरकारान घेतला आसतलोच. गोरवां, सुणीं, माजरां तशेंच हेर जनावरां शिमे पलतडचींय आसतलीं. गोंयचे शिमे वेल्या तालुक्यांतल्या भुंयेंतल्या पडंग शेतांनी, घरांनी गोरवां, सुणीं, वाग, सोरोप, सोंशे, कांसय पोसपी आसात हें सरकाराक खबर आसतलेंच. विमानतळार सुटकेसींत कांसय, कांसयेचीं पिलां, विखाळ सोरोप हाडिल्ल्याच्यो खबरो उजवाडाक आयल्यात.
संपादपी, दिसाळ्यांचे खबरांकार, फोटोग्राफर चलता, भोंवतात तेन्ना तांकां हेडगीं गोरवां, सुणीं, जनावरां दिसल्यां आसतलीं. हेडग्या जनावरांचो, गोरवांचो, सुण्यांचे पिसाळपाचे म्हयने आसतात, जशे परी आॅगस्ट सुण्यांचो. हेर म्हयने सुणें चाबचे ना अशें न्हय. आॅगस्टांत सुणीं चड चाबिल्ल्याचें, पिसाळिल्ल्याचें नियाळांतल्यान दिसतलें. भौशीक सुवातो, वाटो परंपरेंतल्यो आनी बांदिल्ल्यो गोंयांतय आसात. उदरगतींतल्यान परंपरीक दायजांतली वाट आडायिल्ल्याचें, सोंपिल्ल्याचें दिसतलें. नवे वाटेर, सुवातांनी, दर्यादेगेर, दर्यांत सुणीं, माजरां वेंगेंत घेतिल्ले पर्यटकच न्हय गोंयकारय दिसतात. व्हड घरांनी, बंगल्यांनी सुणीं, मांजरां पोसप, तांचे खातीर ल्हानसो कोनसो दवरप शक्य आसता. फ्लॅटांनी रावपी सुणीं, माजरां पोसतात, तांकां आंगा खांदार घेवन भोंवतात ती म्हायती सरकारा कडेन पावल्या आसतली. (देखीक कांपाल वाॅक वे) सुण्यांच्या, पाळिल्ल्या जनावरांच्या, प्राण्यांच्या खासगी क्लिनिकांचें उक्तावण केल्ल्या मंत्री, खासदारांनी.
पोशिल्लीं गोरवां, सुणीं खावड, उदक मेळूंक नाशिल्ल्यानच न्हय अनवळखी सुवातेंत पावल्यार घुस्पतात, पिसाळटात, भोंकतात, आंगार येतात, चाबतात. सुण्यान नाखटां लायल्यार, घांस मारल्यार ल्हान, व्हडांनी रोखडे उपाय करचे, जीण वाटावपी वखदां, इंजेक्शनां आसात. सुण्यांच्या गळ्यांतले पटे ल्हान, व्हड करूंक येतात. मनशा वरी पोशिल्ल्या सुण्या माजरां खातीर दीसपट्टे चलप गरजेचें आसता. तांचे खातीर खासा गाडयेंत, रेल्वे, बसींत, विमानांनी खासा सुवातो, बाॅक्सां आसतलीं. माजरां आंगार घेवन व्हरपी स्टायल पोतयोय आयल्यात. तांचे पासत खावडीचीय तजवीज जाता, तेभायर टिश्यू पेपरान सुण्यांचें, माजरांचें तोंड पुसपी पळोवपाक जाय जाल्यार कांपाल वाॅक वे र येवचें.
विदेशांतल्यान सुणें हाडप, पोसप, उत्पादनांतल्यान उत्पन्न मेळयतना भौशीक सुवातींनी सुणीं, माजरां भोंवडावप समा आसा व्हय? मनशां खातीर जशे वाॅक वे आसतात तशे विदेशांत सुणीं, जनावरां पासत वाॅक वे आसतले. कांपाल वाॅक वे चेर फुडें फाटीं तशी तजवीज सुदारीत विधेयक हाडून नव्या कायद्यांत जावचीच. सुणीं, जनावरां पोसतल्यांक शिस्त शिकोवप नवें विधेयक आसा अशें म्हजें मत. विधेयकांत शिस्ती वांगडा येणावळीची, पोसपी, चाबपी सुण्या, जनावरांच्या धनयांक ख्यास्त दिवपा पासत तजवीज आसा. जाता तितले बेगीन विधेयकाक राज्यपालांनी मान्यताय दिल्यार देश पांवड्यार हें विधेयक व्हड राज्यां आपणावंक शकतात.
दुयेंत सुणें पाेसपी, रस्त्यार सोडपी, तांकां घेवन भोंवपी विधेयका आड बोवाळ घालतले, राज्यपालां मेरेन पावतले. हैद्राबाद, गोंयांतल्या सुण्यांनी सानुल्यांक चाबपाच्यो, खावपाच्यो हालींच्यो घडणुको. नव्या राज्यपालांक त्या घडणुकां विशीं जाणविकाय आसतली, ते आदले केंद्रीय नागरी येरादारी मंत्री.
गोंयचे सवस्तकाये पासत मुख्यमंत्र्यांचे मार्गदर्शी जाल्ले राज्यपाल एस श्रीधरन पिल्लई सुणें, जनावरांच्या विधेयकाचेर मार्गदर्शन केलां आसत व्हय? कायदे चालीक लावपाक वगत जाता जाल्यार नवे राज्यपाल प्रशासनाक धांवडायतले हातूंत दुबाव ना. उंचेले शिक्षण घेतिल्ले, एक अणभवी राजकारणी, राज्य आनी केंद्र सरकारांतले. सुचोवण्यो केल्यार येणावळींतय गोंय मुखार वतलें.
कांय वेळार विधेयकां विधानसभेंत मांडून मान्यताय सरकार मेळयता, कायदेय जातात, चालीक लागपाक आडमेळीं येतात. कसिनो नियमन अधिकारिणी हें तातूंतलेच एक. चाबक्या सुण्यांचे येरादारीचेर बंदी घालपी विधेयकाचें तशें जावचें न्हय. मनीसजीण मुखेल करून सानुल्यांक, तरणाट्यांक वाटावपाक केल्ल्या विधेयकाक भारताच्या आदल्या साॅलिसीटर जनरलांनी सुचोवण्योय केल्या आसतल्यो.