बदलत्या काळांत जीण सावरून वावरुया

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

जाण्ट्यांची शिकवण याद करून लोभ, दुस्वास, आमची संशयी वृत्ती पयस करची पडटली. आमकां देख दिवपी जीण जगची पडटली. तात्पर्य आमच्या पावलार पावल दवरून नवी पिळगी मुखार वतली जाल्यार आमीच सरळ पावल घाल्यार बरें न्हय ?

खंयच्याय भारतीय मनशाक एकठांय येवंक व्हड निमित्त मेळपाक जाय अशें ना. कोणेय उलो मारीत जाल्यार कळाव लायनासतना आमी धांवत येतात. सणां परबे दिसांनी तर विचारूंच नाका एकामेकांगेर वचपाक सगलेच उत्साहीत जातात. हालिंच्या तेंपार दरेक उत्सव, जात्रा आनी फेस्तां आमी व्हड उमेदीन आनीक दबाज्यान मनयतात. कोण आपल्या भुरग्याचो पयलो जल्मदीस मनोवंक आमंत्रण दिता तर कोण लग्नाचो पंचविसावो मनोवंक आपोवणें धाडटा. कांयच ना जाल्यार समाजीक कार्यावळीक हाजेरी लावंक आमी केन्नाय तयार म्हणटकच कसल्या ना कसल्या कारणाक लागून इश्टांक आनी सोयऱ्यां-धायऱ्यांक मेळप जाता. अशा सुवाळ्या निमतान खबरोय बऱ्यो रंगार येतात. भुरगेपणा वेले इश्ट इश्टिणी मेळत तर आदल्या यादींनी मन सुखावता. ते भायर इश्टांची फकांडां मारून इतिहास जमा जाल्ले गजालींची पोटली उक्ती करून आपल्या सांगाता हेरांचेय मनोरंजन करूंक आमी फाटीं रावनात. शाळेंत शिकता आसतना सांगाताक आशिल्लीं कांय ‘भोटीं पात्रां’ ह्या निमतान मेळटात. तांच्या खबरांनी हांसत हांसत पोटांत गुळो आयले बगर रावना. अशा ह्या पात्रांचे अणभव आयकून मनाक धादोसकाय भोगता कारण हे मनीस आपलो फुडार घडोवंक शकतले काय ना हो एक व्हड प्रस्न त्या वेळार सगल्या मुखार आशिल्लो. आज तांचो हात धरपी कोण ना हें पळोवन तांच्यात आशिल्ली कुशळटाय आनी तांणी केल्ले कश्ट कामाक आयले म्हणचे पडटलें. अशा मनशांक पळयतकच अजाप दिसता खरें पूण मनांत एखादी मोख दवरून वावरीत जाल्यार जीण फुलोवं येता. ही देख ही पात्रां समाजाक दिवंक शकतात हाचीय खूब खोशी जाता हातूंत दुबाव ना. अशा जैतिवंतांची वळख आमी नवे पिळगेक करून दिवची चड गरज आसता. ते जरी शिक्षणान फाटीं आशिल्ले तरी आयज कसल्या ना कसल्या क्षेत्रांत तांणी आपलीं पाळां मुळां रुजयिल्लीं दिसतात. असल्या मनशांच्या सांगाताक सदांच रावचे अशें दिसून कांय जाण तांचो फोन नंबर मागून घेतात आनी आपलो ‘कॉन्टेक्ट’ तांचे लागी ‘इन्टेक्ट’ दवरचे खातीर प्रयत्न करीत रावतात. बरी गजाल तांच्या अशा प्रयत्नांक हांव सदांच येस आंवडेतां. कारण मनशाचे जिणे सार एकूच तो एक समाजीक प्राणी. ताका ह्या समाजांत एकठांय वावुरचें आसता. तो आपले जिणे स्थर सुदारचे खातीर हेरां पसून प्रोत्साहीत जावन वावराक लागता. बऱ्या वायट प्रसंगार ताका कोण तरी आधाराक जाय पडटा हेंवूय तितलेंच खरें. आनीक एक गजाल मतींत दवरपा सारकी ती म्हणल्यार मनशां भोंवतणी कोण ना कोण आसपाक जाय नाजाल्यार ताका उबगण येता. ताचे आपल्या कामा धंद्याचेर लक्ष लागना जाता. कारण एकसुरो रावपाचो यत्न ताणें केन्ना केल्लो आसना.
