सप्तकभर चलतलें गिऱ्यांचें पावसाळी अधिवेशन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

उमळशीक म्हूण केन्ना तरी कोणाक असो प्रस्न पडलाच आसतलो की, खंयच्याय कॅलेण्डरांत, सप्तकांत सातूच दीस /वार कित्याक आसतात? हाची जाप, ह्या दिसांनी फांतोडेर उदेंते कडल्या मळबांत पळयल्यार मेळटली (पावशी कुपां ना जाल्यार).

पुर्विल्ल्या काळांत, जेन्ना दुर्बिणीचो सोदूय लागूंक नाशिल्लो, त्या वेळार मळबांत वयर पळयतगीर, याद उरपा सारक्यो 7 मुखेल वस्तू आमच्या जाण्टेल्यांक भुरळ घालताल्यो. त्यो सतत, रोखड्या- रोखड्यो सुवातो बदलत आसताल्यो. ह्यो वस्तू म्हळ्यार, चंद्र, सुर्य आनी उकत्या दोळ्यांनी दिसपी, आमचे शेजारचे पांच लागींचे गिरे (बुध, शुक्र, मंगळ, गुरू आनी शनी), जे ह्या दिसांनी फांतोडेर एके वळींत दिसतात.

तेन्नाचें मुस्तींत, ‘वेळ कितलो जालो’ हें कळपाक काळख्या मळबांतल्या ताऱ्यां बरोबर, त्या सातूय घुंवपी गुळ्यांचो खूब म्हत्वाचो वांटो आसतालो. आयज, पुर्विल्ल्या काळांतल्या त्या दिसांची कल्पना करुन, जाण्टेल्यांनी दिल्ल्या शिकवणींची, प्रात्यक्षिकांतल्यान याद काडपाचो उत्तम योगायोग आयला.

सैमशास्त्राचो (अंधश्रद्धेचो न्हय) भाग आशिल्ल्या खगोलशास्त्र आनी विज्ञान हांच्या बळार आयज मनशांन जायती प्रगती केल्या. पूण आतां हेच प्रगतीचे फाटभुंयेर, आमी आमचो भूतकाळ विसरत चल्ल्यात. नाना तरेच्या अंधश्रद्धेचे भाग करुन उडयल्ल्या ह्या गिरे-तारे नक्षत्रांचो, कशे तरेन गैरवापर चल्ला ती गजाल वेगळी करुन सांगपाची गरज ना. उच्च शिक्षण घेवन लेगीत आतांचो हुशार मनीस, राशीं- भविश्य सांगपी थोड्या भोंदू बाबांच्या कृत्यांक सोंपेपणान बळी पडटा. तों एक मुखेल गजाल समजूपाक कमी पडटा की, प्रत्येकाचें भविश्य हें फक्त तांच्या स्वताचे विचार शक्तीचेर आनी तातूंतल्यान घडपी कर्मांचेर अवलंबून आसता.

ते शेकान शेक पयस आशिल्ले चंद्र आनी गिरे, धर्तरे वयल्या कुस्कूटा समान प्राण्यांचेर कांयच परीणाम करपाक शकनात हाची ताका जाणूय आसना (वा मुद्दम समाजाच्या भंयान, शेजारचो मनीस वागता म्हूण आपुणूय ताच्या फाटल्यान धांवता.). एकाद्र्या वेळार परीस्थितींतल्यान विपरीत घडणूक घडल्यार लेगीत, तो ताका आपल्याच कर्मांचे फळ वा योगायोग मानी नासतना, तातूंतलो दोश थेट नशीबाक व्हरुन तेंकयतात आनी पळवाट काडटा.

ह्या दिसांनी खगोलशास्त्रांतल्या फांतोडेर चालू आशिल्ल्या दुर्मीळ घडणुकीच्या आदारार, आतां आमी तो गैरसमज पयस करुन, विसरायेर पडिल्ल्या फाटल्या काळाचो आनी ताच्या खरेंपणांचो उगडास काडूया. हीच आयच्या विज्ञानीक युगांतली खरी मोख.

आयच्या खिणाक, जो प्राणी आपलो भुतकाळ याद दवरुंक शकना (वा मुद्दम सोदीना), तो ठामपणान आपलें भविश्य घडोवंक शकना, हें जागतीक सत्य, अशें हांव मानता.

ह्या सप्तकांत, फाटल्या थोड्या दिसांच्यान चालू आशिल्ल्या मळबांतल्या ‘खगोलशास्त्रीय नाट्यांगणांत’, फाल्यां फांतोडेर सडपातळ धारीचो सोमार, शुक्रारच्या माथ्या वयर सांपडटलो (म्हळ्यार चंद्र, शुक्र गिऱ्याच्या वयल्या वटेन उबो आशिल्लो दिसतलो). तशेंच तांच्या दावे वटेन कुशीक आशिल्लीं कृतीका आनी रोहिणी (नक्षत्रां), हें सगळें नाटक पळोवपा खातीर खासा हजर आसतलीं. हो सगळो योगायोग खुबूच दुर्मीळ आशिल्ल्यान, पावसाचो व्यत्यय ना जाल्यार, तो पळोवपाक कोणेच विसरचो न्हय. कदीम काळांतलो तो विस्मीत करपी आभास, सकाळीं फुडें उठपाचें त्रास कांयच न्हू करुन ना करतलो, इतलें मात निश्चित.

चत्राय: शक्य आसा जाल्यार, सोमारा (२७ जून, चंद्राचोच दीस) फांतोडेरचो चंद्र सगळ्यांनी मुद्दम पळोवचो. सामकीच बारीक धार आशिल्ली ताची ती ओडलायणी कळा, सगळ्यांक मोगान उडयले बगर रावचींना. त्या दिसा फांतोडेर बेगीन उठपाचें हें एकूच कारण न्हय तर, चंद्राचे वयर आनी सकयल्या वटेन, वळखूपाक सोपे अशें २ गिरेय (शुक्रार आनी बुधवार) फुड्यांत आसतले.

गौतम जल्मी

9764364269