पावसाक आंवडेतना…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

पा वस कोणाक आवडटा? ह्या प्रस्नाक वेगळे तरेन सादी आनी सरळ जाप दिवपाची जाल्यार पावस कोणाक आवडना, हो प्रस्न विचारचो पडटलो. आमचे धर्तरे वयलें जिणेचें चक्र पावसाळो, शिंयाळो आनी गिमाळो ह्या तीन चक्रांनी विणिल्लें आसता. हातूंतलें एक चक्र जरी सारकें चल्लें ना जाल्यार आकांत जातलो. हें सैम चक्र चलयता ताका विधातो वा साबारपणान देव त्या त्या धर्म निती शास्त्रां प्रमाण वेगळीं वेगळीं नांवां आसात. मात त्यांच्या कामाचें समान सुत्र म्हणल्यार लोकांचें कल्याण. गिमाळ्यांत धर्तरी जेन्ना गरमेन करपता तेन्ना ताचेर सैम पावसाच्या रुपान वखद धाडटा. पावस म्हणल्यार निकटें मळबांतल्यान रकपी उदक न्हय जाल्यार तें आशेचें, हावेसाचे आनी खोशयेचें तशेंच नव्या जिविताचें प्रतीक. देखूनच पावसाच्या हंगामाची अपेक्षा आनी प्रतिक्षा सगल्यांच्या मनांत वेगळ्या वेगळ्या रुपांनी दिसून येता.
मे म्हयन्यांतलो खर कालोर, ताका लागून कुडींतल्यान व्हांवपी घाम, हाका लागून पृथ्वी वयली जीव सृश्ट पावसाच्या थेंब्याची वाट पळयत आसतात. मळबांत जमपी काळीं कुपां, मात्सो थंड वारो, वाऱ्याचो वेग, सैमांतलीं हीं सगलीं चिन्नां पावसाच्या आगमनाची सुलूस दितात. सैम विंगड विंगड रुपांतल्यान मोनेळ घालपी खीण घेवन येता. तातूंतलो एक म्हळ्यार पावसाचो धर्तरे कडेन जावपी संयोग. ताका लागून धर्तरी वनस्पत, रानवटी जीव आनी मनशाच्या जिवितांत नवी उर्जा व्हांवयता. पावस आनी धर्तरेचो हो मेळ फकत सैमीक घडणूक न्हय, तर जिणेच्या अनंत रंगांची जाणविकाय दिवपी एक अद्भुत सैमीक चमत्कार. पावस हाडपी काळ्या कुपांचे पंगड मळबांत गर्दी करतात उपरांत पावस पडपाक लागतकच वातावरणांतली सैमीक क्रिया घडपाक लागता आनी सैम पाचवेसार रुप घेवपाक सुरवात करता. कुपांतल्यान थेंब थेंब पावस रकपाक सुरवात जाता आनी सैमांत जिणेचो एक नवो स्त्रोत दिसता.
सुरवेक हळूच पावस पडटा, पूण ल्हवू ल्हवू ताचें दडकांनी रुपांतर जाता आनी हो पावस वातावरण थंड करून धर्तरी तशेंच साबार मनशांक धादोस करून सोडटा. वातावरणांत मंद वारें भरशिता आनी उश्ण धर्तरे मदीं एक नवें चैतन्य हाडटा. पावसाच्या दर एका थेंब्याची धर्तरी आकुळपिकूळ जावन वाट पळयता. जशें ती आपल्या जिविताच्या केन्नाच सोंपनाशिल्ल्या सोदाची वाट पळयता. धर्तरी आनी मळब एकामेकां कडेन संवाद सादतात असो तांचो मेळ हो एक आगळोच खीण. जमनींतल्या फातरांतल्यान, कुळागरां, रानां, न्हंयो आनी फुलां हांचेर पावसाचे ओथांबें गळटात. ते जमनींतल्या सुकिल्ल्या झाडां- पाल्याक नवे जिवीत दितात आनी तातूंतल्यान नवे जीव जल्म घेतात. पावस आनी धर्तरेचो हो मेळ ही सैमीक प्रक्रिया. धर्तरे वयल्या पावस उदकाचो प्रवाह, वाऱ्याची हालचाल आनी धर्तरेची जाणविकाय हांचे वरवीं हो संयोग साकार जाता.
