जल्माचेर ह्या करात मोग…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

एकामेकांक सोंपोवपाची भास, जिणेंतल्यान उठोवपाची भास नाका. आडेचीं बगलाटां घालून कितें साध्य करपाचें आसा? फकत मानसीक छळ करप इतलेंच.

हे धर्तरेचेर मनशाचो जल्म फावो जावप, हो दैवी योगायोग. सर्गा परस सोबीत गिऱ्याचेर आमची उत्पती जावप, ही देवाचीच देणगी आनी आमच्या जाण्ट्यांची पुण्याय. खऱ्यांनीच ही मोलादीक जीण आमी सार्थकी लावंक जाय. कवी मंगेश पाडगावकर म्हण्टात, ‘या जन्मांवर या जगण्यावर शतदां प्रेम करावे’. जीव उंवाळून उडोवचो अशी आमी जीण सुंदररितीन जगपाक जाय. आमचे तल्लख बुद्दीचो योग्य उपेग करून विश्वकल्याण आनी विधायक वावरा खातीर योगदान दिवपाक जाय.
आमची जीण म्हणजे उदकाचो बोमाडो. बेभरवंशाचो. केन्ना फुटत सांगू नजो. दर एकल्यान आपल्या जिवाची आनी सरभोंवतणच्या जीव, जिवावळीचीय काळजी घेवंक जाय. मनशाचे जिणेचें मोल करूंक मेळचेंना. जीण म्हणजे आळवाच्या पानांवेलो उदकां थेंबो. ती ‘शायनींग’ खूब जपची पडटा. मात्शे घाळ रावल्यार केन्ना मातयेंभरण जायत हाचो नेम ना. नजर हटी, दुर्घटना घटी, आमी आयकून जाणा. देखून पावला पावलाक सादूर रावचें पडटा. मिनी सेंकदाक सुद्धां बरी- वायट, मोठी घडणूक घडूंक शकता. केन्ना कोणाच्या नशिबात कितें घडत हें कोणूच सांगूक शकना. मनशाची आस म्हणजे मारूतीची शेपडी. वाडतच आसता. तो केन्नाच समाधानी आसना. आसलेलो आनी नासलेलोय बी. तो फकत पयशांक आनी मोठेपणाक मेला. सगळेंच सगळ्यांचे बाॅस जावंक पळयतात. तशें सगळ्यांकच शक्य आसना. आजकाल सुवार्थी मनीस नितिमत्ता सोडून वागपाक लागला. लोकांची दोळे फुटकेंपणां चड करपाक लागला. कोणूच कोणाक सुखान चार गोटे खांवक दिना. घरचे तशेंच भायलेय. घरोघरी मातीच्याच चुली. चडसो लोक सुखी मनशाचो सदरो घालनूच जगताना दिश्टी पडटात. जायतो लोक रिणांनी बुडला. आमकां रिण काडून सण मनोवपाची जाल्या संवय. कोणाकूच खालतेपण घेवपाची संवय ना. आमच्या आडेच्या ओर्राक लाय व्हरून चुडटी. घरांत उंदीर शेपडी बडयता आनी आमी भायर मोठे भाटकार कशें मिरयतात, हे कितलें योग्य ? सदांच हातरूंण पळोवन पाय सोडचे. आडेचो झेत कोणें सांगला? बुड्डिल्लें रीण पावयता म्हटल्यार नाका ही जीण अशें जाता. निमाणी आत्महत्या. लाकडां पावलीं मसणांत, तरी दुश्टबुद्दी लोकांचो मद जिरना, तांकां कड्डी चड. तें सतत मनशाक पिडपाचेच काम करता.
