…जनता ‘बिचारी’ न्हय, ‘विचारी’ आसा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गोंयचे सुटके खातीरचे चळवळींतलो इतिहास आमच्या प्रतिनिधींनी याद करचो. भाशणा खातीर न्हय, आचरणा खातीर लोकांची उदरगत घडोवन हाडपा पासत. आदल्या चळवळींनी आमचेच संघ एकामेकां आड कशें वावुरले, एकवटाक कशे तरेन तांणी वेर घाली…

‘नेमिची येतो पावसाळा’ हे म्हणी प्रमाण वेंचणूक आंगार पावली. फाटोफाट आचार संहिताय धांवत येवन आंगांक चिकटली. सगल्या वटांनी सडसडीत जाग आयली. मॉन्सूनपूर्व कामां जशीं माया म्हयन्यांत शबय घालतात तशेंच कितें तरी जाणवलें. जून म्हयन्यांत मीर्ग लागता. पावसाचेर सांवार येता. घरचे गरजेचीं तशेंच भौसाचे उदरगतीचीं कामां करूंक मेळना देखून माया म्हयन्यांत तीं फाटीक पावस लागिल्ले वरीं करची पडटात. तशेंच वेंचणूक येता म्हूण कळना फुडें आपणाल्या उमेदवाराचेर वा आपले उमेदवारीचेर मतांचो उटंगार पावस पडचो देखून माया म्हयन्यांचो नेट बेगीन परगट्टा. बारीक बारीक कामांक सुरवात जाता. व्हाळ- व्हाळयो, गटारां नितळ करप, खळयो उसपप, विजेच्या सरयांक तेंकून आशिल्ल्या कुशीच्या रुखांच्यो खांदयो कापप ह्या कामा सयत म्हत्वाचे अशें वेगवेगळ्या ‘घाल्या’नी जखमी जाल्ले रस्ते गोयडेचें रुप घेवपाक लागतात. मात पावसाचो उणाव जावचो न्हय म्हूण नव्या वाटांचें डांबरीकरण जावपाक लागता आनी लागले… अशा वेळार छिन्न विछिन्न जाल्ल्या रस्त्यांची गोयडी शिवतना, मुखार सरिल्लो प्रतिनिधी आपल्या प्रतिस्पर्धी प्रतिनिधींच्या कामाचेर उतरांचे बाण शेंवटुपाक लागता…
मॉन्सूनपूर्व कामा वेळार तशें करप हो जण एकल्या प्रतिनिधींचो धर्म आसता जावये. मनीसपणाचो धर्म खंयूय पावूं पुणून हो एक धर्म तांच्यांतल्यान जागो जाता. संबंदीत मतदारसंघातल्या लोकांचो आपूण खरो राखणदार, कर्ता करविता, तांची उदरगत घडोवन हाडपी आपुणूच एकमेव अशें दाखोवपाक तो वावुरता. आदल्या वा आपल्या प्रतिस्पर्धी प्रतिनिधींच्या कामाचेर उतरांचे तोफगुळे शेंवटुपाक लागता. कांय जाण कामापुरते मर्यादीत रावनासतना वैयक्तीक जिणेचेरय घालो घालूंक फाटीं रावनात. संबंद नासतनाय, वैयक्तीक जिणेंतली उणी धुणी भोवशीक पांवड्यार उक्तावंक लज धरिनात. भौस हें सगळें मोन्यानी पळयता देखून उलोवपी वा उणी धुणी काडटल्या प्रतिनिधीक आपल्या वांट्याक जीख आयिल्ले वरीं दिसूंक लागता. हे फटीचे भावनेंतल्यान ताच्यांतलो अहंकार भायर धुमशेणां कांडूक लागता. नकळटां, त्या लोकप्रतिनिधींचें प्रतिस्पर्धी चेर ‘थुकप’ वाडीक लागता.
एक मात खरें…
वेंचणुकेंत वेंचून येतकच प्रतिनिधी आपले तांकीन आपल्या सुवार्था प्रमाण थोडीं भोव कामां करून वता. तांतूत तो धादोशीय जाता. आपल्या फाटल्यान लोक ताचो लाव बरे भशेन घेतात हातूंत ताका धादोसकाय… आनी, तो दुसऱ्या कामांनी भरसून वता. नकळटां, तो एक सुर्यच जावन उरता. अडिल्ल्या मनशाक निर्शेणीच्या वेळार खंयच्याय रुपांतल्यान आशेचो उजवाड दाखोवपी तो एक सुर्यच थारता हें सभावीक. ताका ताच्या थोडें भोवच्या कामांतल्यान ‘व्हडपण’ येता. त्या कामांतल्यान तो कितलोय सुवार्थ सादूं, पुणून चार चौगांची सपना पुराय करताना जण एकल्यान ताका स्मरुंकच जाय. ना जाल्यार मनीस ‘पडमूर’ थारता. वेंचून येतकच दर एक प्रतिनिधी लोकांचे आशेचो सुर्यच थारता. ती भावना सत्यांत हाडपाची तळमळ वा वान्सा तांच्यांत तगून आसूंकच जाय.
