म्हाका माफ कर

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भावंडांनो,
म्हजी घरचीं म्हाका सदांच सांगतालीं, ‘‘तुजें मन नितळ दवर. मन नितळ आसल्यार भोंवतण निवळ दिसता. दुसऱ्या उतरांनी सांगचें जाल्यार मनशाचें मन पवित्र आसल्यार ताका भोंवतणचें सगळें पवित्र दिसता. मनांत केन्नाच कोणाय विशीं कारणा बगर दुस्वास बाळगुवचो न्हय. तशें केल्यार आपसूक मनांत विकार वाडटा. मन विकारी जालें जाल्यार भावंडांनो मनीस जिणेंतलो आनंद, खोस, भोगूंक पावना. देखुनूच जाण्टेलीं आमकां सांगतात पळयात, ‘बाबा, बाय तुजे जिबेर उतर बरें येवं दी हां,’
भावंडांनो, जिबेर गोड उतर दवरप म्हळ्यार हेरां कडेन वा आपल्या सांगातान येवपी मनशां कडेन नमळायेन, तशेंच आपूलयाकेन उलोवप, वागप. तशें केल्यार कोणाकडल्यानूच आपणाक त्रास जायनात. आपलें जिवीत सुरळीतपणान मुखार वता. केन्नाच दुसऱ्यांक वेगळेचारान, दुस्वासान पळोवचें न्हय. कोणा कडेन जाती-कातीन भेदभाव करचो न्हय. आपूण तसो दुसरो हेच भावनेन दुसऱ्यां कडेन मायेमोगान चलचें. आमी सगळे भारतीय, सगळीं म्हजीं भावंडां. हांव तांचो आदर राखतलों. जमता तशीं ताकां मदत करतलों. सगळ्या वांगडा खोशयेन आनी एकवटीतपणान रावतलों अशें मानून जियेलो जाल्यार भोंवतणी नंदनवन जावपाक कळाच लागचो ना.
भावंडांनो, आयज अशाच एका ब्राह्मणाची काणी तुमकां सांगतां, जो हेरांच्या सांगातांत रावून सेगीत संवसारांत वेगळेपणाचे भावनेन रावतालो.
त्या गांवांत एक ब्राह्मण रावतालो. ताणें जी विद्या मेळयिल्ली ते विद्येचेर तो आपणाक स्वता खूब हुशार आनी गिन्यांनी समजतालो. गांवांत सगळ्या धर्माच्या लोकां वांगडा तो रावतालो. पुणून आपलीच जात श्रेश्ठ अशें मानून दुसऱ्यांचें खाणें पिणें तो घेनाशिल्लो. तरी लोकांल्या घरांनी वचून पुजा करून आपली रोजी रोटी चलयतालो. आपल्याक कुटुंबाक तो
पोसतालो. कोणाच्याय घरांत धर्मीक विधी करून आयले उपरांत तो न्हांवनूच घरांत भितर सरतालो. तो इतलो आपणाक शुद्ध आनी पवित्र मानतालो.
तर भावंडांनो, एक दिसा कितें जालें जाणात? तो असोच कोणाल्या तरी घरां पुजा करून रस्त्यावेल्यान चलत घरा येतालो. चलतां चलतां अचकीत कोणेंतरी फाटल्यान नेटान गाडी मोखली. फाटल्यान गाडी आपटल्ल्यान तो नेटान रस्त्यार पडलो. ताका इतलो मार बसलो की तो शाबुद्धीभायर गेलो. तकली रस्त्यार आपटल्ल्यान ताचें रगतूय खूब व्हांवलें. घडणुके थळावेल्यान लोकांनी ताक रोखडोच उपचारा खातीर लागींच्या दवाखान्यांत व्हेलो. थंयच्यान दोतोरांच्या सांगण्यान ताका ऑपरेशनाची गरज आशिल्ल्यान व्हडल्या हॉस्पिटलांत व्हेलो. शस्त्रकिये खातीर ताका रगताची गरज जाय पडली. ताच्या घरच्यांनी रगताची तजवीज करपाचो यत्न केलो. पूण ताच्या रग्ताचो गट वेगळो आशिल्ल्यान रगत मेळप कुस्तार जालें. ही खबर गांवांत पावली आनी गांवांतल्या तीन लोकांनी ताका रगत दिलें. बरो जातकच कांय दिसांनी ताका घरा हाडलो. तेन्ना ताका घरच्यांनी रगत मेळोवपाक आयिल्ली अडचण आनी वेगवेगळ्या धर्माच्या आनी जातीच्या लोकांनी कशे तरेन आपलें रगत दिवन ताचो जीव वाटयलो तें सांगलें.
ह्या ब्राह्मणाचो स्वभाव विचित्र आशिल्ल्यान आपले भितर तीन वेगवेगल्या धर्माच्या लोकांचें रगत आसा तें कळटकच ताचेर आकांत आयलो. ताचें चित्त थाऱ्यार उरलें ना. तो तेच विशीं चितीत रावतालो. आपूण भश्टलों देवाची पुजा कशीं करूं? देवा म्हाका माफ कर अशें चिंतून चिंतून ताका न्हीद येवंक लागली. तो न्हिदलो. ताच्या सपनांत देव आयलो आनी त्या वेळार देवान ताका म्हळें ‘भक्ता, तूं इतलें कित्याक चित्ता? हांवें तुका खंयच्याच मनशाक कमी लेखपाक सांगूंक ना. हांवें जाती निर्माण करूंक नात. सगळ्यांनी एकवठान रावचें अशेंच सदांच सांगलां. तुमी सगळीं म्हजींच भुरगीं. हांवें केन्नाच भेदभाव करूंक ना. मागीर तूंच असो भेदभाव कित्याक करता? असो प्रस्न करून देव सपनांतल्यान वता.
उपरांत हो ब्राह्मण उठ्ठा आनी न्हांवन धुवन आपल्याक रगत दिल्ल्या त्या लोकांगेर वता आनी तांकां देव बरें करूं म्हणटा. तांच्या घरचें उदक पिता, गोड खाता आनी माफी मागत घरा परतता
उल्हासभाई