गोवा कोंकणी अकादेमी : दांत नाशिल्लो सोरोप

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मनशाचे कुडीक बरे कपडे घाले म्हुणून मनीस घटमूट जायना, ताची भलायकी बरी आसची पडटा, तशें विकास हो फकत भौतीक आसूंक फावना. समाजाचो आंतरीक विकासूय जावपाक जाय आसता.

संदेश प्रभुदेसायान गोवा कोंकणी अकादेमीचे आनी वाचनालयाचे इमारतीचे फोटे समाज माध्यमांचेर घाले आनी गोवा कोंकणी
अकादेमीचे इमारतीची अवतिकाय परत एक फावट वाऱ्यार पडली. अवतिकाय वाऱ्यार पडटा थंय आसा सगले कोंकणी लोक समाज माध्यमांचेर जागे जाले. कोणें कितें करचें हें सांगपाची कसलीच संद सोडप ना ही आमची कालेत, म्हणटकूच हे वेळार तरी आमी कित्याक ओगे रावतले? आपूण कितें करतलों हाचे परसूय दुसरो कितेंय करता जाल्यार आपूण वांगडा आसां म्हणपाचो धीर सगल्यांनी एकामेकांक दिलो आनी सगल्यांनी आपलें आपलें समाधान करून घेतलें. ताचे वांगडाच जायत्या जाणांनी खंयूय मारल्यार सुण्यान दाव्या पांयान कुटचें तशें तरणाट्यांच्या नाकर्तेपणाचेर दोळे दिपकावपी उजवाड घालो, फकत हे नालायक तरणे पिळगेक जाणीं कोणीं जल्माक घाला तांणी कोंकणी मायेचें व्हड लुकसाण केल्ले खातीर तांकां (स्वताकूच न्हय मू?) आनी तरणे पिळगेक ख्यास्त फर्मायली ना, हे उपकार.
जेन्ना कसलीय घडणूक घडटा तेन्ना ताचेर कसलोच अभ्यास नासतना पुराय वेळ समाज माध्यमांचेर बरोवपाची बीन पगारी नोकरी करप्यांक कोंकणी लोक बळी पडटा म्हण चड खंत जाता.
कोंकणी अकादेमीची वास्तू सरकाराच्या नांवार आसा जाल्यार सेबस्त्यांव रुदोल्फ दाल्गाद वाचनालय भौशीक बांदकाम खात्याच्या नांवार आसा. कोंकणी अकादेमीचे वास्तूची जरी पुरातत्व खात्यांत आनी नगर नियोजन खात्या कडेन ‘दायज घर’ म्हुणून नोंदणी नासली तरी ती खूब पोरणी इमारत जाल्ल्यान मोडपाक खूब जाणांचो विरोध आसा. सेबस्त्यांव रुदोल्फ दाल्गाद वाचनालय इमारत भौशीक बांदकाम खात्याची जाल्ल्यान तिची डागडुजी करपाचो अधिकार भौशीक बांदकाम खात्याचो. जेन्ना उपासनाबाय माजगांवकार, सचीव आशिल्ली तेन्ना तिणें भौशीक बांदकाम खात्या कडेन पत्रवेव्हार करून सादारण 17 लाखांचो अदमार खर्च संमत करून घेतिल्लो. भौशीक बांदकाम खात्यान तो कोंकणी अकादेमीकूच खर्च करपाक लायिल्ल्यान अकादेमीक तो खर्च करपाक मेळना जालो. देखून ती इमारत तशीच उरल्या म्हणपाचें वासपूस करतकूच कळ्ळें. तशीच उरल्या म्हणचे परस वर्सान वर्स ती आनिकूय वायट परिस्थितींत पावत आसा. हे बाबतींत कोंकणी अकादेमी म्हणल्यार दांत नाशिल्लो सोरोप. (गोवा कोंकणी अकादेमींत दोन सोरोपूय भोंवतात खंय).
फाटल्या काळांत अकादेमीचें कार्यालय तात्पुरतें पर्वरी व्हरपाचोय निर्णय जाल्लो, पूण थोड्या कोंकणी मनशांनी विरोध करून कर्मचाऱ्यांक सोरपां वांगडा दीस काडपाक लायले अशेंय एकट्यान सांगलें.
गिरेस्त संस्कृताय ही समाजाची बऱ्या उदरगतीचे वटेन वचपाची एक कुरू अशें मानतात. जशें मनश्याच्या कुडीक बरे कपडे घाले म्हुणून मनीस घटमूट जायना, ताची भलायकी बरी आसची पडटा, तशें विकास हो फकत भौतीक आसूंक फावना. समाजाचो आंतरीक विकासूय जावपाक जाय आसता, जो लोकांच्या बऱ्या संस्कृतायेंतल्यान जाता. हो विचार जो मेरेन सरकार समजून घेना वो समाजांतले घटक ताका समजून घेवपाक लायनात तो मेरेन गोवा कोंकणी अकादेमी आनी तिचे सारख्यो हेर सरकारी संस्थांक बळकटी येवची ना.
