मडगांवची दिंडी @ 116

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मडगांव आयज आपलो 116 वो दिंडी महोत्सव मनयता. दिंडी ही मडगांवकारांक पर्वणीच कशी! तुळशीलग्नाच्या दुसऱ्या दिसा दिंडी जाता. दर वर्सा कार्तिकी महाएकादशी निमतान हो दिंडी महोत्सव मनयतात. मडगांवच्या ह्या दिंडी महोत्सवाक राज्य सरकारान राज्य उत्सवाचो दर्जो दिल्ल्यान ह्या उत्सवाचें म्हत्व अदीक वाडलां. राज्य दिंडी महोत्सव समिती आनी श्री हरिमंदीर देवस्थान हांणी आयोजीत केल्लो हो दिंडी महोत्सव 30 आॅक्टोबरा सावन सुरू जाला आनी ताची सांगता 4 नोव्हेंबराक जातली. ह्या उत्सवा निमतान विवीध धर्मीक आनी सांस्कृतीक कार्यावळीं खेरीज साबार सर्तीय आयोजीत केल्यात. 3 नोव्हेंबराक मुख्य दिंडी उत्सव जातलो. ह्या दिसा मडगांवची श्री हरिमंदीर देवस्थान समिती नामनेच्या कलाकारांक आपोवन तांच्या गायनांच्यो मैफली सादर करून मडगांवच्या रसिकांक संगिताची मेजवानी दिता. दिंडी उत्सवा निमतान मडगांव आकाशदिव्यांनी लिकलिकता, विजेचे रोशणायेन झगझगता, तरेकवार भक्तीगितांनी गुल्ल जाता आनी मंगलमय वातावरणांत तल्लीन जाता.
श्रीहरिमंदिरांतली दिंडी 1909 वर्सा कार्तिकी एकादशीक सुरू जाल्ली. मडगांवचे लोटलीकार चाळींत हो उत्सव चलतालो. हे चाळींत भाऊराव भगवंतराव दलाल, नागेश वासुदेव सडेकार, शिवलिंगप्पा बागेवाडी, गोविंद पांडुरंग कामत आनी बाळकृष्ण गोविंद नेवगी हे रावताले. दीसभर वेपार करून घरा येतकच रातचें जेवन बल्कांवार बसतकच तांचे मदीं कांय गजालींचेर चर्चा जाताली. केन्ना – केन्ना वादूय जाताले. तेच चाळींत गोपाळशेट घोळबा रावताले. ते हो वाद पळयताले. तांणी तांकां वाद करिनासतना देवाचें नामस्मरण करपाचो सल्लो दिलो. हेर लोकांकूय तांचो सल्लो मानवलो. ह्या लोकां मदीं कांय जाण पंढरपूरच्या श्रीविठ्ठल रखुमाईचे भक्त आसले. तशेंच गोंयच्यान आषाढी आनी कार्तिकी एकादशीक पंढरपूर वचपी वारकरीय आसले. तांच्या मनांत पांडुरंगाची भक्ती आसली, पंढरपूर वचपाची उमेद आसली पूण वचूंक मेळना ही खंतूय आसली. पुर्तुगेजांनी कायदो खर केल्ल्यान मनांत आसुनूय तांकां वचूंक मेळनासलें. ह्या लोकांक गोपाळशेट घोळबाचो सल्लो मानवलो आनी तांणी एके कुडींत श्री विठ्ठल रखुमाईचो फोटो लायलो. नरगुंदकर ह्या भक्तान फुडाकार घेतिल्ल्यान हांगा भजनां सुरू जावंक लागलीं. ल्हवू ल्हवू भक्त वाडले, भक्ती वाडली आनी तेन्नाच्यान हांगा आषाढी एकादस सुरू जाली. पंढरपूरच्या श्रीविठ्ठल रखुमाईचे भक्त भजनां करताले आनी विठ्ठलभक्तींत लीन जाताले. हे आषाढी एकादशीचें स्वरूप ल्हवू – ल्हवू वाडलें. भक्ती, उमेद आनी निश्ठा ह्या संगमाचें दर्शन घडूंक लागलें आनी ताका उत्सवाचें रुप येवंक लागलें.
