वसुदेव – देवकीचें लग्न

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

कृष्णायण

गजाल पांच हजार वर्सां पयलींची. प्रसंग मथुरेतलो. मथुरेचो राजा कंसाची चुलत भयण देवकी, हिची घरभरोवणी मथुरेंतल्या मुखेल रस्त्या वयल्यान वताली. देवकी रथांत बशिल्ली. तिचे कुशीक जाच्या वांगडा तिचें लग्न जाल्लें तो शुरसेन राजाचो राजकुंवर वसुदेव बशि‌ल्लो. नवें व्हंकलेक घेवन तो आपल्या राज्यांत वतालो. रथाचे घोडे आमुडपाक स्वता कंस बशिल्लो. रथाचे भोंवतणी लोकांची गर्दी पडिल्ली. सगळ्यांत फुडें धोल- ताशांच्या आवाजाचे लयेर कांय लोक आपलेच धुंदेत नाचताले. रथ हळूहळू फुडें वतालो. फाटल्यान आनीकूय रथ आशिल्ले. त्या रथांनी वसुदे‌वाची सोयरीं- धायरीं बशिल्ली. रस्त्याच्या दोनूय कुशीक आशिल्ल्या घरांच्या दारांनी, जनेलांनी, दादले, बायलां, भुरगीं सगळीं उबीं रावून, बसून वा जमता तशी नवऱ्या-व्हंकलेक पळयताली. व्हंकलेचो भाव कंस स्वता रथ आमुडता ते पळोवन सगल्यांक अजाप जाल्लें. पूण तांतून कांयच नवल नाशिल्लें, कित्याक तर कंसाचो आपले भयणीचेर खूब मोग, माया आशिल्ली. तेच खातीर तो देवकीक तिच्या नव्या घरा पावपाक स्वता वतालो.

लोकांचो बोवाळ पातळिल्लो, कोण कितें उलयता तें आयकूंक येनासले. इतल्यांत रस्त्या कुशीक आशिल्ल्या एका झाडा वटेतल्यान कोणाचो तरी व्हडल्या -व्हडल्यान हांसता तो आवाज सगल्यांच्या कानार पडलो. लोक गप्प जाले आनी आवाजाचे दिकेन पळोवंक लागले. कोण आसलो थंय? झाडा भोंवतणी आशिल्ल्या पेडार एक साधू बशिल्लो. ताका मथुरेंतले सगले लोक वळखताले. ताच्या तोंडातल्यांन भायर सरता तीं उतरां खरीं जातात हें मथुरेतले प्रजेक खबर आशिल्लें. तोच साधू आतां व्हडल्या- व्हडल्यान हांसतालो. इतले मजगती कंसानूय रथ थारायिल्लो आनी तो त्या साधवाक पळयतालो. ताकाय त्या साधवा विशीं खबर आशिल्लें. हांसता हांसता त्या साधवान कंसा कडेन पळोवन म्हणलें ‘आरे पिश्या, तू कोणांक रथांत बसोवन व्हरता रे? जाका तू इतल्या दबाज्यान रथांत बसोवन व्हरता ताचोच पूत एक दीस तुजो काळ जातलो!’ अशें म्हणून तो आनीक व्हडल्यान हांसूंक लागलो.

