गांवठी पिकां कडेन आडनदर नाका

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आपापल्या राज्यांतलींय पारंपरीक फळां, भाजयो तिगून दवरपाक केंद्र सरकारान उर्बा दिवंक जाय. आमचें तें वायट, दुसऱ्याचें तें बरें, ही मानसिकताय वचून ……..

गोंयांत कश्टकरी लोकांचो आंकडो नेटान उणो जायत आसा. केळीं, कांळगां, भेंडे, वीरवील, तवशीं, कांटे कणगां, तांबडी भाजी अशा फळां- भाजयां खातीर कांय गांव फामाद आशिल्ले. मात आतां त्या गांवांचें खाशेलेंपण पुसलां. शारां लागसारच्या गांवांनी शेतांत इमारतींचें पीक उबें रावलां. आतां गोंयचे बाजारपेठेंत गांवठी म्हूण भाजयो, फळां मेळटात, तातूंत हुबळी, बांद्याचो म्हाल मिस्तुराद आसता. गोंयांत वेवसायीक पांवड्यार शेती, बागायती जायना. कांय आडवाद आसात, ना अशें न्हय, पूण बेळगांव, हुबळीचेर आमकां अवलंबून रावचेंच पडटा. नाल्लाचें बाबतींतूय तेंच. कोरोना काळांत थोडे गोंयकार मातयेंत देंविल्ले. आजून ते शेत, पोरसां रोंयतात, काय नोकरी करतात, तें कळना.
शेत, पोरसां, कुळागरां वसोवप्यांक सैमिक संकश्टाक तोंड दिवचें पडटा. जनावरांचोय त्रास जाता. ते खातीर शेतकार आदार निधी येवजण आसा. आतां तिचो विस्तार केला. माड, माडी, काजू हांकांच लुकसाण भरपाय मेळटाली. आतां चिकू, अणस, पोपाय, पणस, भेंडे, ऊस, चिकू, आंबे, आवाळे, भिरंड ह्या फळझाडांचें लुकसाण जाल्यारूय शेतकाराक भरपाय मेळटली. शेतकार, बागायतदारांक ते खातीर रोखडोच अर्ज करचो पडटलो. कृशी अधिकारी मागीर पळोवणी करून अहवाल दितले. ते प्रमाण चडांत चड 1 लाख 60 हजार रुपयांची भरपाय मेळटली. फक्त शेतकार, शेतकी क्लब वा कृशी कडेन संबंदीत आपमजत गटांकूच हे येवजणेचो लाव मेळटलो. भाताचें शेत, नासणें, भाजयांची पोरसां हांकां हॅक्टरा फाटल्यान 40 हजार रुपया भरपाय दिवपाची तजवीज पोरूं केल्ली.
सरकारान शेतकार आदार निधी येवजणेचो विस्तार केला. म्हणटकच आतां कृशी उत्पन्नाक भरती येतली, अशी आस्त बाळगुपाची? सुरवेकूच म्हणलां ते प्रमाण, मातयेंत हात, पांय म्हेळे करपाची हालींसराक कोणाची तयारी ना. झाडां, पेडांची आवड आशिल्ले, पावसाच्या दिसांनी तीं रोयतात तितलेंच. थोड्यांची फार्मां आसात, ते मात मानाय दवरून उत्पन्न घेतात. पूण हौस, आवड, छंद म्हूण. वेवसायाचे नदरेन शेत, कुळागर फुलोवपी खूब उणे. सरकारान गोंयांत फळांचें नेमकें कितलें उत्पन्न जाता, कितलो म्हाल भायल्यान येता, ताचो आंकडो नेमान जाहीर करपाक जाय. ताचे वयल्यान गोंयच्या शेतकी मळाचेर नेमकें कितें चल्लां, ताचो अदमास येतलो. फक्त ‘आदार’ घेतलो, उत्पन्न मात आसा तितलेंच, अशें जावंक फावना.
म्हत्वाची गजाल, म्हणल्यार खास गोंयचीं फळां, भाजयो हांची जपणूक जावप गरजेचें. अर्थांत तांच्या उत्पन्नांतूय वाड जावची. गोंयकारांक जाणवलां आसतलें, भायल्यान येवपी जायत्या फळांच्यो, भाजयांच्यो जाती बदल्ल्यात. आदले मके गायब जाल्यात. आतां येतात ते स्वीट काॅर्न म्हणल्यार खरेंच गोड- गोड मके. तवशीं मेळटात तीं दाट सालीचीं. तरातरांचे भेंडे, वांयगीं येतालीं. तांची आवक उणी जाल्या. भायल्या पोपायांक रुच ना. गोंयचे भेंडे, तवशीं, पिपऱ्यो, वांयगीं, वाल, पोपायो, काळगां, चिटक्यो, कांदे …. कांय गांव, शारां सोडलीं जाल्यार कमी जाल्यात. हाचो अर्थ उत्पन्न देंवलां. तें त्या गांवां पुरतेंच उरलां. मातयेचो दर्जो देंवला, म्हूण पिकांचेर परिणाम जाला, अशें कांय जाण म्हणटात. ते विशीं जाणकारांक चड खबर आसतलें. गोंयच्या पोरण्या गोंयच्या कृशी संशोधन संस्थेच्या पालवान कृशी खात्यान आमच्या गोंयच्यो पारंपरीक फळ, फळ भाजयांच्यो जाती सांबाळपाक जाय. त्यो पुराय राज्यभर पातळटल्यो हे खातीर यत्न करपाक जाय. शेतां, कुळागळां, पोरसां रोवप उणें जालां, तातूंत गोंयच्या जातीं कडेन आडनदर केली जाल्यार त्यो पुराय नश्ट जातल्यो. चड उत्पन्न मेळटा म्हूण सगलेच शेतकार हायब्रीडाच्या फाटल्यान लागल्यात. तांचें मन वळोवन आपापल्या राज्यांतल्योय पारंपरीक फळ, भाजयो तिगून दवरपाक केंद्र सरकारान उर्बा दिवंक जाय. आमचें तें वायट, दुसऱ्याचें तें बरें, ही मानसिकताय वचून स्वाभिमान जागो जातलो, तेन्नाच आमच्या गांवठी कृशी उत्पन्नांक बरे दीस येतले.