समाजांतले घटक सरकाराक समजून घेवपाक लायनात अशें जेन्ना हांव म्हणटां, तेन्ना तें दोन तरेन जावं येता. भासाभास करून वा रस्त्यार देंवन. आमच्या कोंकणी लोकांचें प्राधान्य बदलत आसा आनी तें राजकीय जायत आसा हें हांव कोंकणीचेर बरयतना परत परत म्हणटां. गोंयचेर 2001 सावन आयज मेरेन राज्य केल्ल्या सगल्या सरकार चलोवपी पक्षांत खास करून भारतीय जनता पक्षांत आनी काँग्रेस पक्षांत कोंकणीचे मनीस आसात आनी थंयचे म्हालगडे जाल्यात. सरकारांत आशिल्ल्या वा सरकाराक/ मुख्यमंत्र्याक लागीं आशिल्ल्या ह्या म्हालगड्यांनी कोंकणी अकादेमीची केश केन्नाच लावन धरून अडचणीं मुक्त केली ना. भासाभास करून असले विशय करून घेवपाक जाता म्हणटना अकादेमीच्या अध्यक्षाच्या कापस्तादी परस सरकार पक्षांतल्या ह्या लोकांनी एकठांय येवन घाल्लो दबाव चड फायद्याचो थारता.
थोड्यांचें वागप निव्वळ राजकी आसता. जशें खंयचोय राजकी पक्ष गोंयच्या बऱ्याक पडपी येवजण्यो आपूण सत्तेर येतगिरूच चालीक लावन बरें गोंय घडयतलों अशें चिंत्ता, तशेंच कितलेशेच कोंकणी मनीस आपूण अध्यक्ष जातगिरूच एखादे संस्थे खातीर काम करतलों अशें चिंत्तात. म्हुणून अध्यक्षान अशें करपाक जाय आशिल्लें वा आपूण अध्यक्ष आसतना अशें आशिल्लें अशे विचार उक्ते जातात. आपूण कितें करतलों तें कुशिकूच उरता. तें सामकार येता जेन्ना कोंकणी मनीस म्हूण आपलीं कर्तव्यां कितें ताची आमकां जाण आसता. आनी मागीर खंयचेंय सरकार आसल्यार लेगीत कोंकणीच्या प्राधान्याक लागून रस्त्यार देंवपाक कोंकणी मनशाक फरक पडना. जाय ती इत्साशक्त.
कोंकणी अकादेमीची परिस्थिती जायतीं वर्सां जालीं वायट, आनीक वायट जायत आसा. कोंकणी अकादेमीक 3 कोटीचें अनुदान दितात अशें जाहीर करून सरकारान प्रत्यक्षांत मात चणेभिकणांच दिल्यांत. कोवीड येत सावन तर अकादमीचें अनुदान एक कोटी पांच लाख जालां. जातूंतले पंचाण्णव लाख फकत पगाराचेरूच खर्च जाता अशी म्हायती मेळटा. धा लाखां भितर उरिल्लीं कामां करपाचीं.
अकादेमींतले कर्मचारी निवृत्त जाले तरी अकादेमींत कर्मचाऱ्यांची भरती जायना. ताका लागपी भरतीचे नेमूय तयार केले नात वा सारखे नात, अशें कळटा. फुडल्या दोन वर्सांत जायतो कर्मचारी वर्ग निवृत्त जावपाचो आसा. जर कर्मचारी भरपाची प्रक्रिया सुरू जाली ना जाल्यार सगलीं कामा अध्यक्षाक आनी साबार मंडळाक करचीं पडूं येतात. जीं पुस्तकां अकादेमी विकत घेता तीं हेर वाचनालयांत धाडचे खातीर तांचें वर्गीकरण करून मनीस नाशिल्ल्यान पुस्तकांची नाशाडी जाता म्हणपाचेंय कळटा.
अश्यो आनी खूब अडचणी कोंकणी अकादेमी मुखार आसात. ह्यो सगल्यो अडचणी आसुनूय जायतें काम जावपाक शकतालें. ह्या सदरांतल्या शब्दांच्या बंधनाक लागून ताचेर आनीक केन्नाय बरयतलों. पूण, कोंकणी मनीस म्हूण आमच्यांनी कितें करपाक जाता हाचेर विचार करून एकठांय जावन मुखार वचपाचें थारावया आनी कामाक लागया.

चेतन आचार्य
9422389290