भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अक्षय तृतीया हो वसंत ऋतूंतलो वर्सुकी उत्सव. वैशाख म्हयन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या तिसऱ्या तिथीक मनयतात. सर्वसादारण भाशेंत ‘अक्षय’ ह्या उतराचो अर्थ समृध्दी, आशा, आनंद, येसस्वी. म्हणल्यार केन्नाच उणो जायना असो जाता. जाल्यार तृतीया म्हळ्यार चंद्राची तिसरी अवस्था असो आसा. वैशाखांत वसंत ऋतूंतल्या तिसऱ्या चंद्राच्या दिसाक हो दीस पाळटात देखून ताका अशें नांव पडला.
अक्षय तृतीयेच्या ह्या दिसाकडेन संबंदीत आशिल्ली आनीक एक घडणूक म्हळ्यार सुदामान द्वारकांतल्या आपल्या भुरगेपणांतल्या इश्टाक कृष्णाक भेट दिल्ली तेन्ना ताका वरदान म्हूण अमर्यादीत संपत्ती मेळ्ळील्ली. तशेच कुबेरान ह्या शुभ दिसा धनदेवाची नेमणूक केल्ली अशें मानतात. आनी भारतांत म्हूण अक्षय तृतीयेक म्हत्व चड आसा. हो पंचांगांतलो साडेतीन शुभ आनी पवित्र उत्सवांतलो एका मुहुर्ताचो दीस.
अक्षय तृतीय दिसा सुरू जाल्लें काम दीर्घकाळ येस हाडटा अशें मानतात. म्हणून लोक ह्या दिसांक कितेंय नवें सुरू करपाचो दीस अशें मानतात. लोक नवें वेवसाय सुरू करतात, घरां विकतीं घेतात आनी बायलो भांगर विकतें घेतात ह्या दिसाक. लोक हो सण कुटुंबासयत मनयतात. पुरण पोळी आनी आमरस हांचो आस्पाव आशिल्लो नैवेद अर्पण करून देव-दैवतांची पुजा करतात.ओडिशांत उपरांतच्या खरीफ हंगामाखातीर भाताचें भात पेरपाक सुरवात करतना अक्षय तृतीया मनयतात. बऱ्या पिकावळीच्या आशीर्वादा खातीर शेतकामतें धर्तरी आवय, बैल, आनी हेंर पारंपरीक शेतकी उपकरणां आनी बियो हांची पुजा करतात. शेत नांगरून शेतकार राज्यांतल्या सगळ्यांत म्हत्वाच्या खरीफ पिकाची प्रतिकात्मक सुरवात म्हणून भाताचीं बीं पेरतात. ह्या विधीक आखी मुठी अनुकुल (अखी- अक्षय तृतीया; मुठी- भात मुठभर; अनुकुल- आरंभ वा उक्तावण) अशें म्हणटात.
हालींच्या वर्सांनी शेतकार संघटना आनी राजकी पक्षांनी आयोजीत केल्ल्या विधीपुर्वक आखी मुठी अनुकुला कार्यावळींक लागून ह्या रितीक खूब प्रसिद्दी मेळ्ळ्या. जगन्नाथ देवळाच्या रथयात्रा उत्सवाखातीर रथ बांदपाचेय काम ह्याच दिसा पुरी हांगा सुरू जाता.
तशेच ह्या दिसाचे आनीक एक म्हत्व म्हळ्यार दुर्वास ऋषी सयत असंख्य ऋषींच्या भेटये वेळार कृष्ण देवान द्रौपदीक अक्षयपत्र सादर केल्ल्याचो संबंद ह्या उत्सवा कडेन आसा. तेचवरी रानांत वनवासांत आसताना पांडव राजकुंवरांक जेवणाच्या उणावाक लागून उपाशी रावचें पडलें आनी तांची बायल द्रौपदीक तांच्या सोयऱ्यांक रितसर पावणचार करपाक मेळो नाशिल्ल्यान तांकां लागून दुख्ख जालें. व्हडलो पांडव युधिष्ठिर हाणें सूर्यदेवाक प्रार्थना केली आनी ताणें ताका ही वाटी दिली, जी द्रौपदीन तांच्या सगळ्या सोयऱ्यांची सेवा करचे खातीर वापरली. सहज रागान भरिल्ल्या दुर्वासाच्या भेटी वेळार कृष्णान त्या बाट्यांतलो एक ल्हानसो कण खाल्लो. ताका लागून ऋषीचो राग पयस जालो आनी पांडवांक ताच्या शापापसून वाटायले. तशेंच अक्षय तृतीया हो विष्णु देवाचो सवो अवतार परशुरामाचो वाडदीस अशें हिंदू लोक मानतात. एके आख्यायिकेप्रमाण व्यास ऋषीन अक्षय तृतीया दिसां गणेश देवाक हिंदू महाकाव्य महाभारत सांगपाक सुरू केल्लें. हे दिसा गंगेची न्हंय धर्तरेचेर देंवली अशी दुसरी आख्यायिका आसा. हिमालयाच्या वाठारांतल्या व्हड बर्फान भरिल्ल्या गिमाच्या दिस बंद जाले उपरांत, चार धाम यात्रेक अक्षय तृतीयाच्या शुभ वेळार यमुनोत्री देवूळ आनी गंगोत्री देवूळ उगडटात. अक्षय तृतीयाच्या दिसा हीं देवळां उक्ती करतात.
तेलुगू भास उलोवपी तेलंगणा आनी आंध्र प्रदेश राज्यांनी हो उत्सव समृध्दी आनी दानधर्म हांचेकडेन संबंदीत आसा. सिंहचलम देवळांत ह्या दिसा खाशेले उत्सवाचे विधी करतात. देवळाची मुखेल देवता वर्सभर चंदनाचो लेप लावन दवरतात आनी फकत ह्याच दिसा ताचे सकयल आशिल्ली मूर्त दाखोवपाखातीर देवाक लायिल्ले चंदनाचे थर काडटात. देवाच्या निज रूपाचे दर्शन ह्या दिसा घडटा. तांदूळ विकतें घेवप, बँक खात्यांत पयशे घालप, खंयच्याय प्रकारचीं नवीं वस्तू वा आयदनां विकतीं घेवप – देवळांक भेट दिवप, गरीब लोकांक जेवण वा खाशेली ऑफर दिवप, वा गरीब भुरग्यांक तांच्या शिक्षण शुल्का खातीर मजत करप, हें सगळें बरें कार्य अक्षय तृतीयेक लोक करतात.
देखूनूच बरें कर्म करपाक आनी सकारात्मकतायेन फुडें सरपाक मार्ग दाखोवपी हो अक्षय तृतीयेचो सण. भारतीय सणा परबां मदलो एक. ह्या सणाक नवो विचार, नवो आचार आनीक बऱ्या खातीर परिवर्तन घडोवन हाडपा खातीर ह्या साडेतीन म्हुर्तांतल्या एका म्हुर्ताची वेळ योग्य अशें आमी म्हणूयेता. अक्षय तृतीयेची सगल्यांक परबीं.
🖊सोमदत्त वि. सांगावकर
जी. के. नायक क्लासीस
प्रियोळ
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