मनशान म्हण्टां तें सात- पांच चिंतून मनीसपणान वावरूंक जाय. संयम बाळगूंक जाय. शिता फुडे मीठ कोणेंच खावचे न्हय. आनी दुसऱ्याच्या व्हेवारात नाक खुपसुचें न्हय. कांय जाण सगळें आधीच उलोवन सोंपयता हें समा न्हय. स्वास आस मेरेन मनशाची शाणेपणां, एकदा शरिराक व्याधी जडली काय मनीस खचता, थकता आनी भूतकाळाची उजळणी करपाक लागता. थोड्याक पश्चताप बी जाता. थोड्याच्या मार बिस्क्यार. काय लोकांक शिक्षणाची, श्रीमंतीची इतली घमेंड आसता की तांकां दुसरो म्हणजे किकोंत. दर एकल्याचो मद, मस्ती, घमेंड देव निवळायले बगर रावना. म्हणून मनशान चड आजनेर करूंक उपकारना. उडटा तो सदांच बुडटा. चुकतल्यांक ख्यास्त ही आसाच. काय जाणांक स्वत्वाची जाणीव नासता. तें दुसऱ्यांच्या पोशांतूच उदक पियेवप पसंत करतात. स्वाभिमानशुन्य कशें. सामकें मिंदे, अनपड, गांवठी कशेंच वागूंक सोदतात, पूण स्वताकच देडशाणे समजतात. घमेंडी मनीस दुसऱ्याचें केन्नाच आयकना. आपलेच तेंच खरें म्हण्टां आनी बाणीरूच बोट दवरता. असल्या अपुरबुद्दांक सांगतलो कोण?
सरसकट सगळेच खंय ना खंय घाणटातूच. हांगा कोणूच धुल्ल्या तांदळा सारको ना. प्रत्येकाची कितें ना कितें तरी उणीव ही आसतलीच. 100% आसलो जाल्यार ताका देवूच म्हणचो पडटलो. निसुवार्थी भावनेन समाजा खातीर वावुरपी खूबूच कमी. चडशें जाण प्रसिद्धी, मान, पयशांक आनी पुरस्कारांक हपापलेले आसतात. समाजा खातीर वावुरपी कांय जाणांचो आपल्या फाटल्यान कोणेतरी नांव काडचें होवूय एक सुवार्थ आसताच. चार चवगांचें काम सामकें चोख आसचें. थंय दाखय लिपय आसूंक फावना. पारदर्शकता गरजेची. सगळ्यांक विश्वासान घेवन मुखार वचपाक जाय. धा जणांच्या वस्तूचेर कोणां एकट्याची मक्तेदारी चलूंक फावना. ही लोकशाय. मनीस एक म्हणजे स्वताक व्हडलो समजता. हांव सांगता तूं आयक. तो दुसऱ्याचें आयकूंक सोदिना. ताच्या मतान ताचे दरेक उतर सगळ्यांनी आयकूवचें. पूण तशें कशें जातलें? ताणीय कोणाचे तरी आयकूंक जाय काय नाका? तुजें जो कोण आयकना तो वायट, अशें म्हूण जाता. म्हाका वायट तो जगलोकांक वायट असो गैरसमज कोणें करून घेवचो न्हय. आपूणूच बरो आनी खरो अशें कोणेंच समजूचें न्हय. प्रत्येकाक लोक वळखतात. आपूणूच एकलो सारको, बाकिचें सगळें चुकीचे अशें म्हणू नजो. लोकांक भियोवं नाकात, निदान देवाक तरी भियेयात. ‌सामकेंच मनीसघाणे कशें कित्याक वागता? थोडी तरी नितीमत्ता बाळगियात. मेळ्ळां स्वतंत्र म्हूण स्वैराचार मांडू नाकात. एकामेकांक सोंपोवपाची भास, जिणेंतल्यान उठोवपाची भास नाका. आडेचीं बगलाटां घालून कितें साध्य करपाचें आसा? फकत मानसीक छळ करप इतलेंच.
आतां दरेकलो आपले परीन संवसार करता. कोण कोणाक मानीना. आपल्या पयल्याक वळखना. कोण कोणाक शिणना आनी कोण कोणाक सांगीना. आनी कोण कोणाचे भानगडीतूय पडना. मनीसपणूच सोंपला. प्रत्येकाच्यो राटावळी जाच्यो ताकाच खबर. कोणूच सुखी असो ना. दर एकल्याचे रडगाणें आसाच. आमी लोकांक कितलेंय फटोवं, तुजें अंतर्मन तुका रातचें सतयता. देखून तुका न्हिद पडना. तुका भयरोजोळप लागता. देखून न्हिदेची गुळी घेवची पडटा. अशी गुळयांची न्हिद कितलो तेप न्हिदतले? काय ‘या जन्मांवर, या जगण्यावर शतदां प्रेम करावे’ हें गीत परत- परत गुणगुणटले?

काशिनाथ नायक
9158345844