भांगरभूंय | प्रतिनिधी
होमखण
जर तुमी तुमच्या शैक्षणीक क्षेत्रांत कुशळ आसल्यार तुमका कामाची काळजी करपाची आत्ताच गरज ना. जे तुमका आवडटा त्याच विशयांत फुडलें शिक्षण घेयात.
—————–
गोंय बोर्डाचो उच्च माध्यमीक शाळेचो निकाल हालींच जाहीर जालो. विद्यार्थी आनी पालक उमेदी आसात. तांचो फुडारा विशीं थोडो गोंदळ जावं येता. ह्या लेखांत हांव भारतीय शिक्षणीक संस्थेंत दिवपी, वेवसायीक आनी मुळाव्या विज्ञान अभ्यासक्रमां विशीं सांगपाक सोदतां. चड विशिश्टपणान, बीएससी पदवी करपाच्या फायद्या-लुकसाणाचेर हाव लक्ष केंद्रीत करपाक सोदतां.
विज्ञान क्षेत्राच्या ह्या दोनूय वर्गांत मात्सो फरक आसा. वेवसायीक विज्ञान अभ्यासक्रमांत तुमी मुखेलपणान अॅप्लायड सायन्सचो अभ्यास करतात. अॅप्लायड सायन्स म्हळ्यार तें विज्ञान क्षेत्र जंय तुमी वेवसायीक नदरेन म्हत्वाचीं अशीं गजाली शिकतात. सामान्य विज्ञान म्हळ्यार नवे विज्ञान कळपाक मुळाव्यो गजाली शिकतात तें क्षेत्र. मुळाव्या सामान्य विज्ञान क्षेत्रान सैद्धांतिक भाग आनी वेव्हारीक भाग हांचो आस्पाव जाता.
अभ्यासक्रमाची विस्तृत श्रेणी
तंत्रीक आनी वेवसायीक अभ्यासक्रमांची विस्तृत श्रेणी विद्यार्थ्यांक तांची कारकीर्द बेगीन सूरू करपाक मजत करता. ह्या अभ्यासक्रमांत मेडिकल (बीडीएस आनी एमबीबीएस), मॅनेजमेंट (एमबीए/बीबीए), इंजिनियरिंग (बी.टेक, एम.टेक, एमई, बीई), संगणक (बीसीए/एमसीए) डिझायनिंग (फॅशन/इंटीरियर/वेब), मासकम्युनिकेशन (पत्रकारिता), हॉस्पिटॅलिटी (हॉटेल मॅनेजमेंट), नर्सिंग हीं कांय म्हत्वाचीं मळां आसात. आयज, वेवसायीक अभ्यासक्रमांक चड लोकप्रियता मेळ्ळ्या. लोक शाळेंतल्या भायरच आपलें खाशेलपण वेंचून काडटात. बीटेक, एमबीबीएस, बीबीए, बीसीए अभ्यासक्रम अशे वेवसायीक अभ्यासक्रम आज जायत्या सरकारी आनी खाजगी म्हाविद्यालयांनी उपलब्ध आसात. जे फकत विद्यार्थ्यांक बाजारांत निश्र्चित भुमिके खातीर तयार करपाचो वावर घेतात.
वेवसायीक अभ्यासक्रमाच्या कांय फायद्यां विशीं. म्हाका दिसता ज्या लोकांक पयलींच खबर आसा की आपूण व्हड जावन कितें करपाचें आसा, तांकां वेवसायीक पदवी हो आपल्या करियरा कडेन वचपाचो एक वेगवान मार्ग. कारण हो अभ्यासक्रम केल्ल्या वर्सांचो मोलादीक वेळ वाचयता. एमबीबीएस (वैजकी) वा बीटेक (अभियांत्रिकी), समाजाच्या कार्यावळी खातीर विद्यार्थ्याक तांची तंत्रीक कुशळटाय वाडोवपाक मजत दिता. हॉटेल मॅनेजमेंट आनी एनिमेशन सारकिले अभ्यासक्रम लेगीत ह्याच श्रेणीन येतात. अभ्यासक्रमाच्या सुरवातीच्या काळांतच वेवसायीक अभ्यासक्रम व्यक्तीक कामाची संस्कृताय आनी कामाची नीती विकसीत करपाक बेगीन सक्षम करता. ह्या अभ्यासक्रमांच्या वेगान चलपाक लागून व्यक्ती सदांच धारेर आसतात. वेव्हारीक प्रशिक्षण तांकां इंटर्नशिप आनी उद्देग प्रधान अभ्यासा वरवीं एका खाशेल्या कामान कुशळ करता, जें एका विशयाच्या पुस्तकी गिन्याना परस परस बरें.
