भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पद्मभूशण रवींद्रबाब केळेकार, पद्मश्री मनोहरराय सरदेसाय हांचें जल्मशती वर्स चलता. ‘अस्मिताय दीस’ सरकारी पावंड्यार
मनोवपाची घोशणा फाटल्या सप्तकांत गोंय विधानसभेंत जाली. रवींद्रबाब, मनोहरबाबांक हीं आर्गां. विधानसभेंत अस्मिताय दिसाचो थाराव मान्य जावपा इतलोच तो चालीक लावप म्हत्वाचें. पयल्या वर्सां अस्मिताय दिसाचो दबाजो आसचो, पूण उपरांत कार्यावळ जिल्लो पावंड्यार जावची. ज्या सरकाराचेर विरोधकांनी इव्हेंट मॅनेजमेंट सरकार म्हणून आरोप केले, त्याच सरकारान सरकारी अस्मिताय दिसाचो थाराव मानून घेतलो. तें जैत विरोधक वा सत्ताधारी सरकाराचें न्ही जाल्यार त्या दिसाचें, ओपिनियन पोला खातीर वावुरिल्ल्या गोंयकांरांचें.
ओपिनियन पोल तेंपा वयले गोंयकार आयजय आमचे मदीं आसात. तेन्नाचे तरणाटे, आयचे शेतकाम मंत्री रवीबाब नायक हे 80 वर्सांच्या हुमऱ्यार आसात. अणभवान फुडारा कडेन पळोवपाची शक्त तांकां मेळ्ळ्या, जाती कातीचें राजकारण आयजय ते खेळूंक शकतात. 2027 चे विधानसभा वेंचणुकेंत आपूण नासलो जाल्यार पूत रितेश आसतलो हे खातीर मनाची तयारी ते करतात. फोंडें नगराध्यक्ष वेंचणुकेंत हालींच तांचें राजकारण दिसलां. फोंडें मतदारसंघ ओपिनियन पोला वेळार गोंयचे स्वतंत्र अस्मितायेची पणती पेटोवपी. त्या राजकारणाचेर 2027 त 27 चें भाजपा, काँग्रेसीचें गणीत निंबून आसा. 27 त 27 अशें मुख्यमंत्र्यांनी म्हणपा फाटल्यान गणीत विधानसभेच्या 2/3 (दोन तृतियांश) आमदारांच्या भोवमताचें आसा. घटना, म्हत्वाचे कायदे, विधेयक, थाराव मान्यतायेक गरजेचें.
गोंय मुक्ती उपरांत जाल्ल्या वायट घडणुकांचेर बडी मारपी, खोस परगटावपी मोरपाखांचे कवीत, लिखाण ओपिनियन पोला निमतान, मागीरय घडलां. त्या लिखाणांत आशावाद आशिल्लो, तें लिखाण, कवीत, कवी आनी साहित्यीकय अजरंवर. बाकीबाब बोरकार हांच्या ‘सासाय’ कविता झेल्याचे प्रस्तावनेत (होरावणी) कवी मनोहरराय सरदेसाय हांणी ती म्हायती दिल्या. 16 जानेवारी, 1967 दिसा जाल्लो ओपिनियन पोल एका दिसाचो, मनशाचो न्हय, ते खातीर वातावरण निर्मणी दोन वर्सांची.
2027 जशें गोंय विधानसभा वेंचणुकेचें तशेंच ओपिनियन पोलाचें भांगरा उत्सवी वर्स. 27 चें अचूक गणीत थारावपी. ओपिनियन पोला वेळार फूल आनी दोन पानांतलें झुज कशें आशिल्लें तें कवी मनोहरराय हाणीं सासाय प्रस्तावनेत सांगलां. सासाय वाचप्यांक तें कळटलें. ‘सात लाख गोंयकार’ हें बाकीबाबांचें गीत तेन्नाचें. आयज गोंयची लोकसंख्या 17 लाखां वयर पावल्या. पेडणे ते पैंगिणचे लोक ओपिनियन पोलांत आसपाविल्ले. पेडणे, पैंगीणच्या लोकसंख्येचो अभ्यास, फेररचणूक 27 त 27 चें गणीत थारयतली.
