भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कितें रे? रागार म्हजेर? म्हाका पळोवन तुवें फाट केली म्हणून विचारतां. लग्नाचे बुफेक आशिल्ले प्लेटभर जिनस घेवन म्हज्या मुखा वयल्या मेजार बसतना एका तरणाट्यान केंस आनी खाड पिकिल्ल्या जाणट्या मनशाक विचारलें.
“हय. रागार. याद आसा तुका? सात वर्सां पयलीं अश्याच एका लग्नाक आमी मेळिल्ले. म्हजी बायल त्या वेळार भायर पडून फकत पंदरा दीस जाल्ले. जेवण जेवतां तुवें म्हाका हांसून म्हणिल्लें, आतां मज्जा तुजी. जाय तें कर, जाय तें खा, जाय थंय वच, जाय तितली मजा मार, विचारपी कोण ना. तुज्या त्या उतरांनी म्हाका खूब वायट दिसलें. तीं उतरां अजुनूय म्हज्या कानांत घुमतात.” त्या जाण्टेल्यान सांगलें.
“तूं कितें वर्सांचीं वर्सां तेंच घेवन बसला? संवसार खंय पावला तो पळय. बट अॅनी वे. तुका जर वायट दिसलां आसत तर साॅरी.” त्या तरणाट्यान सांगलें.
“तुवें साॅरी म्हणलें म्हणून तुज्या त्या तीख उतरांनी म्हज्या काळजाक जो घाय जाला तो पेखचो ना. म्हणून मनशान मरे विचार करून उलोवचें, उलोवन विचारांत पडचें न्हय. म्हजीं हीं उतरां घट्ट याद धर. विचार करून उलयल्यारूच तूं जिणेंत कितें तरी करूंक पावतलो. उतरांनी अशें कोणाकूय हिणसायत रावलो, कोणाचीय धजा उडयत रावलो, कोणाचीं फकांडां मारीत रावलो जाल्यार तूं कोण्णाएकाक नाका जावन पडटलो आनी तुका सगले किंकोंत करतले. इतलेंच याद धर.” त्या जाणटेल्यान मातशें आवाज चडोवन रागानशें म्हणलें.
जेवंक बशिल्ले सगले त्या जाणट्याक तोखणायेन पळोवंक लागले. त्या तरणाट्याक मात लज जाली. ताणें ल्हवूच थंयच्यान कूस मारली. कितें आनी कशें म्हणून कोण जाणां, प्लेट भरून घेतिल्लें जेवण म्हाका वचना जालें. उश्टायिल्ली प्लेट तश्यातश्शी हांवें ताट-बल्लांत उडयली आनी घरा वचूंक भायर सरलों. वाटेर त्या जाणटेल्याचींच उतरां मनांत घोळटालीं ः ‘विचार करून उलोवचें, उलोवन विचारांत पडचें न्हय.’ हीं उतरां मनांत घोळयत घरा पावलों.
सदांच घरा येतकच हांसतमुख आसपी म्हजें तोंड आयज कित्याक पडलां, बावलां असो प्रस्न घरकान्नीक पडला आसुये. कारण तिच्या कपलार पडिल्ल्यो आंठयोच तशें म्हाका सांगतालीं. तिणें म्हाका ताचें कारण विचारलें. हांवें कानार केंस ओडले. पूण खोदून खोदून विचारतकच निमाणें खरें खरें सांगचेंच पडलें. सगलें आयकून घेवन तिणें म्हणलें, “बरोबर आसा ताचें. खरेंच! मनशान विचार करूनूच उलोवंक जाय. हांव तशेंच करतां म्हणून म्हाका उलोवंक खूब वेळ लागता. बरें, तें आसूं, लग्न कशें जालें? व्हंकल कशी दिसताली? तिणें शालू कसल्या रंगाचो घाल्लो? आंगार कसलीं कसलीं भांगरां घाल्लीं? लग्नाक वळखीचो कोण मेळ्ळो? लग्नाच्या हाॅलांत कोणा म्हऱ्यांत बशिल्ले? जेवण कशें आसलें? कोण कॅटरर? जेवणाक कितले जिनस आसले? सगले जिनस चाखून पळयले मूं? सारके जेवल्यात मूं? काय वांगडा हांव ना म्हणून अर्द पोटार उपाशींच रावले?” अशे एका फाटल्यान एक प्रस्न तिणें विचारले. तिचें हें अशेंच! हरशीं उलय म्हणल्यार उलयना, पूण उलयल्यार मात आपुणूय स्वास घेना, म्हाकाय स्वास घेवंक दिना. आतां ही इतली उलयल्या ती कितें विचार करून उलयल्या? देवाक खबर!
वयलो विनोदाचो भाग सोडलो जाल्यार खरेंच! आमी उलयतना विचार करून उलोवंक जाय. पूण आमी तशें करिनात. ओंठार घोळटा, तोंडाक येता, मनाक मारता तें उलोवन वतात आनी मागीर ‘आरेरे, हें आमी उलोवंक जायनासलें’ अशें म्हणून आमी आमकांच दोश दितात आनी कितलींशींच वर्सांची इश्टागत वा नातें एकाच उतरान तोडून उडयतात.