कोणूय कोणाचेर आरोप करुंक केन्ना लायक आसता?… आदल्या कामां कडेन तुळा करपा इतलीं कामां ताणें केल्लीं आसूंक जाय. तिंवूय बऱ्या दर्जाचीं. तेन्नाच तो ‘आदल्याक’ ‘उणाक लेखूंक ताचे पुरतो तरी लायक आसता. (तें बरोबर न्हय, ती वेगळी गजाल). आंगांत भरसल्ल्या उणाक वृत्तीन, अहंकारान वा आपलें व्हडपण दाखोवपाक सुर्याचेर कितलोय थुकपाचो यत्न केलो जाल्यार… ती थुकी सुर्याचेर पडच ना. उरफाटी, थुकतल्याच्याच तोंडाचेर पडटा. आनी उपरांत…
जण एकल्या प्रतिनिधींन आपल्याक वा आपल्या प्रतिस्पर्धीक हिणसावपी उतरां दितना… आपल्या कामांतल्यान आपूण लोकांक कसो हितकारी थारतलों लोकांचें आशिर्वाद आपल्याक कशें मेळटले हाचें भान दवरून प्रमाणीकपणान, तळमळींन वावुरचें. आयची जनता ‘बिचारी’ न्हय, ती ‘विचारी’ आसा. प्रतिनिधींच्या उतरां वयल्यान आनी कामां वयल्यानच लोक ताची ‘लायकी’ थारायतात. हाची जाण लोकप्रतिनिधींक केन्ना येतली?
पानीपतची लडाय पराक्रम नाशिल्ल्यान हारले म्हणपांत अर्थ ना. पूण ते लढायेंत हातांत तलवारी धरिल्ल्यांक म्हान आदर्शांचे, संतांचे विचार, एकवटाची भावना, संघटणा सारकिल्ल्या तत्वांचो विसर पडपाक लागलो. म्हान तत्व शिकोवणी विशींचो विसरूय तांचे हारीक निमीत थारलो.
गोंयचे सुटके खातीरचे चळवळींतलो इतिहास आमच्या प्रतिनिधींनी याद करचो. भाशणा खातीर न्हय, आचरणा खातीर लोकांची उदरगत घडोवन हाडपा पासत. आदल्या चळवळींनी आमचेच संघ एकामेकां आड कशें वावुरले, एकवटाक कशे तरेन तांणी वेर घाली… हें आमकां विसरून एकामेकांच्या सांगातान वावरून सगळ्यांचें हीत राखूंक जाय हें प्रतिनिधींनी मतींत हाडूंक जाय.
एकामेकांक वायट उतरां दिवन, एकामेकाचेर थुकून आतां उदरगतीचे प्रस्न सुटनात. तातूंतल्यान ‘जनकल्याण’, वा ‘लोकहीत’ घडना. तेदेवेळार, विवेकानंद, लोक मान्य टिळक, न्या. रानडे, महात्मा फुले, महात्मा गांधी, विनोबा भावे, बाबा आमटे, मदर तेरेझा, कर्वे, गाडगेबाबा हांणी सदांच समाज रचने खातीर बरे विचार दिले. तांणी विचारांतल्यान उर्बा दीत लोकहीत राखलें. जनकल्याण केलें.
श्री समर्थ रामदास हें समर्थ लोकशिक्षकच मानूंक जाय, कारण तांणी समाजांतल्या दरेक घटकांक समाजाभिमूख जावपा खातीर शास्वत विचार मांडले. रोकठोक उतरांनी समाजाचें चित्र उबें केलें. दरेक मनशाचो आत्मविश्वास जागयलो. शिक्षण, वेवस्थापन,कुटूंब नियोजन, पर्यावरण, प्रदुशण, भलायकी, सैम सोबीतकाय, जतनाय, वाचन, लेखन, साक्षरताय प्रचार, जिणे वळख, सेवाधर्म, वेसनमुक्ती, बांदकाम, इतलेंच न्हय तर उत्सव लेगीत कशे मनोवप हाचेर समर्थांनी विवेचन केलें. जांणी तांचें आयकलें ते म्हान आदर्श थारले.
श्री समर्थ रामदास हें खऱ्या अर्थान समाज प्रबोधक आशिल्ले. समाज, देश, हो तांचे खातीर देव आशिल्लो. मनशा खातीर,समाजा खातीर, देशा खातीर झुजपी ह्या समाज प्रबोधकान आपल्या आचरणान हेरांक आदर्श घालून दिले. भ्रश्टाचार, पर्यावरण, अनारोग्य, कुड्ड्या भावार्था विशीं जागरुकताय केलीं. चैतन्याचें वातावरण निर्माण केलें. पुणून आमचे लोक प्रतिनिधी…? कोंब्या वरीं शेंकरें फुलोवन दिसान दीस एकामेकाचेर टिका करीत आसतात. तातूंतल्यान उदरगत घडटली व्हय? भ्रश्टाचार उणो
जातलो व्हय?

उल्हास यशवंत नायक
8010061867