जगण्याक अर्थ हाडटा कला

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

होमखण

मुकेश थळी

—————————–

फक्त पोट भरप हो मनीसकुळयेचो उद्देश न्हय. मन रमोवपाक आनंदाचीं कुंडां जाय. कलेच्या घरांत हीं आनंदाचीं तळीं भरल्यांत. पेंवपी जाय. पेंवपाक कळपाक जाय.   

सकाळीं उठप, दिसभर काम करप, राबप, कश्ट करप, खावप जेवप न्हिदप इतलीच ही जीण…. जिणेंत अर्थ हाडटा खूब गजाली. आमच्यो आवडी निवडी. आमचे छंद. साहित्य, संगीत, नाटक, सिनेमा, टिव्ही सिरीयली, नाच, छायाचित्रण, शिल्पकला, हस्तकला, ललीत कला. 

कलेचीं वेगवेगळी मळबां आमकां खुणायतात. आमी रसिकतेन तातूंत रमल्यार जिणेंत आनंद भरून वता. जिणेक एक उठाव आनी उबारी येता. नाटक हो एक सुंदर कला प्रकार. जितीं जिवीं पात्रां, हाडामांसाचे अभिनेते माचयेर आमच्या सामकार येतात आनी जितो जिवो आविश्कार आमचे सामकार सादर करतात. थंय रि-टेक चलना. हे कलेचें थ्रिल आगळेवेगळें. भुरग्यांचेर तांचे नाट्य कलागूण हेरून संस्कार करप म्हत्वाचें. हालींसराक हें जावपाक लागलां ही बरी गजाल.  

कला अकादमीची पयली कोंकणी नाटकांची सर्व 1976-77 वर्सां जाल्ली. ताचे आदीं कांय वर्सां, दर वर्सा सर्त जाहीर जावनूय उण्या प्रवेशिकां खातीर ती जावंक पावलिना. सर्त जावची म्हूण म्हळ्यार सर्ती खातीर नेमा प्रमाण उणींच नाटकां देवंचीं,  हे खातीर खूब जाणांनी खूब कश्ट घेतले. प्रामाणीक यत्न जाले. नाटका सारके कला आनी साहित्याचें दालन समृद्ध जावचें आनी ही कुणगी तरतरची हे पोटतिडकीन. त्या सगळ्या जाणांच्या मुळावणाक लागून आयज हो रूख वाढला. खूब जाणांच्या योगदानान तो वाडला.  हड्डे अभिमानान आनी आनंदान भरून येता.

आशय, विशय, नवे प्रयोग हांची विविधताय मतींत घेतल्यार कला अकादेमीचे नाट्य सर्तींत आयज मेरेन कितलिशींच बरीं बरीं नाटकां सादर जालीं. रंगकाव्य. तातूंत मौलीक नाटकां आशिल्लींच. हेर भासांतलीं भारतीय रंगमाचयेर गाजिल्लीं तशेंच संवसारीक पावंड्याचीं विदेशी भासांतलींय नाटकां कोंकणीत आयलीं. यशस्वीपणान मंचीत जालीं. केन्ना केन्नाय मनाचे माचयेर यादींचे आल्बम उगडटकच कितलिशींच खिणचित्रां आनी दृश्यचित्रां दिसतात. कितल्याश्याच कोंकणी नाटकांतले मन तृप्त करपी देखाव, म्होंव्या कोंकणी उतरांतले वजनदार लयदार संवाद, आवयभाशेंतले संवाद, उजवाड – आवाजाच्या परिणामांच्या सांगातान, ताकदी अभिनेत्यांनी आविश्कृत करतकच काळजांत रिगिल्ले त्या त्या वेळावयले ते आनंदाचे खीण यादींच्या माचयेर परत परत पळोवंक मेळटात. कलेचो आनंद म्हणटात तो हो. 