ज्या रस्त्या वेल्यान आपल्याच विचारांत मनोहरराय सरदेसाय चलत वताले, तो पणजेंतलो 18 जून मार्ग. त्या रस्त्याचेर पणजेंतली सिमेंटरी आसा. बाकीबाबांचें ‘नाही चिरा नाही पणती, तेथे कर माझे जुळती’ ही कविता ह्याच रस्त्या वेल्यान येतना वतना घडली.
गोंयां भायर गेल्ले गोंयकार, गोंयांत येवपी हेर राज्यांतले लोक, सैम, संस्कृताय, राजभास कोंकणी, मुक्ती उपरांतचे बदल ‘सासाय’ कविता झेल्याचे प्रस्तावनेत दिसतात. लेखक, कवी उतरांनी दिसपाक जाय अशी म्हणणीं आसा. कालचे कवी हे म्हणणेक जागले. ‘सासाय’ कविता झेल्याची प्रस्तावना मनोहररायांच्या उतरांनी जिती जाल्या. ती प्रस्तावना, सासाय पुस्तक मुखेलमंत्री डाॅ. प्रमोद सावंत हाणीं वाच्चें. गोंय मुक्ती आदलें आनी ओपिनियन पोलाचें पर्व प्रस्तावनेतच तांकां दिसतलें. समाजीक बदलांचें चित्र कवी, लेखकांच्या साहित्यांत दिसचें, इतिहासा परस फुडारा कडेन पळोवपाची तांची नदर आसची हें सांगपी रवींद्रबाब, बाकीबाब, मनोहरराय. अस्मितायेचीं गणितां कालचीं, आजचीं बदलल्यांत. आंकड्या परस मनीस, मनशाच्यो गरजो सरकाराचे उदरगतीचो मध्यबिंदू आसचो. राजभास कोंकणी, सैम, वझरे, न्हंयो, शेतां, रानां, भूंय ही आमची संस्कृताय. ते संस्कृतायेचेर बदलांतल्यान येवपी अरिश्टां मूळ गोंयकार बुदवंतांक अभ्यासांत आसपावन पयस करचीं पडटलीं, मनीस थंय वाटावतलो. गोंयच्या सैम संस्कृताये विशीं मनोहरराय, बाकीबाबांनी कवितांनी सांगलां.
अस्मिताय दीस थारावाक विधानसभेंत मान्यताय ही मुख्यमंत्र्यांच्या कार्यकाळांलो व्हड पावंडो. गोंय, गोंयकार आपली अस्मिताय, संस्कृताय राखूंक झगडटना अस्मिताय दीस मनोवपाच्या थारावाक मान्यताय मेळ्ळ्या. विरोधी पक्ष मुखेली आमदार युरी आलेमांव हाणीं सरकाराचें ते खातीर उपकार मानले. विरोधक सकारात्मक रावल्यार आपल्या मतदारसंघाची उदरगत जातली, मतदारांक येवजणींचो लाव जातलो हें तांकां कळ्ळां.
देवनागरी कोंकणी हीच गोंयची राजभास, राजभास कायद्यांत बदल जावचोना ही विधानसभेंतली सरकाराची लेखी जाप. रवींद्रबाब, मनोहरराय हांच्या जल्मशती वर्सांत तें जापेकय म्हत्व आसा. राजभास राजघटनेचो लागसल्लो संबंद आसा, प्रस्न विचारप्यांक तो कळिल्लो जाल्यार प्रस्नच विधानसभेचें प्रस्नावलींत आसचो नाशिल्लो.
रवींद्रबाब, मनोहररायांनी गोंय मुक्ती, क्रांतीपर्वच न्ही, गोंयचो ओपिनियन पोल जागयल्लो. ‘पवित्र हो मंगळार’ हें काव्यगीत गोंय मुक्तीच्या क्रांतीच्या इतिहासांतल्यान जल्मल्लें. सासाय प्रस्तावनेत त्या गीताची याद करुन दिल्या. सासाय वाचतना सासायची होरावणी गोंयची संस्कृताय, अस्मितायेची जाणवीकाय करुन दिता.
सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.