भांगरभूंय | प्रतिनिधी
राजभास कोंकणीचें म्हत्व मेकळेपणान मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत सांगपाक लागल्यात. प्रशासनांत राजभास कोंकणीचो फक्त उपेगच न्हय तर उत्कृश्टताय कोंकणींत हाडपाचो ध्यास तांकां लागला. प्रशासनांत इंग्लीश उलोवपी, बरोवपी तांकां दिसलें आसतलेंच. शाळेंत माध्यमीक पांवड्या वेल्यान कोंकणी उलोवपाक, बरोवपाक आरंभ जावचो. तेपासत 10 वी मेरेन राजभास कोंकणीची सक्ती शिक्षणांत करची पडटली. ते दिकेन माध्यमीक आनी उच्च माध्यमीक शिक्षण मंडळान पावल मारचें. वाडपी स्थलांतरण (मायग्रेशन) आळाबंदा हाडपा खातीर दक्षीणेंतलीं राज्यां प्रादेशीकते वटेन प्राथमीक पांवड्यार चड वतात ती काळाची गरज आसा. महाराष्ट्र आनी कर्नाटक ह्या राज्यांची गोंय सरकारान देख घेतल्यार दोनूय राज्यांनी राजभाशेक वॅबसायटीर, प्रमाणपत्रांनी, प्रशासनांत पावयल्या. शाळा ते म्हाविद्यालयां मेरेन मायभास शिक्षणांत आसचीच हे खातीर दोनूय राज्यां वावुरतात.
गोंयचे राजभाशेचें झूज कशें जालें? ते विशींचीं पुस्तकां मुख्यमंत्र्यांनी वाच्चीं. देवनागरी लिपीतले कोंकणी पासत अॅड. उदय भेंब्रे हांचे वरी गिन्यांनाचो आग्रो कित्याक आशिल्लो तें तांकां कळटलें. उदयबाब एक वकील, राजभास विधेयक घडोवपाक, मान्यताय मेळोवपाक तांचो व्हड वांटो. राजभास विधेयक येतना ते गोंय विधानसभेचे
आमदारय आशिल्ले.
प्रशासनांतले कनिश्ठ कर्मचारी ते आयएएस अधिकाऱ्यांक राजभास कोंकणी उलोवपाक, बरोवपाक येवपाकच जाय. तेपासत राजभास संचालनालयान प्रशिक्षण आदींय दिलां. आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार हांणी ती वाट दाखयिल्ली. मुख्यमंत्री डॉ. सावंत तेंपा प्रमाणे कुरपणें घालत आनीक फुडें चल्ल्यात. गोंयची राजभास अत्युत्कृश्ट जावची ही तांणी केल्ली घोशणा गोवा कोंकणी अकादेमींत पयलें केंद्र दसऱ्याक सुरू करून चालीक लावचें.
शिक्षणांत अत्युत्कृश्टतायेची मोख राज्य सरकारान दवरची हो लेख हांवें होमखण स्तंभांतल्यान बरयिल्लो. प्रशासनांत राजभास कोंकणी केळोवप, देवनागरी लिपींतली कोंकणी येना तांकांय ती शिकोवप, लिपींत प्रमाणीकरण हाडप हें सेंटर फॉर एक्सलन्स चें ध्येय आसचें. त्या ध्येयाचो आरंभ कोंकणी शिक्षक, प्राध्यापकांच्या आदारान जावंक शकता. साहित्यीक, शिक्षक प्रकाश वजरीकार, प्रकाश पर्येंकार, भूषण भावे, गोवा कोंकणी अकादेमीचे पयलींचे अध्यक्ष अरुण साखरदांडे, किरण बुडकुले, तन्वी बांबोळकार, अंजू साखरदांडे, ग्वादालूप डायस हांच्या मार्गदर्शनांतल्यान पयलें सेंटर ऑफ एक्सलन्स मुखार वतलें असो हावेस बाळगुया.
