देवाची तळी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गर्भश्रीमंत आशिल्ल्या ह्या जोडप्यांच्या घरा लक्ष्मी हात जोडून उबी आशिल्ली. पूण, म्हण्टात न्हय की देव मनशाक कितें ना कितें उणें दिता. ना जाल्यार मनीस मदेता! खूप देव- देवचार केले, उपास- तापास केले, हजारांनी रुपया दान धर्मांक घाले, पूण….

दर सोमारा, गांवाचे शीमेर आशिल्ल्या देवळांत पूजा आनी हेर विधी जातात. जात्रा, कालो, श्रावणी सोमार, नाजाल्यार हेर
कसलीय पूजा आसली तर देवळांत लोक दिश्टी पडतात. हेर दिसांनी देवूळ वसाड पडिल्लें आसता. मदीं कोणाक देवळांत वचपाक जाय जाल्यार एक चावी देवळाच्या लागींच रावता त्या गांवकारागेर दवरिल्ली आसता.
…. आयजूय गांवांतलें तें गिरेस्त जोडपें देवळाचे तळयेंत देवपाक वचपाक लागलें. अदमासे पासश्ट ते सत्तर वर्सां पिरायेचें हें जोडपें, सांजवेळार चुकनासतना ते तळयेर भोंवपाक येतालें. देवाक भायल्यान पायां पडप आनी उदकान पाय घालून तळयेच्या सोंपणार बसप. गाबेत्यांक जशी दर्याची गाज आयकले बगर न्हीद येना, तशेंच ह्या जोडप्याक तळयेर आयले बगर चैन पडनाशिल्ली.
तळयेंत पेंवपी धव्या फुल्ल बदकां कडेन उलोवप, तळ्यांत फुलिल्ल्या साळकांची तोखणाय करप, नाजाल्यार आदल्यो बर्‍यो- वायट यादी जाग्यो करप…. मागीर ताचेर उलयत बसप, चडशे फावटीं देवळांत आरती वेळार चलिल्ली घुमटां, शामेळ आणि झांज हांची जुगलबंदीची खोस भोगप, नाजाल्यार केन्ना- केन्ना वरांच्या वरां वग्गी बसून रावप… केन्ना सुर्य अस्तंमलो तें तांकां कळनाशिल्लें.
घरा वतना सदच्या पदेरा कडल्यान पोळयो, उंडे व्हरप…. रातचें थोडे कितें पोटांत उडोवपाक जाय म्हणून खावप आनी मागीर न्हीद केन्ना येतली हाची वाट पळयत हांथरुणार लोळत रावप, हीच तांची जीण जाल्ली.
गर्भश्रीमंत आशिल्ल्या ह्या जोडप्यांच्या घरा लक्ष्मी हात जोडून उबी आशिल्ली. पूण, म्हण्टात न्हय की देव मनशाक कितें ना कितें उणें दिता. ना जाल्यार मनीस मदेता! खूप देव- देवचार केले, उपास- तापास केले, हजारांनी रुपया दान धर्मांक घाले, पूण निमणे खिणा परयंत तांच्या घरांत भुरगें खेळूंक ना. हें जोडपें तांच्या वाडदिसा अनाथाश्रमांक वचून अनाथ भुरग्यां वांगडा आपलो वाढदीस मनयता… तांचे वांगडा आपुणय भुरगीं जावन बेधुंद खेळटात, नाचतात, किंचाळतात आनी सांजवेळा अनाथाश्रम सोडतना तांकां भेटवस्तू दिवन भरिल्ल्या दोळ्यांनी आपल्या घरा येतात.
एकदां एका हात पळोवप्यान तांकां वर्सभर सोमार करपाक लायले. देवळा भोंवतणी दर सोमराक अनवाणी पायांनी पंचवीस प्रदक्षणा काडल्यार घरांत पायणें (पाळणो) हालतलें अशें सांगलें. इतलेंच न्हय तर सोमप्रदोष करपाक लायले. करता- करता अशे कितलेशेच सोमार गेले, म्हयन्याचे म्हयने गेले आनी वर्साचीं वर्सां गेलीं. पूण जाण्टेपणांत तांकां आदार दिवपी जल्माक आयलोच ना…
इल्ली इल्ली आतां तांकां संवय जाल्ली. सदांच देवळांतल्या तळ्यार येवन बसपाची. पयलीं देवाक पाया पडून आनी प्रदक्षणा काडून तळ्याच्या सोंपणार येवन बसतालीं. पूण आतां देवाक पाया पडनासतना, ताका फाट करुन येवन बसतात तळ्यार… आपल्या दुकांक त्या तळ्यांत व्हरुन सोडटात….
तांची ही अवतिकाय पळोवन एक प्रस्न तकलेचो पिठो करुन उडयता!….. हे जिणेंत भुरगी नाशिल्लो, तीं ना म्हणून रडटा आनी जांकां भुरगी आसात तीं आपले जांट्टेपण वृद्धाश्रमांत रडत रडत धुकलतात……

एकनाथ सामंत
9226219723