कामगारांच्या एकचाराक जैत मेळूं

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज  1 मे. कामगार हक्क दीस. ते निमतान विशेश….

आयज 1 मे. हो दीस संवसारभर आंतरराश्ट्रीय कामगार दीस म्हूण मनयतात. संवसार भरांतल्या कामगारांक मान दिवपा खातीर हो दीस मनयतात. भारतांतच न्हय तर संवसारांतल्या 80 परस चड देशांनी हो दीस भौशीक सुटी म्हूण जाहीर केला. एकुणिसाव्या शेंकड्यांत उद्देगीक क्रांती उपरांत कामगारांक रोजगार मेळपाक लागलो. रोजगाराची वेवस्था जाली, पूण कामगारांचे शोशण वाडत गेलें. कामगारांक दिसाक 12 ते 14 वरां काम करचें पडटालें, तेंय बी कसलीच सुविधा नासतना उण्या पगाराचेर. हाका लागून कामगारां मदीं असंतोश निर्माण जालो. ताकाच लागून कामगार एकठांय येवन मजूर संघटना तयार जाल्यो. कामगारांचें शोशण थांबोवपा खातीर ह्या संघटनांनी कांय थाराव काडले. त्या थारावांत केल्ल्यो कांय मुखेल मागण्यो-

1) कायद्या प्रमाण आठ वरांचो दीस

2) भुरग्यांक कामार दवरपाक बंदी

3) बायल कामगारांच्या वावराचेर मर्यादा

4) रातच्या आनी धोक्याच्या कामां खातीर खाशेले नेम

5) कायद्यान सप्तकी सुटी

6) कामाचे फारीकपण रोख रुपान करचें, वस्तू रुपांत न्हय.

7) समान कामाक समान पगार

ही मागणी ऑस्ट्रेलियांतल्या कामगारांनी 21 एप्रिल 1856 दिसा केल्ली. ऑस्ट्रेलियांतल्या कामगारांच्या मार्गान अमेरिकेंतल्या आनी कॅनडांतल्या संघटनांनी 1 मे 1886 दिसा मोर्चा आनी धरणे सुरू केलें. एका मोर्चांतल्या लोकांक धांवडायतना 4 मे 1886 दिसा फारपेट जावन एका मनशाक मरण आयलें. संवसारभरांतल्या मजूर संघटनांनी रस्त्यार देवन हाचो निशेध केलो. अज्ञात मनशान पुलिसांचेर बॉम्ब उडयलो. 8 पुलिसांक मरण आयलें जाल्यार 50 जखमी जाले. पॅरिसांत जाल्ले दुसरे आंतरराश्ट्रीय परिशदेंत रेमंड लेव्हिन हांणी हे घडणुकेचो उगडास करपाक 1 मे 1889 दिसा आंतरराश्ट्रीय चळवळ घडोवन हाडपाचो उलो मारलो. ते परिशदेंत 1 मे 1890 हो दीस आंतरराश्ट्रीय कामगार दीस म्हूण मनोवपाचें थारायलें. 

1891 त जाल्ले दुसरे परिशदेंत 1 मे हो दीस आंतरराश्ट्रीय कामगार दीस म्हूण मनयतले अशी औपचारीक घोशणा जाली. तेन्ना सावन संवसारभर 1 मे दिसा आंतरराष्ट्रीय कामगार दीस म्हूण उमेदीन मनयतात. 1 मे हो आंतरराष्ट्रीय एकचार, स्वातंत्र्य आनी मनशान मनशाचो शोशण सोंपपाचें प्रतीक जालां. 1 मे 1905 दिसा मजूर दिसाच्या संदेशांत लेनिनान बरयलां, “कामगारां मदीं, राश्ट्रां मदीं, धर्मां मदीं आशिल्ली दुस्मानकाय नश्ट करात. हे दुस्मानकाय फकत लुटारु आनी अत्याचारी हांकांच फायदो जाता. कारण ते कामगार वर्गाच्या अज्ञानाचेर आनी फूट पडपाचेर जियेतात. ज्यू आनी क्रिस्तांव, फिन आनी स्विडीश, आर्मेनिया आनी तातार, पोलिश आनी रशियन, लॅटीन आनी जर्मन अशे सगळे भेद विसरून आमी सगळ्यांनी समाजवादाच्या बॅनरा खाला मुखार वचूंया.”

संवसारभरांतले मजूर संघटना आयज लेनिनाचो हो विचार घेवन मुखार वतात. आयज संवसारभरांतल्या मजूर संघटनांक नव्या आव्हानांक तोंड दिवचें पडटा. जागतिकीकरणाचें ल्हार आनी एकुणिसाव्या शेंकड्यांतली कामगारांची समस्या, बदलिल्ली परिस्थिती, भांडवलदार अशा नव्या आव्हानांक कामगार संघटनांक तोंड दिवचें पडटलें. त्या काळांतलें हें आव्हान कामगार संघटनांनी स्विकारपाक जाय. लोकांच्या उदरनिर्वाहाक आनी कामगारांच्या हक्कांक हें आव्हान आसा. संघटीत आनी असंघटीत कामगारांच्या एकचारानच हाका आडावंक मेळटा. कामगारांच्या एकचाराक जैत मेळूं! संवसारभरांतल्या कामगारांक कामगार दिसाचीं परबीं!

श्याम ठाणेदार 

9922546295