गोंयचे साहित्यीक मराठींतल्यान शिकून साहित्य अकादमी, ज्ञानपिठा मेरेन पावले. राज्यांतले दुसरे ज्ञानपीठकार दामोदर मावजो, अॅड. उदय भेंब्रे, पुंडलीक नायक तें मान्य करतले. प्रादेशीकता दुसऱ्या राज्यांनी वाडिल्ल्यान गोंयची राजभास कोंकणींत उत्कृश्टताय येवपाची गरज मुख्यमंत्र्यांक दिसल्या आसतलीच. शणे गोंयबाबांच्या म्हालांतल्यान राजकारणांत आयिल्ल्या मुख्यमंत्र्यांनी कोंकणी राजभाशेची गुढी फुडें व्हरची. गोंयची आवयभास कोंकणी, तीच आमची राजभास हें सांगपाचें होच वगत. कायद्या प्रमाण गोंयची राजभास देवनागरी लिपींतली कोंकणी. मराठी आनी राष्ट्रभाषा हिन्दी कडेन तिजेंय लागसारचें नातें आसा. मराठीचो प्रशासनांत उपेग करपा पासत तजवीज आसा. मराठी ही महाराष्ट्राची राजभास, तिका गोंयचे राजभाशेची सुवात कशी मेळटली? एका राज्याक एकच राजभास आसची, तातूंतल्यान प्रादेशीकतेक म्हत्व, बळगें मेळचें, राज्याचे स्थापनेचो आरंभ जावचो हो संविधानांतले राज्य घटनेतलो मध्यबिंदू. देवनागरी लिपींतली कोंकणी गोंयचो कॅथोलीक समाजय शिकला, साहित्य अकादेमी पुरस्कारा मेरेन पावला.
अंदूं गोंयांतले पयले ज्ञानपीठकार रवीन्द्रबाब केळेकार, पद्मश्री शिक्षक मनोहरराय सरदेसाय हांचें जल्मशती वर्स. रवीन्द्रबाब, मनोहररायांच्या साहित्यांत मराठीचो दुस्वास केल्लो खंयच दिसना. मनोहररायांनी कवी बा. भ. बोरकार हांकां साहित्य अकादेमी पुरस्कारा मेरेन पावयलें. बा. भ. बोरकार हांचें चडशें साहित्य मराठींतल्यान. मात साहित्य अकादेमी पुरस्कार तांकां फावो जालो कोंकणी भाशेंतल्यान साहित्य निर्मणी तांचे कडल्यान जाली तेन्नाच.
गोंयकारांक कोंकणी चड भावता ते दुसऱ्या राज्याची राजभास शिकची पडटा तेन्ना. गोंयकारांक गोंया भायर शिक्षण, रोजगारा पासत रावचें पडटा तेन्ना मायभास तांकां लागीं हाडटा. गोंयच्या प्रशासनांत तेंच घडचें, प्रशासनांतय भाशेचो एकचार येवचो हें सपन मुख्यमंत्री पळयता आसतले. राजभास संचालनालय, गोवा कोंकणी अकादेमी तांचें कोंकणी एक्सलन्स सेंटराची घोशणा दसऱ्या मेरेन प्रत्यक्षांत हाडपाक शकता. उत्कृश्ट गोंयकारांचे मनीसबळ गोंय सरकाराक मेळपा पासत कोंकणी एक्सलन्स सेंटर भोव मोलादीक जातलें.
आयज बरोवपा इतलेंच चड म्हत्व कंप्युटर, मोबायल टायपींग वा कंपोजिंगांक आसा. गोंयची राजभास कोंकणी मोबायल, कंप्युटराची भास जाल्या. प्रशासनाच्या उपेगा पासत उतरावळय आसा. ते जाणविकायेंतल्यान मुख्यमंत्र्यांची घोशणा आसा. कोंकणी राजपत्र, एक्सलन्स सेंटरांतल्यान राजभास उदरगत केंद्र जावचें.
भारतीय भाशा उदरगत केंद्रां गोंयच्या सगल्या म्हाविद्यालयांनी आसचीं. कोंकणीच गोंयचो फुडार. कोंकणी उलय, कोंकणी बरय हीच देख सरकारान दिवची.
सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