गोंय मुक्ती उपरांत श्रीहरिमंदिरांतल्या ह्या दिंडी उत्सवाचो आटाप वाडलो. दर वर्सा हांगा कार्तिकी एकादशी निमतान भजनां – किर्तनां तर जातालींच, पूण वेगळ्योवेगळ्यो सर्ती आनी सांस्कृतीक कार्यावळीय जावंक लागल्यो. गोंयां भायले किर्तनकार येवंक लागले. तांच्या किर्तनांचो आस्वाद घेवंक भक्तांची आनी रसिकांची गर्दी वाडूंक लागली. लोक भक्तीन येताले, सदळ हातान देणगी दिताले आनी भजनांत आनी हेर कार्यावळींनी उमेदीन वांटोय घेताले. हो उत्सव फकत मडगांवकारां पुरतोच मर्यादीत उरलो ना. आख्ख्या गोंयांतलेच न्हय जाल्यार कर्नाटक आनी महाराष्ट्रांतले लोक लेगीत ह्या उत्सवाक येवंक लागले. त्या वेळार कोंबांतल्या अनंत शेट केसरकार हांच्या घरांत श्रीविठ्ठल रखुमाईची ल्हान देवळी आसली. पंढरपूर वचपाक मेळना म्हणून तांणीय हे देवळेंत कार्यावळी सुरू करून कार्तिकी एकादस मनयली. भक्तांचो आंकडो वाडलो. श्रीहरिमंदिरा सावन कोंबांतलो श्रीविठ्ठलमंदिराचो वाठार भक्तांनी गजबजूंक लागलो. सांजवेळा 5 वरां ते रातभर आनी दुसर्‍या दिसा दनपार मेरेन टाळ – पखवाजाच्या तालार आनी ज्ञानबा तुकारामाच्या गजरांत मडगांव शार दुमदुमूंक लागलें.
ह्या भक्तांक भजनां करपाक सुवात पावना जाली आनी तातूंतल्यान एक भव्य आनी दिव्य अशें श्रीहरिमंदीर उबारचें असो विचार मुखार आयलो. मंदिराच्या बांदकामा खातीर मंदिराचे वावुरपी समितीन आदर्श वनिता विद्यालया लागसार सुवात घेतली. भूमीपुजन जातकच भक्तांनी देणग्यो दिल्यो आनी ल्हवू – ल्हवू एक सुंदर अशी मंदिराची वास्तू आकार घेवंक लागली. आयज हे सुवातेर वेगळ्या आकाराची, वेगळे धाटणेची आनी वेगळे मांडणेची श्रीहरिमंदिराची भव्य वास्तू उबी आसा आनी ती वास्तू मडगांवचें एक आकर्शण थारलां.
अंदूं 30 आॅक्टोबरा सावन दिंडी महोत्सवाक आरंभ जाला. 3 नोव्हेंबर हो दिंडेचो मुखेल दीस. ह्या दिसा सकाळ सावन राती मेरेन तरेकवार कार्यावळी जातल्यो. 3 वेर सांजवेळा 6.15 वरांचेर निमंत्रीत वारकरी भजनी मंडळा सयत श्री विठ्ठल रखुमाई रथाचें श्री हरिमंदिरा कडल्यान प्रस्थान जातलें. उपरांत सांजवेळा 7.30 वरांचेर श्री हरिमंदिरा मुखा वयले माचयेर मुखेल निमंत्रीत गायक आनी वादक कलाकारांच्या गायनाची पयली बसका जातली. हातूंत गायक कलाकार राजयोग धुरी, पुणे आनी स्वरांगी मराठे, मुंबय सहभागी जातलीं. रातीं 11 वरांचेर युको बँके लागसार पत्र्याच्या माटवांत मुखेल आमंत्रीत गायक आनी वादक कलाकारांच्या गायनाची दुसरी आनी तिसरी बसका जातली. पालिका चौकांतली बसका पावसाक लागून जावची ना. फांतोडेर दिंडेची मिरवणूक श्री राममंदीर, श्री दामोदर साल आनी श्री विठ्ठल मंदिरांत वतली. थंय दोनूय देवांची भेट जाले उपरांत ही दिंडी कोंब, बाजार, स्टेशन रोड आनी मालभाटांत भोंवन दुसर्‍या दिसा दनपरां श्रीहरिमंदिरांत पावतली. 4 नोव्हेंबराक मंदिराच्या प्रागणांत मुंबयचीं गायक भयणी अंजली आनी नंदिनी गायकवाड हांची गितांची कार्यावळ जातली.
श्री हरिमंदीर देवस्थान समितीचे अध्यक्ष सुहास कामत, सचीव मनोहर बोरकार, निलेश कांदे आनी हेर वांगडी मडगांवचो हो दिंडी महोत्सव येसस्वी जावचो म्हणून अथक परिश्रम घेतात. अंदूंचो हो दिंडी महोत्सव येसस्वी करूंक समितीच्या जाळवणदारांक श्रीविठ्ठल रखुमाईन बळगें दिवचें आनी माऊलींचो आशिर्वाद मडगांवकारांचेर सदांकाळ उरचो इतलेंच श्री विठ्ठल रखुमाईच्या चरणां कडेन मागणें.

अतुल र. पंडित
96232699013