अनंतताय आनी सत्य

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

नरेंद्र दत्त. म्हळ्यार स्वामी विवेकानंद. ताचे आध्यात्मीक गुरू रामकृष्ण परमहंस. आपलो गुरू आपणाक एक दृष्टांत परत परत सांगी. आपणाक तो खूब आवडटालो, आपूण तो जगभर सांगीत आसा, अशें विवेकानंदान सांगलां. हो संदर्भ म्हाका कितल्याशाच इंग्लीश पुस्तकांनी मेळ्ळो.
विवेकानंदांनी जी काणी खूब खेपे सांगली ती अशी –
एक जोडपें आनी तांचो एकलो पूत रावतालीं. रानाचे कुशीक. खोपींत. अकस्मात कसलें तरी दुयेंस जालें आनी बापूय भायर पडलो. दुख्खाचो दोंगर तांचेर कोसळ्ळो. खूब तेंप तो भुरगो शाळेंत गेलोना. रानांतल्यान वचपाक ताका भंय दिसतालो. वांगड दिवपाक बापूय नासलो. आवयन सांगलें –
शाण्या, शाळेंत वच मरे.
म्हाका भंय दिसता.
भंय दिसता तेन्ना गोपाळाक उलो मार. तो येतलो.
बरें तर.
भुरगो शाळेंत वचपा खातीर गेलो. गुपाट रानांत ताका भंय दिसलो. ताणें आकांतान गोपाळ S म्हूण उलो मारलो. एक सुंदर भुरगो आयलो.
हांव गोपाळ. चल पावयतां तुका शाळे कडेन. परत हाडून पावयतांय.
दोगांचीय बरीच इश्टागत जुळ्ळी. आवय खोश्शी जाली. गोपाळ ताका खूब मदत करी.
एक दीस टिचरीलो वाडदीस आशिल्लो. सगळे भुरगे कितें ना कितें तरी गिफ्ट टिचरीक दिवपाचे आशिल्ले. हो गरीब भुरगो गडबडलो. ताणें येतना गोपाळाक सांगलें – फाल्यां टिचरीलो वाडदीस. गिफ्ट कितें दिवं हें संकट आयलां.
चिंता नाका. हांव हाडून दितां तुका फाल्यां. गोपाळान उतर दिलें.
दुसऱ्या दिसा गोपाळान त्या भुरग्याक एक चंबू दिलो. तो दुदान भरिल्लो.
हो दी टिचरीक.
भुरगो गडबडलो. गोपाळाचेर विश्वास दवरून वोग्गी रावलो.
चंबू घेवन वाडदिसाक गेलो. टिचरीक मेळपाक रांक लागिल्ली. हो गरीब भुरगो चंबू लिपयत एकदांचो टिचरी म्हऱ्यांत पावलो. टिचरीन तो चंबू आपले वावराडेक दिलो आनी भितर व्हरून दूद रकोवन हाडून चंबू परत दी म्हूण सांगलें. भितर व्हरून चंबू तोपांत रकयला मात, परत तो दुदान भरिल्लो. परत रकयलो. परत भरून. तो जादू काय नकलामी तें कळना म्हूण टिचरीचेर आयलो आकांत. तिणें भुरग्याक विचारलें. ताणें सगळी कथा सांगली.
टिचरीक दुबाव आयलो. गोपाळ म्हळ्यार कृष्ण आसतलो. ती वाडदीस थंयच सोडून दाखय म्हाका, म्हूण भुरग्याक घेवन भायर सरली. सदच्या झाडा कडेन पावतकच भुरग्यान उलो मारलो. गोपाळ S. व्याकुळतेन उलो मारलो. गोपाळ. गोपाळ. तो आयलोना. भुरगो रडूंक लागलो. टिचर म्हाका फटींग म्हणटली मरे…. इतल्यान पानां सळसळ्ळीं. तातूंतल्यान आवाज आयलो. फक्त त्या भुरग्याच्या एकल्याच्या श्रवणा पुरतोच.
“तुजे टिचरीक म्हजें दर्शन घेवपाक आनीक शेंकड्यांनी जल्म घेवचे पडटले.”
विवेकानंदान इंग्लीशींत Cycles of births अशें म्हळां. कितलेशेच जल्म. जल्मचक्र.
संतकवी कबीर. कितलेशेच शेंकडे तो फक्त जिवो ना, तो सगळ्यांच्या कांट्यार बसला. कोंकणींत ताची वळख करपाचें काम हांवें हातांत घेतलां. कबीराचो हो दोहा पळेयात.
चक्की चक्की सब कहे
किल्ली कहे ना कोय
जो किल्ली के संग में
बाल भी बांका न होय.
(अर्थावणी – दांतें दांतें सगळेच म्हणटात. मदली खुंटी आसा, तिचें कोणाकूच पडिल्लें ना. जो खुंटये कडेन आसता ताचो केंस कोणूच वांकडो करूंक शकना.)
हें दांतें कसलें? हें संवसारचक्र, हें दांतें. मदली खुंटी म्हळ्यार जिवन शक्तीचो स्रोत.
त्या सत्याच्या केंद्रा कडेन घट्ट रावता, ताका कसलीच फिकिर नासता. कारण तो अनंतताये कडेन आनी सगळें चलोवपी ते दिव्य शक्ती कडेन जोडिल्लो आसता. खुंटयेक तेंकिल्ले गंव भड्डनात. बाकीचे गंव भड्डतात तशीं मनीस रूपी सगळीं सवंगां, दात्याच्या दोन पावां (फातरीं) मदीं वेवस्थीत भड्डून पीठ जावन वतात. अनंतताय समजल्यार आपलें ल्हानपण समजून नमळाय येता. वेळ आनी अंतरिक्ष हांची ती अनंतताय. ज्ञानाची अनंतताय.
मजगतीं, संतकवी जलालुद्दीन रूमी कितें सांगता तें आयकुया.
तुज्या काळजाचो आकार
हो एक महासागर
तातूंत लिपिल्ले खोलायेंत
तुका सोद.
कबीरान एके कडेन म्हळां
दो पाटण के बीच साबूत बचा ना कोय. (दात्याच्या दोन पावां मदीं कोणूच उरना. पिठो.)
समजिकाय नासता तो जिवनमार्गाच्या परिघा भायर पावता. भड्डुपाचे पेल्यान. शेणटा. जातलें कितें? भ्रमिश्ट. कुकुडशे आपणाक कुकडां समजून नाचतात. तांतयांचें कट्टें निकतेंच फुटलां, तातूंतल्यो किडी-मुयो, चिलवणां जल्मतनाच टट्टटपाक लागतात. काकळूत दिसता.
जीण नांवाच्या घडिचाराचें, आकलन आऩी अवलोकन जावपाक खूब जल्मांची यात्रा जावची लागता. फोल्गां मारपाचो खेळ न्हय तो. जीण म्हळ्यार अपघात न्हय. ताचे फाटल्यान खर प्रयोजन आसता. तेन्नाच सत्याच्या परम प्रकाशाची फांतोड उदेता.

मुकेश थळी
फोंडे