पावसाच्या थेंब्यांचो धर्तरे कडेन युगा युगा सावन संबंद आसता आनी ती ताच्या स्पर्शाची वाट पळयत आसता. ह्या दोगांय मदलो संवाद म्हणल्यार सैमाचो आविश्कार. जशे पावसाचे थेंब धर्तरेचेर पडटात तशेंच धर्तरी तांकां आपली उश्णताय, वास आनी पाचवीशार चादर दिता. हो संयोग जमनीक ओलसाण दिता, झाडां पालेतात, फुलां फुलतात, न्हंयो आनी व्हाळ भरता आनी वातावरणाक एक ताजें फडफडीत अशें रूप मेळटा. ही एक सैमीक घडणूक जरी आसली तरी तो एके तरेन जिणेचो उत्सव आसता. नव्या जिणेची परत एक फावट सुरवात जाता. ह्या खिणाक फुलां फुलप, सुकण्यांच्या गायनाची खोशी आनंद आनी मातयेचो वास हे साक्षिदार जातात. सैमाचो पृथ्वी कडलो हो सोबीत संयोग मनशांच्या काळजांत एक आगळी- वेगळी भावना जागयता. नवी जीण, नवी आस्त तशेंच उर्जा जागयता.
ह्या तेंपार आमचें जिवीत पावसा इतलेंच ओलसाणीचें, म्होंवाळ आनी रसरशीत जाता. भारतीय संस्कृतायेंत पावसाक खाशेलें म्हत्व आनी सुवात आसा. आमच्या साहित्यांत, कवितांनी, गितांनी, नाचांत वेगळे वेगळे रंग भरसतात.
पावसांतली सोबीतकाय, धर्तरेक ताचें सैमीक दान आनी जिणेंत ताचें म्हत्व लेखकांच्या उतरांनी, कवनांत दिसून येता. फुलां, कड्डणां, जिणेचो उगम पावसाच्या दिसांनी जाता हे कल्पनेक भारतीय संस्कृतायेंत खूब म्हत्व आसा. पावस आनी धर्तरेचो मेळ हें सैमाचें मोलादीक दान. ताका लागून पावस आमचे आनी वट्ट पृथ्वीचे जिणेंत लाखामोलाचो हाची जाणविकाय आमकां जाता. ह्या पावसरुपी सैम उत्सवाची सोबीतकाय, आनी तातूंतल्यान वझऱ्या भशेन भायर येवपी जिणेची उमेद आमकां सैमाच्या मोगांत बुडयता.
रुतू चक्राक लागून धर्तरेक नवी उर्जा मेळटा. हो सैम संयोग मनशाची जीण वेगळ्या वेगळ्या रंगांनी फुलयता. सैम आमकां भरभरून दिता. ताचे कडेन म्हजो आनी तुजो अशी भावना आसना. पूण कांय लोकांक हें कळना. आपलो सुवार्थ सादपा खातीर, सैमांक ते किंकोत करून ताची नासाडी करपाक फाटीं फुडें पळयनात. मनशांच्या कर्तुबांक लागून पृथ्वी वयल्या वातावरणांत बदल जायत आसा. मनीस संवेदनशील जालो ना आनी सैमाचो इबाड करीत रावल्यार जीण सोबीत न्हय जाल्यार पडंग जातली. सैम मोगान आनी आमचे जिवीत चड सोबीत आनी अर्थपूर्ण करपाक शकतात हाची दरेकान जाणविकाय दवरपाक जाय. ना जाल्यार पृथ्वीचो मंगळ जातलो हातूंत मातूय दुबाव ना…

सुदिन वि. कुर्डीकार.
8275425404