भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आतां वचत थंय चिरे, सिमेंटान बांदिल्ली तुळस दिश्टी पडटा. इतलेच न्हय, तर रेडिमेड तुळशी लेगीत आतां मेळटात. पूण गांवांतल्या लोकांनी मातये पसून घडयिल्ली तुळस म्हळ्यार, एका दर्दी कलाकारान सजयिल्ली गाण्याची सुंदर अशी महफील… याची देही, याची दोळा अणभवपाची….
भाटां बेसांनी, रानां शेतांनी आशिल्ले रोयणेक अळंबी येतात. त्याच रोयणेची माती तुळस घडोवपाक गांवगिऱ्या वाठारांनी वापरतात. रोयणीची माती तांबडी, मोव आनी भुसभुशीत आसता. आदल्या दिसा रोयण फोडून रोयणीची माती काडटात. खळांत (आंगणांत) मातयेची भर करून (रास मारून) माती उदकांत कालोवन दवरतात.
दुसरे दिसा माती जाय तशी मोव जाल्ली आसता. आनी ताका लागून तुळस घडोवपाक चड त्रास पडनात. गांवांत वा दरेका वाड्यार एकलो तरी तुळस घडोवपी हाडाचो शिल्पकार आसता. तिनसांजचे वेळेर आपल्या शेतां भाटांतले काम पुराय करून पेट्रोमॅक्स वा लायटीच्या उजवडांत तो मातयेर आपले कुशळ हात घुंवडायता आनी एक सुंदर तुळस तयार जाता.
घडयिल्ली तुळस सुकतकच तुळस आनी आंगणाची सरभोंवतण गायेच्या शेणान सारयतात. शेणान सारयतकूच सरभोंवतणचे जीव जंतू मरून वतात. शेणान सारयतात ताका शेणाचो शिताडो घालप म्हणटात.
तुळशीच्या लग्ना आदल्या दिसा जित्या केळीचे गबे काडून तुळस सजोवपाक तांचो उपेग जातालो. तुळशीचे मदीं चिचेबोटां, आंवळे, ऊशिकांड्याचे कुडके घालून दवरताले.
पूण रानांत वचून जिन्याची बडी सोदून हाडपाक खरी चॅलेंज आसताली. सानपणांत दाट रानांत वचप म्हळ्यार नसतें अरिश्ट आंगार ओडून घेवप. वाश्वेल, कोले, साळुंदर, रानटी सोंशे, रानदुकर, गवे रेडे रानांत खवदळ घालताले.
गांवांतले लोक भटाक घेवन वाड्यार वाड्यार दरएकल्यागेर वतात आनी तुळशीच्या लग्नाक व्हड उमळशिकेन आपली हाजेरी लायतात.
आमी ल्हान आसतना कपड्याच्यो पोतयो घेवन घराघरांनी भोंवताले. ऊशिकाण्याचे कुडके, चिरमुल्यो, आंवाळे आनी चिचेबोटांनी पोती उपाट भरताली. जांगेर च्या आनी उसळी मेळपाची शक्यताय आसा, तांगेर आमी चड आवाज करताले आनी बोवाळटाले. अंतरपाठ धरूंक आनी उंचेल्या आवाजांत “शुभमंगल सावधान ” म्हणपाक कास्ताची उमेद येताली.
थंडेच्या दिसांनी वाफाळपी हुनहुनीत च्या आनी तिखट गोड अशी चण्याची उसळ भकावपाक उपाट मज्जा येताली. उसळ खातना मिरसांग चाबली जाल्यार बोबो आनी हुयेली पडटाल्यो…. पूण मजा येताली.
गांवांतल्या सगल्या तुळशींची लग्नां लागता म्हळ्यार एकएकदा फांतोड जाताली. आदल्या तेंपार एक लग्न लागपाक भटजीक अर्दवर ते चाळीस मिणटां लागतालीं. पूण आतां पुलापोंदच्यान खूबशें उदक व्हांवून गेलां. आतां T-20 मॅची सारखी 20 मिणटांक 25 लग्नां लागपाक लागल्यांत.
बायलां, चलयांनी तुळशी भोंवतणी काडिल्ली रांगोळी पणटेच्या मंद उजवडांत, एका खडेगांठ चित्रकारान पितारिल्ली सुंदर आनी सोबीत अशी अजरामर कलाक्रुती भासताली.
दरएकल्याच्या आंगणांत माड आसतालोच. आकाशदिवो दोरयेन वयर चडोवन माडार हुमकळायताले. एक बसका करून तातूंत पणटी नाजाल्यार व्हडली मेणवात पेटोवन दवरताले. थंड वातावरणांत आनी काळख्या रातीं निळ्या मळबांत दिसपी आकाशदिवो नखेत्रा परस सोबीत दिसतालो. आकाशदिवो घराची सरभोंवतण आपल्या मंद उजवडान लखलखीत करता असो भास जातालो.
रातचें भुसके मारतकूच सगलीं भुरगीं आंगणांत चुडटांचेर बसून आकाशदिव्याक पळयत बसतालीं.
शेणान सारयिल्ल्या खळ्यांत (आंगणांत) शेणान सारयिल्ली मातयेची तुळस आनी सरभोंवतणी पितारिल्ली सुंदर अशी रांगोळी एकदम उठून दिसता… गोंयकारपण तिगोवन दवरता….
एकनाथ सामंत
9226219723
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