वेवसायीक पदवेचीं वायटपणां
वेवसायीक पदवेचीं कांय वायटपणां दिसून येतात. नोकरी संबंदीत कुशळटाय विकसीत करप हें सारकें आसलें तरी आपल्या अभ्यासक्रमाच्या शिक्षणीक आंगाकडेन दुर्लक्ष करप हानीकारक थारूंक शकता. शिक्षणीक मळार सगळ्यां तरेचे शिकलेले गिन्यान नाशिल्ल्यान, व्यक्तींक करिअर बदलप वा पर्यायी करिअर म्हण उच्च अभ्यासा खातीर वचप फुडें कठीण जावं येता.
भारतांत खास करून एक चलो अभियंतो जावचो आनी एक चली दोतोर अशेंय मत कांय दशकां सावन तिगून उरलां आनी ताका लागून दरेक मध्यमवर्गीय कुटुंब वेवसायीक शिक्षण घेवपाक लागलां. हाका लागून ह्या अभ्यासक्रमांत अतृप्ती आनी तीव्र अस्वस्थताय तयार जाल्या. हातूंतल्या कांय गजालीं परवडपा सारक्योय ना, कारण चडांत चड म्हाविद्यालयांनी प्रशिक्षणाक मोट्या प्रमाणांत शुल्क भरपाची मागणी करतात. हे अभ्यासक्रम खर्चीक आनी खूबशा म्हाविद्यालयांक भरपूर पयशे मेळोवपाचो एक सोंपो मार्ग जाला. विद्यार्थी या उण्या दर्ज्याचें शिक्षण दिवपी घटमूट म्हाविद्यालयांची शिकार जातात. नांव नोंदणी करता ते संस्थेंत नवें तंत्रगिन्यान आनी बरो सल्लो दिवपाक आनी मार्गदर्शन करपाक बरे शिक्षक आसात काय ना तें सदांच सत्यापीत करचें.
प्रगत अभ्यासक्रम
सामान्य शिक्षणीक अभ्यासक्रम म्हळ्यार बीए, बीएससी आनी बीकॉम जे कितलेशाच वर्सां आदींच्यान उच्च शिक्षणाची बुन्याद आसा. बीएससी ही पदवी एका विज्ञान विशयाच्या खोलायेन अभ्यासा खातीर आनी काम-प्रधान प्रशिक्षणाक कळाव करता. बीएससी उपरांत दुसऱ्या प्रगत अभ्यासक्रम शिकपाक जाता. तांचे खूबशे फायदे आसात. व्यक्तीचें शिक्षणीक गिन्यान वाडून ताचो पायो शिक्षणीक पदवी घेवन घट्ट जाता. तशेंच फुडें तांच्या करियर निवडींकय चड पर्याय मेळटात. खासा करून ज्या विद्यार्थ्यांक अजून करियरांत कितें करपाचें आसा तें सोदून काडूंक ना, पूण विज्ञान शिकपाची आवड आसा तांणी सामान्य विज्ञान अभ्यासक्रम शिकप चड बरें. तशेंच कांय अभ्यासक्रम आसात, जांकां सामान्य पदवी जाय पडटा. बीएससी केल्या उपरांत कायद्याचो अभ्यासय करूं येता. पालक आनी विद्यार्थ्यांक खोलायेन शिकपाचें म्हत्व जाणून घेवप गरजेचें आसा, जें आमच्या सामाजीक उदरगती खातीर म्हत्वाचें आसा.
स्पेशलायझेशन करप शक्य
गोयांत चडश्या म्हाविद्यालयांनी निवड मेरिट-बेज्ड आसा. विद्यार्थ्यांक आपल्या आवडीच्या वेवसायीक अभ्यासक्रमांत प्रवेश मेळोवपाक बरे गूण मेळोवप खूबदां कठीण जाता. प्रवेशा वरवीं विद्यार्थ्याक सुवात मेळोवंक मेळना पूण तो अजूनय शिकपाची आवड आसल्यार सामान्य अभ्यासक्रमचो अभ्यास करपाक वचूंक शकता आनी फुडें, ताच्या शिकपी मन शक्तीच्या जोराचेर स्पेशलायझ करूंक शकता. देखीक, संगणक अभियांत्रिकी परस बीएससी संगणक विज्ञान शिकपाक जाता आनी संगणक विशेशीकरणाच्या खाशेल्या प्रकारांत मास्टर पदवी घेवंक मेळटा. अशे तरेन रसायन अभियांत्रिकीच्या पर्याया बदला बीएससी रसायणशास्त्रांत करूं येता आनी फुडें अभ्यास चालू दवरूं येता.