साधवाची ती उतरां आयकून कंसाक भयंकर तिडक आयली. ताची सगळी कूड रागान थरथरुंक लागली. दोळे तांबडे गूंज जाले. तो तसोच देवकी कडेन गेलो आनी तिच्या मुखार उबो रावलो. कंसाचो तो अवतार पळोवन देवकीची भिवून गुळी जाली. कंस आतां फुडें कितें करता तें पळोवपाक थंय आशिल्ले. सगळे लोक आतां रथा लागीं गेले. कंसाचो राग सगळ्यांक खबर आशिल्लो. राग येतकच तो कितें करीत हें कोणाकूच सांगूक जमचें नाशिल्ले. कंसान देवकीक म्हणलें, ‘आयकलें तुवें? तुजो चलो म्हाका मारून उडोवपाक जल्माक येतलो खंय!’ अशें म्हणून ताणें देवकीच्या केंसाक धरून ओडीत रथावयल्यान सकयल हाडली. वसुदेव बावडो तांचे फाटोफाट सकयल देंवलो. कंसान मागीर कमरेक लायिल्ली तरसाद हातांत घेतली आनी देवकीक म्हणलें, ‘तुका आतांच मारून उडयता. तूं मेलें म्हणटकच तुका भुरगें जावपाचो प्रस्नूच उप्रासचोना!’ देवकीचेर आशिल्ली कंसाची माया आतां आटून गेली. कंसाची उतरां आयकून देवकी भिवूंन कडकडूंक लागली. तिणें व्हडल्या – व्हडल्यान रडपाक सुरवात केली. रडता रडतानांच तिणें कंसाक म्हणलें, ‘दादा, म्हाका मारू नाका रे! हांव तुजी भयण आनी तूं म्हाकाच मारता? म्हाका सोड तूं सांगता तें सगलें हांव आयकतां. पूण म्हाका मारुं नाका रे दादा!’ तशें कंसान तिका म्हणलें, “तुका सोडूं आनी म्हज्या मरणाची तजवीज करून दवरूं? तें कांय ना, तुका मारुंन उडोवंकूच जाय.” तें आयकूंन वासुदेव फुडें सरलो आनी ताणें कंसाच्या पांयार घालून घेतले आनी म्हणलें, कंसा तिका मारुं नाका. तूं तिचो भाव आनी तिची राखण करची सोडून तिचो जीव घेता? एके बायल मनशेक मारुन उडोवपा सारके दुसरे व्हडलें पातक ना. तें तूं कित्याक करता? आमी जाय जाल्यार आमकां जाता तो चलो तुजे सुवादीन करता. तूं मागीर ताचे जाय तें कर! हांव तसो तुका म्हजो शब्द दिता. पूण आता आमी हांगा सावन या.

वसुदेवाच्या उतरांचो कंसार परिणाम जालो आनी तो मात्सो थंड जालो. आपल्या हातांत धरिल्ल्यो देवकीच्यो केंशट्यो ताणें सोडल्यो. वयर उखलिल्ली तरसाद ताणें परत कमरेक लायली. मागीर वसुदेवाक म्हणलें, “बरें आसा आतां हांव सांगतां तें बरें करून आयक. तुमकां जाता तो चलो जल्माक येना फुडें म्हजे कडेन सुपूर्द करचो पडटलो. आनीक एक, तुका आतां तुज्या राज्यांत परत वचूंक मेळचें ना. तूं हांगा सावन एकदा वतकच म्हाका तुमचे विशींची कांयच खबर मेळची ना. तेन्ना तुंवें आतां मथुरेंतूच रावपाचें. तुमकां रावपाक घर मेळटलें. थंय तुमी रावात. म्हजे शियाय तुमचेर रात दीस पारो दिवपाक आसतले. आयकले? ओगी रावून वासुदेव आनी देवकीन आपल्यो तकल्यो हालयल्यो.

देवकीक मारपाक जेन्ना कंसान तरसाद वयर उखल्ली तेन्ना भोंवताणी आशिल्ले रस्त्या वयले सगळे लोक थंय सावन हळूच फासळिल्ले. घरभरोवणी पळोवपाक घरांतल्यान भायर आयिल्ले लोक घरां भितर वचून दारां, जनेलां धांपून लिपून रावले. कंसान मागीर वसुदेव आनी देवकीक रथांत धुक‌ल्ली आनी आपूण रथार चडलो. ताणें चवशी वटेन नदर घुंवडायली. घरभरोवणी वांगडा आशिल्ले रथ सोडल्यार आतां रस्त्यार एक जितो मूस नाशिल्लो. पेडार बशिल्लो साधू लेगीत थंय नाच्च जालो. ताणें थंय सावनूच आपलो रथ घुंवडायलो आनी उलटे दिकेन घोड्यांक आमुडले. वसुदेव आनी देवकीच्या लग्नाची घरभरोवणी अद्दा वाटेवयल्यानूच मथुरेच्या राजवाड्यांत परत आयली.

राजवाड्यांत आयल्या उपरांत कंसान आपल्या मंत्र्याक, वसुदेव आनी देवकीक रावपाक एक ल्हानशें घर दिवपाक सांगलें. त्या दोगांयनी पळून वच्चें न्हय म्हणून भायर शिपायांचो पारो दवरपाक लायलो. त्या घरांत कितें कितें घडटा ताची सगली खबर त्या शिपायांनी रोखडीच आपणांक कळोवंक जाय अशेंय तांकां फर्माय अशेंय सांगलें. इतलें सगलें करतकच कंसाचेर आयिल्लें चेंपण उणें जालें आनी ताणें सुटकेचो सुस्कार सोडलो.

अनिल नायक

9049079789