आमचे पिळगेंतल्या मनशांचीं ही वास्तुस्तिथी जावन आसा. सादारणपणान रासवळ घराब्यांत भुरगेपण सारिल्ली ही पिळगी. पयली शिक्षण आनी उपरांत नोकरी वेवसाय करचे निमित्तान आपल्या मुळां पसून पयस पाविल्ली आसता. जीण सोयिस्कर करूंक नव्या सुवातेर स्थायीक जाल्ले आसता. तांची बोल्सांय खळखळूंक लागिल्ली आसता, पूण घराबो सिमीत दवरिल्ल्या कारणान हे पिळगेक एक वा दोनभुरगीं म्हणजेच घरांत जेम-तेम चार बोडां. भुरग्यांची देख-रेख, तांकां कितें जायनाका, तांचो फुडार घडयता म्हणसर पन्नास-पंच्चावन हुपपाक पावतात. वेळा चक्र कोणाक चुकना म्हणटात तेंच खरें. आदले पिळगे वरी नवी पिळगी लेगीत आपलो फुडार घडोवचे खातीर पयस वतात वा विदेशांत स्थायीक जातात. आपल्या भुरग्याचे वाटेर दोळे लावन बशिल्ले पालक जावं इश्ट मित्र जेन्ना म्हाका मेळटात तेन्ना तांची आपल्या भुरग्यां खातीर आशिल्ली ओड आनीक तळमळ पळोवन म्हका प्रस्न पडटा. हांच्याय वांट्याक एकसुरेपणच थारिल्लें आशिल्लें काय कितें. अशा वेळार हांवे भुरगेपणांत आवयक विचारिल्ल्या एका प्रस्नाची याद जाता.आई, मनीस गोरवां कित्याक पोसता गे ? त्या जनावरां उदेशी मनशांक उत्पन्न मेळटाले, ते भायर त्या जनावरांचो सांगात आनी शेतांत वावर करूंक आधार तरी मेळटालो. पूण मनीस जनावर न्हय हें कांय मनशांक जेन्ना पटोवन दिवचे पडटा तेन्ना हाचे सारकें दुसरें दुख्ख ना अशें म्हाका तरी दिसता. बदलत्या काळा नुसार मनीस बदल्लो ताचो वेवसाय बदल्लो अर्थीक सक्षम जावचे खातीर आपल्या शारा पसून आनी गांवां पसून पयस पावलो. हो बदल मानून घेवन आपल्या भुरग्यांच्या सुखा पासत आपली जीण सावरचो यत्न करचो पडटा. मनीस आपली दुख्खां नश्ट जायत मेरेन पिरंगत रावंक शकनात. कसो-बसो मार्ग काडचो पडटा तेन्नाच जीण सालवार जाता म्हणपाचेंय आमी जणात.
आमचे जाणटे भलेय अडाणी आशिल्ले. पूण तांणी केल्लो वावर पळयतकच तांचें वेव्हारीक गिन्यान मातूय उणें नाशिल्लें म्हणपाचेंय आमचे मतींत येतलें. तांणी आमकां सैमाची पुजा करूंक शिकयली. न्हंयो आनी झाडां पेडांक देव मानून तांची जतनाय घेवंक शिकयली. तांणी फातर पुजेक लावन मनीसपणाक पाळो दिवची देख घालून दिली. आयज मनीस सूख मेळोवपाक जळींमळीं भोंवता. कितलें सूख पदरांत पडटा तो येतलो काळूच दाखोवन दिवंक शकतलो. सुखा फाटल्यान धांवता आसतना मनीसपण सोडचे न्हय हो संदेश सगल्यां मेरेन पावयल्यार कशें कितें ? कारण हें मनीसपणच मनशाचे ‘फाटीचो कणो’ जावन आसा. आमची वर्तमान जिणे शैली पळयतकच आदल्यो सगल्यो गजाली आमी सोडून दिल्ल्यो आसात हें कळपाक कळाव लागना. जाण्ट्यांची शिकवण याद करून लोभ, दुस्वास, आमची संशयी वृत्ती पयस करची पडटली. आमकां देख दिवपी जीण जगची पडटली. तात्पर्य आमच्या पावलार पावल दवरून नवी पिळगी मुखार वतली जाल्यार आमीच सरळ पावल घाल्यार बरें न्हय ? आयच्या तरणाट्यांक सगलें कशें झपाझप जाल्लें जाय आनी ह्या गडबडीत आपलें तशेंच हेरांचेंय लुकसाण करून ते मेकळे जातात. वेव्हारीक गिन्यान तांकां अजून येवंक नाशिल्ल्यान तांणी थंडसाणेन विचार करून पावल घालप येग्य जातलें.

एच. मनोज
9822441417