सामान्य विज्ञान पदवी अभ्यासक्रम स्वताक आत्मनिर्भर करपाकय कांय मजत करता. बीएससी बारावी उपरांत विज्ञान विद्यार्थ्यां मदीं एक लोकप्रिय शैक्षणीक पदवी अभ्यासक्रम आसा. बीएससी पदवी अभ्यासक्रम ३ वर्सां ते ५ वर्सां मेरेन आसता. भारतांत अभ्यासक्रम सादारणपणान ३ वर्सांचो आसता जाल्यार आर्जेन्टिनांत अभ्यासक्रमाचो काळ ५ वर्सांचो आसता. हो अभ्यासक्रम विज्ञानाचो आदार तयार करता आनी तातूंत भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र, प्राणीशास्त्र आनी गणित ह्या विशयांचो आस्पाव जाता. विज्ञान आनी तंत्रगिन्यानाच्या मळार जाल्ली उदरगत जाल्ल्यान हो कार्यक्रम भारताच्या संस्थांनी चड अभ्यास केल्ल्या पदवी अभ्यासक्रमांतलो एक जाला.
वेगवेगळे पर्याय
बीएससी पदवी पुराय जाले उपरांत विज्ञान विद्यार्थ्यां खातीर वेगवेगळे पर्याय उपलब्ध आसात. ते विज्ञानांत मुखार मास्टर पदवी खातीर वचूंक शकतात म्हळ्यार एमएससी, संशोधन क्षेत्रांत वचूंक शकतात आनी वेवसायीक नोकरी लेगीत सोदूंक शकतात. बीएससी जालेल्या भारतांतल्या विद्यार्थ्यांक परदेशांतकय शिश्यवृत्ती घेवन मास्टर्स शिकपाक मेळटा. शिश्यवृत्तीचे मुळावे दोन प्रकार आसात, पुराय निधी आनी आंशिक निधी दिवपी शिश्यवृत्ती. आंशिक निधी आशिल्ली शिश्यवृत्ती म्हणल्यार फकत कांय विद्यापिठाची शुल्क भरपी शिश्यवृत्ती, जाल्यार, पुराय निधी आशिल्ली शिश्यवृत्ती तुमच्या मूळ देशांतल्यान अभ्यासाच्या देशांत ट्युशन शुल्क, रावपाची सुवात, राबितो खर्च, आनी प्रवास खर्च १००% आस्पावता. म्हज्या मतान आंशिक निधींतल्यान शिश्यवृत्ती मध्यमवर्गीय विद्यार्थ्यां खातीर बरी न्हय कारण विद्यार्थ्यांक काम करून तांच्यो गरजो पूर्ण करच्यो पडटा. पूण लाखांनी विद्यार्थ्यांक असल्याच शिश्यवृत्तीचो फायदो जाता. फुलब्राइट नेहरू शिश्यवृत्ती, एन्डेव्होर शिश्यवृत्ती, डाड शिश्यवृत्ती ह्यो कांय पुराय निधी आशिल्ल्या शिश्यवृत्तींचीं नांवां आसात. कांय प्रकरणांनी शिश्यवृत्तीचे पयशे विद्यार्थ्याच्या नांवान तयार करतात आनी तांकां थेट दितात. हेर प्रसंगांनी हे पयशे विद्यार्थ्याच्या संस्थेक दितात. जायते फावट भारतांत आनी परदेशांतल्या कांय नामनेच्या विद्यापिठांनी वा म्हाविद्यालयांनी विद्यार्थ्यांक कोर्स पुराय जातकच व्हडल्या MNC’s कडल्यान थेट भरती करतात. विज्ञान म्हत्वाचें कारण तें एक फायदेशीर करियर जावंक शकता.
