खेळ – तियात्रान तियात्राक गिरासलो ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आतां हीं घडितां हांव कित्याक लागून सांगतां हाचे वेल्यान एक विचार करपाक आनी सोद लावपाक वाव मेळटा देखून. 1980 दशकांत सावन तियात्र देंवतेर आयले आनी खेळ-तियात्र वा नॉन-स्टॉप ड्रामा येसाचे पांवडे चडत रावले,

ह्या लेखमाळेंतल्या फाटले फावटीच्या लेखांत हांवें एक व्हड झेप घेतिल्ली आनी ह्या संदर्भांत अदीं-मदीं कांय घडितां घडल्यांत तांचेर फुडाराक लक्ष घालतलों आनी वस्तू निटायेर घालूंक कितें तोडगो काडूंक जाता ताचेर विचार करतलों म्हण सांगिल्लें. ते प्रमाणें तियात्र आनी खेळ–तियात्र मळावयल्यो 1970 आनी 1980 दशकांतल्यो कांय गोश्टी पयलीं नदरेक हाडटां.
नॉन–स्टॉप ड्रामा जेन्ना गोंयांत फुलूंक लागलो, तेन्ना तियात्रांतले कलाकार नॉन-स्टॉप ड्रामांनी वा खेळ–तियात्रांनी पावले वा नॉन-स्टॉप ड्रामाच्या दिग्दर्शप्यांनी तांकां खेळ तियात्रांनी हाडून येवकार दिलो. ही सुरवात रुजारियो रोड्रिगीसान 1977 वर्सा आपल्या ‘उजवाड पालवलो’ ह्या नॉन-स्टॉप ड्रामांत केली. आपल्या सदांच्या पात्रां शिवाय बॅटी नाझ, फातिमा आनी जॅसी डायस ह्या तियात्रिस्तांचो ताणें आसपाव केलो आनी तांकां भुमिका दिल्यो. ताचे उपरांत बाब पीटर आनी ऑफेलीया ताच्या ‘म्हजो उजवाड’ ह्या नॉन-स्टॉप ड्रामांत आसलीं. जासिन्तो वाझूय ताच्या एका नॉन-स्टॉप ड्रामांत विताल फुर्तादो सांगाता कॉमेडी करतालो. हें करपांत रुजारियोचो हावेस म्हळ्यार नॉन-स्टॉप ड्रामाक तियात्राच्या दर्जार हाडूंक वा तियात्राची संस्कृताय खेळ-तियात्रांनी भितर काडपाचो आशिल्लो.
ते उपरांत रोजफर्न्सान, बाब पीटर आनी ओफेलियाक आपल्या खेळ-तियात्रांनी हाडलीं आनी 1984 वर्सांत मिनीनो दे बांदारान तियात्र पालकाचो भोवगुणी कलाकार, सॅबी कुतीन्हो हाका आपल्या ‘सुकोरिना’ ह्या नांवलौकीक आनी वादग्रस्त खेळ-तियात्रांत आसपावन घेतलो.
ताचे पयलीं रॉबीन वाझ आनी टीटो ह्या तियात्रिस्तांनी मिनीनो दे बांदाराच्या जमनीवेल्या खेळांनी काम केल्लें. 1986 वर्सांत प्रिन्स जाकोबान आपल्या पांवडे ह्या खेळ – तियात्रांत, तियात्र कलाकारां फातिमा आनी अँथनी सॅन हांकां आपल्या प्रयोगांत आसपावन घेतललीं. 1987 वर्सांत खेळ-तियात्र दिग्दर्शपी मिनीनो दे बांदारान ‘फ्लोरियानो वाझ, पयलो मारतीर’ हो आपलो पयलोच तियात्र प्रयोग पालकार हाडलो जातूंत ताणें मुंबयच्या तशेंच गोंयच्या तियात्रिस्तांक हाडिल्ले तेचपरी सी आल्वारिस, बेटी फेर्न्स, आल्फ्रेड रोज, रिटा रोज, फातिमा, बाब पीटर, ऑफिलिया, बॅटी नाझ, मार्सेलीन दे बेतीम, टीटा प्रेटो हांकांय हाडले… ताचे उपरांत खेळ-तियात्र दिग्दर्शक जॉन डि सिल्वाच्या तियात्रांत प्रेम कुमार, रेमी कोलास, आनी ज्युर रोड तशेंच डॉमनीक कुयेलोच्या खेळ-तियात्रांत सुकोरीन फिजार्दो, अशीं तियात्रिस्तां आयल्यांत.
एक लक्षांत दवरपा सारकी गजाल म्हणल्यार ह्या वयर उल्लेख केल्ल्या काळांत कांय तियात्र कलाकारां, खेळ-तियात्रांनी आयलीं खरीं, पूण खेळ-तियात्र कलाकार मात तियात्रांनी येवंक ना वा कोणेंच तांकां तियात्रांनी मुखार काडूंक नांत, हें सत. खूब वर्सां पयलीं आंतोनियो मोरायसाचो खेळ-तियात्र मुंबयंत पयलेच खेपेक पालकार हाडिल्लो तेन्ना त्या खेळ-तियात्राच्या कोंत्रादरांनी एम बॉयराक दोन कांतारां खातीर आस्पावन घेतिल्लो, ऐडड अट्रैक्शन कशें आनी दोन बक्शीस (बोनस) तियात्राचीं कांतारां दिवन, तियात्र-प्रेक्षकांक खेळ-तियात्रा कडेन ओडून हाडूंक. ताचे उपरांत अनील कुमार, जो वेव्हारीक मळार पयलो खेळ-तियात्रांनी न्हेसतालो तो 1982 वर्सांत प्रेम कुमाराच्या अर्दी भाकरी ह्या तियात्रांत प्रवेस मेळोवन उपरांत तियात्रांतूच स्थापीत जालो. तियात्र मळार मुखेल नटीचो साप्प उणाव जालो तेन्ना गरजेक पडून म्हणील्ले वरीं क्रीस-मिनाक तियात्रांत न्हेसोंक संद मेळ्ळी. दुसरे वटेन जोजे रोड जो कला अकादमीच्या तियात्र सर्तिंतल्यान उपजल्लो उत्कृश्ट कलाकार नॉन-स्टॉप ड्रामांत प्रवेस घेवन ताणें खेळ-तियात्र प्रकार आपणायलो म्हणल्यार लटकें जावं नजो.
आतां हीं घडितां हांव कित्याक लागून सांगतां हाचे वेल्यान एक विचार करपाक आनी सोद लावपाक वाव मेळटा देखून. 1980 दशकांत सावन तियात्र देंवतेर आयले आनी खेळ-तियात्र वा नॉन-स्टॉप ड्रामा येसाचे पांवडे चडत रावले, नवे बरोवपी आनी कलाकारां पालकार येतालीं जाल्यार तीं चड करून नॉन-स्टॉप ड्रामा वा खेळ–तियात्रांनीच. जाल्यार खेळ-तियात्रान तियात्राक गिरासलो काय? ना!… हें सत जाल्यार आयज खेळ-तियात्र वा नॉन-स्टॉप ड्रामा प्रकार म्हण खंय आसा?
मुखार चलता.
लिप्यांतर: विशाल खांडेपारकार
8080622370

फाऊस्तो वि. दा. काॅस्ता
9821228684