‘शाण्याक उतरांचो मार’ अशी कोंकणींत एक म्हणणी आसा. खंयच्या शाण्या मनशान ती तयार केल्या खबर ना. पूण खरेंच! शाण्या मनशाक उतरांनीच कळटा. ताका थापटांची गरज लागना.
उतरांक अर्थ आसता, उतरांक वजन आसता, उतरांक मोल आसता, उतरांक भावनाय आसतात. उतरांनी जितलीं कामां जातात तितलीं पयशांनी जायनात. फट दिसता? आमदारांक, मंत्र्यांक वा खासदारांक विचारात. तांच्या एकाच उतरान खंयचेंय काम सट्ट करून जाता. थंय पयशेय वगडावचे पडनात.
मनां जोडपाचें काम उतरां करतात. तोडपाचें कामूय तींच करतात. कांय लोक उतरांचे खेळ करपाक फिशाल आसतात. उतरां गुंथपाक तरबेज आसतात. उतरां विणपाक पारंगत आसतात. उतरां गांठलावपाक प्रवीण आसतात आनी उतरांचे फार मारपाकूय कुशळ आसतात. हे उतरांचे फार कांय वेळा काळजांत वचून रोमतात, घाय करतात आनी जल्मभर ते घाय पेखनासतना तशेच उरतात.
चडशीं ‘उतरां’ राजकारण्यांच्या गडगंज अश्या शब्दकोशांत आसतात. वेंचणुके आदीं तांच्या ह्या उतरांक रंग चडटा. तोंडाक येता तीं उतरां हे राजकारणी उलोवन वतात आनी वेंचून येतकच मात ते हीं उतरां विसरून वतात. वेंचणुकेंत उबो आशिल्ल्या उमेदवारान दिल्लीं उतरां पोकीं आसतात, तीं कानामनार घेवपाचीं नासतात, तीं वाऱ्या वयलीं आसतात, खिणयाळीं आसतात, कागदा वयलीं आसतात हें आमकां खबर आसता तरी आमी तांच्या उतरांचेर विस्वास दवरून तांकां मतां मारतात, वेंचून हाडटात आनी ते नेगार गेले की तांचीं उतरां ह्या कानान आयकून त्या कानान सोडचेलीं आसतात अशें म्हणून आमी आमच्या मनाक समजायतात आनी वारें पळोवन सूप धरतात.
कांय जाण ‘हांव उतर मोडपी मनीस न्हय’ म्हणून हड्डें मुखार दवरून सांगतात आनी तांच्या उतरांचेर विस्वास दवरून आमी फटवतात. उतरां घुंवडावपांत ते खूब हुशार आसतात. ह्या बोटा वयली नुथी त्या बोटाक करपी हे लोक खिणाखिणाक उतरां बदलतात. उतरघात करतात. उतराक उतर जाल्यार झगडीं जातलीं म्हणून आमी ओगी रावतात. ताका उतराक धरपाचीय आमकां कापस्ताद नासता. उतराक उतर वाडल्यार बोवाळ जातलो म्हणून नेगार वचपी (उतराक फाल्स जावपी) मनशाचे वाटेक आमी वचनात. कारण आयज उतराक जागपी मनीस मेळप दुर्मीळ जाला.
कोणूय मरतकीच एकलो कोण तरी शोकसंदेश उजवाडायता. अमूक मनीस मेल्ल्यान केन्नाच भरून येवची ना अशी एक पोकळी निर्माण जाल्या अशें तो आड््डून सांगता. पूण कसली पोकळी हें मात सांगिना. पूण ‘पोकळी’ हें उतर वापरलें की एक बरें आनी पेजाद तशेंच गडगंज उतर वापरिल्ल्याचें समाधान ताका मेळटा. उपरांत तो शोकसभेंत भाशण करता ः अमक्या अमक्याच्या मरणान म्हाका इतलें दुख्ख जालां की ताका आर्गां ओंपूंक म्हाका उतरां कमी पडटात. उतरां कमी पडटात अशें म्हणपी तो मनीस आयकुवप्यांक उबगण ये म्हणसर लागीं लागीं अर्दवर भाशण करता आनी आपलीं दोन उतरां सोंपयता. त्या मरण आयिल्ल्या मनशाक आर्गां ओंपूंक ताका खरेंच उतरां कमी पडिल्लीं? उरिल्लीं उतरां ताणें कितें उश्णीं घेतिल्लीं? अशे म्हाका प्रस्न पडटात.
हांवें कितल्याश्याच उतरांचो आदार घेवन हीं नकसूद उतरां बरयल्यांत. हीं उतरां कोणाकूय लागलीं जाल्यार तो निव्वळ योगायोग समजुचो. उतरांचो खेळ करून कोणाच्योय भावना दुखोवपाचो म्हजो मातूय हेत ना. फकत उलयतना विचार करून उलयात, उलोवन विचारांत पडूं नाकात इतलेंच म्हाका सांगपाचें आसा.
अतुल र. पंडित
9623269013
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
