विनोबा भावे

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आमचे जिणेंत नितळसाणीक खूब म्हत्व आसा. तें म्हत्व मतींत घेवन ’नितळसाण’ म्हणल्यारच परमेश्वर आनी आमकां शिकवण दिवपी तशेंच मनीस जें आपल्या जिवितांत दान करता, स्वताचे इत्सेन दुसऱ्याक देणें करता ताची खबर एका हाताची दुसऱ्या हाताक कळूं जायना अशे विचार आमच्यांत रुजयतना ’दान’ हें निरपेक्ष कसलेच अपेक्षेबगर आसचें हाची शिकवण दिवपी आनी आपल्या विचारांनी, तशेंच कार्यान देशभरांतल्या लोकांच्या काळजांत सुवात मेळोवपी आचार्य विनोबा भावे. तांची येता त्या सप्तकांत 11 सप्टेंबराक जयंती. तांचे शिकवणींतल्यान देख घेवपी जण एकलो त्या दिसा तांचो उगडास करून तांकां नमळायेन श्रद्धांजली ओंपतलो. ते फांटभुंयेर आमीच तांची मुजरत याद काडुया आनी तांचें म्हान कार्य जाणून घेवपाचो सुपुल्लो यत्न करूया.
भावंडांनो, भुदान चळवळीचे प्रवर्तक संवसाराक मानव-कल्याणाचो मर्ग दाखोवपी आचार्य विनोबा भावे हांचो जल्म कुलाबा जिल्यांतल्या पेण तालु्क्यांत 11 सप्टेंबर 1895 दिसा गागोदे ह्या गांवांत जालो. भुरगेपणांतूच आवय रुक्मिणीबाई आनी बापूय नरहरी हांचे दोगांयचे तांचेर बरे संस्कार जाले.
विनोबांची स्मरणशक्त तोखेवपा सारकीच आशिल्ली. तांणी ’आर्यभारत’ आनी ’केकावली’ सयत संस्कृत, मराठी, तामिळ भासांतलीं सुमार 40 हजार श्लोक आनी कविता पाठ केल्ल्यो. भावंडांनो, विनोबांनी भुरगेपणांतूच ’ब्रह्मचर्य’ आपणावपाचें थारायिल्लें. ते प्रमाण तांणी आपल्या जिवितांतले दीस सारले. तांचेर गांधीजींच्या भाशणांचो खूब प्रभाव पडिल्लो. गांधीजील्या आश्रमांतलें सादें जिणें तांकां खूब आवडटालें.
आवय बापायन विनोबाक विनायक अशें नांव दवरिल्लें. पूण गांधीजीन ताचें ’वैराग्य’ आनी ’तेज’ पळोवन ताका ’विनोबा’ असें नांव दवरलें. आश्रमांतल्या भुरग्यांक विनोबा संस्कृत शिकयताले. ते शिकवणीवेल्यानूच तांकां सगळे जाण ’आचार्य विनोबा’च म्हणटाले. तांचें तशें उलोवणें खुबूच उणें जातालें. कारण ते कामाक चड प्राधान्य दिताले. आश्रमांत उदक भरप, खणणी करप, संडास धुवप, रांदचे कुडींत जेवण रांदप हें सगलें काम ते आपले इत्सेन मन लावन करताले.
जमनालाल बजाज ह्या मनशाचे इत्सेप्रमाण एक आश्रम उबारपा खातीर गांधीजींनी विनोबांक वर्ध्याक धाडले. गांधीजींच्या उतराक आनी विस्वासाक मान दिवन विनोबांनी वर्ध्याक वचून सगळी तयारी करून दळणाक वापरता त्या दात्याची पुजा करून ’पवनार’ आश्रमाची स्थापणूक केली. तो दीस आशिल्लो 8 एप्रिल 1921.
स्वदेशी प्रेमान विनोबांनी काँग्रेसचे सभेंत भाशण केल्ले खातीर तांकां अटक जाली. तांकां धुळ्याचे बंदखणींत घाले. ते बंदखणींत साने गुरुजी सयत आनीक दोनशें कैदी आशिल्ले. तांचे मागणेन विनोबा तांकां दर दिसा गितेच्या एका अध्यायाचेर प्रवचनां सांगताले. भावंडांनो, गिता प्रवचनां आनी गिताई हे आचार्य विनोबाचे नामनेचे ग्रंथ आसात.
भुदान यात्रा सुरू करून तांनी लोकांच्या काळजांत त्यागाची भावना निर्माण केली. ताचें फळ म्हूण पावणे पांच लाख लोकांक जमिनीचें वांटप जालें. ते गरी लोकां खातीर वावुरले.
अशे ते निसुवार्थी भावनेन दुबळ्यां खातीर वावुरले. तांकां 15 नोव्हेंबर 1982 ह्या दिसा मरण आयलें. पुणून तांचें कार्य, सेवा आयजवेर अज्रंवर उरल्या. तांकां आमी 11 सप्टेंबराक नमळायेन वंदन करुया.

उल्हासभाई