मुळाव्या शास्त्राचो अभ्यास
फाटल्या 150 वर्सांत वा ताचे परस चड काळांत समाजान जायते मुखेल शास्त्रीय सोद आनी आविश्कार पळयल्यात, जाका लागून फकत आमच्या जिणेच्या दर्ज्यांतच न्हय, तर आमच्या आयुश्यांत खूब सुदारणा जाल्या. पूण शास्त्रज्ञांक शास्त्रीय प्रगती दिवपाची प्रेरणा सादारणपणान ह्या ध्येयांची साध्यताय न्हय, तर मुखेलपणान संशोधन जिज्ञासेक लागून जाल्या. मुळाव्या शास्त्रीय अभ्यासाक, जाका मुळावें विज्ञान अशेंय म्हण्टात, ताका लागून सतत उदरगत जावपी शिक्षण पद्दतीच्या आदारान गिन्यानाच्या समाजाची वाट मेकळी जाल्या, आनी ताका लागून संवसारांत बदल घडोवन हाडपी अनुप्रयुक्त विज्ञान आनी तंत्रगिन्यानाच्या सुदारणांक जाला. पूण मुळाव्या शास्त्रा बगर अशी जिवीत बदलपी प्रगती जावची नाशिल्ली. मुळाव्या शास्त्राचो अभ्यास समाजीक आनी अर्थीक नदरेन अर्थपूर्ण आसा आनी हो अभ्यासक्रम कमी खर्चीक आसा.
वेपारी नोकऱ्यो म्हत्वाच्यो
केन्ना केन्ना म्हजे ओळखीचे सांगतात की हांवे दुसऱ्याक मुळाव्या विज्ञानांत वचपाक प्रेरीत करपाक जाय. पूण लोकांक मुळाव्या विज्ञानांत प्रेरीत करपाक म्हजे मुळावे मुद्दे आसात म्हणून हांव तें सदाच करिना. सगळ्यांत पयलीं मुळाव्या शास्त्रांत मनशांचो उणाव ना. बाजारांत जें आत्मसात करपाक मेळटा ताचे परस चड आमचे कडेन आसा. दुसरें, मुळाव्या शास्त्रांत पदवी घेतिल्लें बाजारांतलें म्हत्वाचें मोल ना. 8 ते 15 हजार घेवन ते हेर तरेचे कामा करताना दिसता. वाडत वचपी पदवीधर पयलींच संतृप्त जाल्ल्या बाजारांन जोडटात. तातूंतल्यातेतून बीएसी रसायनशास्त्रात केल्ल्या विद्यार्थ्यांक बाजारांत बरो भाव आसा.
सांगपाचे म्हळ्यार सुतारकाम, फिटर, वेल्डर, मेसन, इलेक्ट्रीशियन, मिस्त्री ह्या सारक्या वेपारी नोकऱ्यांनी कोणाकूय आदरणीय जिणेचो स्रोत मेळपाक दिवपाची चड तांक आसूं येता अशें म्हाका दिसता. आमच्या देशाची समस्या म्हळ्यार तुमच्या नांवाक पदवीचीं लेबलां जोडिल्लीं आसल्यारूच तुमचो समाजीक दर्जो उंच जाता अशी मानसिकताय आमी वाडयल्या, जी विकसीत देशांनी ना. अशें म्हणून लोक अभियांत्रिकी फाटल्यान धांवतात, आनी तातूंत प्रवेश ना जाल्यार, खास करून अर्थीक नदरेन दुबळ्या विभागांत ते पदवी कॉलेजीत सामील जातात, जें प्रत्यक्षांत तांचेर चड भार घालता. सगळ्यांत पयलीं तांकां एक निरुपयोगी पदवी तिगोवन दवरची पडटा. मुळाव्या विज्ञानांत वचात, पूण तुमचो विचार कमीत कमी बॅचलर्स करून मास्टर्स करपाचो आसपाक जाय.
20 जुलय निमणो दीस आसा गोंयंच्या म्हाविद्यालयांत मुळाव्या विज्ञानांत बीएसी अभ्यासक्रमा खातीर नोंदणी करपाक. हांवें एकदा म्हज्याच इन्टरव्युव्हराक विचारिल्लें कितले पोस्ट आसात काय म्हूण. ताणीं परत म्हाकाच प्रश्र्न केलो ‘तुका कितले जाय?’ सांगपाचे म्हळ्यार जर तुमी तुमच्या शैक्षणीक क्षेत्रांत कुशळ आसल्यार तुमका कामाची काळजी करपाची आत्ताच गरज ना. जे तुमका आवडटा त्याच विशयांत फुडलें शिक्षण घेयात.
– डॉ. मिथिल फळ देसाय
काणकोण
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.