गीत आनी नाटक हे साहित्य प्रकार भास आनी साहित्य लोकां मेरेन नेटान आनी प्रभावीपणान पावयतात. कोंकणी नाटक हें फक्त हाs हाs हा करून हांसपा पुरतेंच अशें लोकांच्या मनांत एका काळांत जें समीकरण जिरिल्लें तें ल्हवू ल्हवू करून नाच्च जालें. भारतीय रंगमाची गिरेस्त करपी साहित्य -मुल्यां आशिल्लीं, तशेंच तंत्रीक आंगान घटमूट अशीं सादरीकरणाची शक्त आशिल्लीं तोलामोलाचीं नाटकां सर्तींनी जाल्यांत.  कालांतरान वेवसायीक पांवड्यार लेगीत कोंकणी नाटक फुलत गेलें. रसिकांनी, लोकांनी तें उखलून धरलें.

कोंकणी नाटकांची प्रगती पळयल्यार कितल्याशाच जाणीवपूर्वक प्रामाणीक यत्नांचीं बियां रोयिल्लीं तीं आमी पळेल्यांत. आयज ताका लागून व्हडलें पोरसूं फुल्लां. कलाकार, दिग्दर्शक, लेखक, तंत्रज्ञ, माचये फाटले कलाकार वा मदत करपी हात, रसीक, आश्रयदाते, बरे मागपी, ज्ञात अज्ञात कितलेशेच घटक… अंत ना. सगळ्यांक वंदन. कितल्याशाच हातांक लागून रथ ओडप शक्य जाता. कलेचें मळ हें अशें. खोस ही मोख. केंद्रबिंदू. 

आनीक एक काव्य आसा तें म्हळ्यार कॅमेऱ्याची लॅन्स पोएट्री. टि. वी. सिरियली वा सिनेमा हया माध्यमांनी आर्विल्ल्या तंत्रगिन्यानाची साथ घेवन आयज रसिकमनां मेरेन विचार, संदेश, साहित्य परिणामकारक रितीन पावोवपाक नेट घेतला. भारतीय समाजमनाचेर चित्रपट माध्यमाचो बरोच पगडो आसा. डिजिटल तंत्रगिन्यानाच्या मऴार दिशींदिशीं जावपी क्रांतीक लागून, नवे कॅमेरे आनी लॅन्सी येत आसात. साहित्य प्रवाहांत जी संवेदनशीलताय आसता ती प्रदर्शित करपाक ह्या असल्या कॅमेऱ्यांचो बरो जावपाक लागला.

कलेच्या मळारूय बदल जायत आसात. खास करून तंत्रगिन्यान नवें आयलें काय हे बदल घडटात. एका तेंपार कॅसेटी आशिल्ल्यो. ते उपरांत आयल्यो सीडी. उपरांत आयले पेन ड्रायव्ह. एका तेंपार डिव्हीडी विकत घेवन आमी संगीत, कलेचो आस्वाद घेताले. आतां हें आल्बम प्रकरण ना जालां. यु ट्युब सत्ता गाजयता. लोकांक स्मार्टफोनाचेर बटण दामिनाफुडें जाय तें संगीत नाटक, सिनेमा, टिव्ही पळोवपाक मेळटा.    

कला जाय. सगळे जाण कलाकार जावं नजो. पूण रसिक तर आसूंक जाय. ती रसनिश्पत्ती जिणेंत झिरपूंक लागतकच ते झरे वेगळो नेट हाडटात. लेखक आसा आनी तो जर संगीत आयकुपी आसत, चित्रकला, नाच आनी हेर कलांचो आस्वादक आस्वादक आसत जाल्यार ताच्या बरपाक एक तेजीश्ट धार येता. हाच्यो देखी दिवपाची गरज ना. बरपांतली समृद्धी, लय हीच ताची गवाय. 

फक्त पोट भरप हो मनीसकुळयेचो उद्देश न्हय. मन रमोवपाक आनंदाचीं कुंडां जाय. कलेच्या घरांत हीं आनंदाचीं तळीं भरल्यांत. पेंवपी जाय. पेंवपाक कळपाक जाय.   

(लेखक कोशकार, अनुवादक आसात.)