गीम

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गीम बेगीन सोंपचो म्हूण सगलेच वाट पळयतात. गिमांत भुरगीं सुटी आशिल्ल्यान सोयऱ्यांगेर रावपाक वतात. कांय जाण आपल्या भुरग्यांक पेटी, पखवाज शिकपाक धाडटात.

गीम हो भारत देशांतल्या तीन ऋतू मदलो एक मुखेल ऋतू. गिमांत हवामान खर आनी कोरडे आसता. गिमांत शाळांक
आनी विद्यापिठांक सुटी आसता. भारत देशांत गीम मार्च ते मे म्हयन्या मेरेन आसता. गिमाचे सुरवेक झाडाक पालवी फुट्टा. महाराष्ट्र राज्यांत गिमाचे सुरवेक होळी आनी रंगपंचम परब मनयतात. ह्याच वेळार काळींग, पणसुलां, काजू, भिण्णां हीं फळां पिकतात. लोक पणसुलां खातात वा ताचीं साठां तयार करतात. पणसुलां बाजारांत व्हेल्यार लोक तीं विकतीं घेतात आनी घरा व्हरून कापी आसल्यार खातात आनी रसाळ आसल्यार गरे काडून ते मिक्सरांत घालून बारीक करतात. तातूंत तांदूळ, पीठ, गोड घालून ताचें धोंडस करतात, आनी सकाळीं च्या वांगडा खावपाक दितात. कांय जाण ह्या धोंडसांत चण्याचो रोस घालून खातात. गोड आशिल्ल्यान भुरग्याक धोंडस खूब आवडटा.
गांवांनी काजू शेतकार म्हुट्टे पुंजावन ताचे काजयेची बी काडून म्हुट्टे मळटाले आनी शेवटाक निरो धरताले. म्हुट्ट्या रोस भाटयेर व्हरून त्या रोसाची काजू फेणी आनी हुर्राक काडटाले. पूण आतां काजयेचें पीक उणें जालां. माकड काजू पीक इबाडटात म्हूण काजू शेतकार पंचखाद्य करपाक काजू विकती घेतात. काजये वागंडाच भिण्णां पाडून ताची सोला सुकयताले. सोलां सुकतकूच तातूंत आगळ घालून ती मडगांव फेस्ताक विकताले. पूण माकडाक लागून भिण्णांचें पीक सोंपलां. सद्या तळपाचेर सुकपाक घाल्लीं भिण्णांची सोलां दिश्टी पडनात. भिण्णाचें सरबत लेगीत करताले, पूण भिण्णाचें पीक नाशिल्ल्यान तेंवूय उणें जालां.
कांय जाण तन्नी पणसुलां काडून ताचे गरे काडटात आनी ती तेलांत तळून पाकिटांनी घालून विकतात. हे गरे खूब म्हारग आसतात. गिमांत तयार जावपी पणसुलां आनी आंब्याचे साठ हिप्पी लोकांक खूब आवडटा. पावसांत ह्या साठा वागंडा नाल्लाची कातली खायत जाल्यार ताची रूच तोखणाय करपा सारखी आसता.
एप्रील, मे म्हयन्यांत घराचेर नवे वाशे घालप, नव्यो कांबी मारून नळे घालप अशीं कामां करतात. ह्या कामाक पुरूमेंताची कामां अशेंय म्हणटात. ह्या कामा वागंडाच पावसाची वावजड लागची न्हय म्हूण चुडटांचो झड बांदतात. चुडटांचे खोंपीक नव्या माडाची आनी माडयेची चुडटां घालून खोंप शिंवतात. कांय कडेन गिमाची गरमी चड लागची न्हय म्हूण आंगणांत माटोव घालतात. माडाची चुडटां घाल्ल्यान थंडसाण मेळटा. गिमांत गोंयचे लोक दर्यादेगेर न्हाण घेवपाक वतात, आनी ही परंपरा अजून लेगीत चालू आसा.
गीम बेगीन सोंपचो म्हूण सगलेच वाट पळयतात. गिमांत भुरगीं सुटी आशिल्ल्यान सोयऱ्यांगेर रावपाक वतात. कांय जाण आपल्या भुरग्यांक पेटी, पखवाज शिकपाक धाडटात.
मतदारांनी जागे जावचे पडटले
अमेरिका सारक्या व्हड आनी बळिश्ट देशांत ईव्हीएम मतदाना परस बॅलेट मतदान घेवपाक सूट दिली. पूण भारतांत ईव्हीएम नाका म्हूण मागणी जायत आसतना लेगीत ही वेंचणूक ईव्हीएम मशिनान मतदान घेवन जातली. जायत्या संगणक तज्ञांनी ईव्हीएम कशें हॅक जाता हें सिध्द करून दाखयलां. तरिपूण भारतीय वेंचणूक आयोग बॅलेट मतदान घेवपाक तयार ना. सगल्यांत पयलीं गोंयांत ईव्हीएम मशिनान मतदान घेतिल्लें. गोंयांत फक्त दोन जागे, पूण हेर राज्यांनी जागे चड म्हूण बॅलेट मतदान जावंक जाय आशिल्लें. कारण मतदार मत मारून देशाचो आनी आपलो फुडार थारायता.
जायत्या विधानसभा आनी लोकसभा वेंचणुकेचो नियाळ घेतल्यार कळटा की, राजकीय फुडारी मत मारपाच्या टायमार भाऊ, भाई म्हणटात आनी वेंचणूक जिखतकूच मतदाराचे फांटीर खोंट मारतात. आपली तिजोरी कशी भरप आनी आपलीच उदरगत करपी राजकी फुडारी मतांची भीक मागपाक परत दारांनी भोंवतात. कांय जाणांक चिकन, सोरो, पयशे दिवन मतां विकतीं घेतात. पूण आपलें मत विकप ही मनश्याची सगल्यांत व्हड चूक. कारण डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर हांणी जें भारतीय संविधान घडयलां ताका लागून लोकांक हक्क मेळ्ळा.
वेंचणूक लागीं पावतकूच फुडारी कामाक लागता. हें करतां तें करतां म्हूण फटी मारता. हे फटीक भुलून लोक तांकां मतांय मारतात. पूण मनश्याची उदरगत कशीच जायना. पूण चवथी आनी सातवी नापास जाल्लो फुडारी आपली उदरगत करता. गुड्डुलासांव करून पयशे जमयता आनी वेंचणूक लागीं पावतकूच तांतूतले काय पयशे वांटून परतून वेंचून येता. बरे उमेदवार वेंचून येना म्हूण आयज जी गोंय राज्याची दशा जाल्या ती पळोवन दोळ्यांतल्यान दुकां आयले बगर रावना. बेकारीन गोंय दुसर्या नंबराचेर. रिणाचो दोंगर वाडला. मुरगांव, वास्को शारांनी लोकांच्या घरांनी कोळसो वचून व्हड प्रदुशण जालां. तांतून ईडी, सीबीआय संस्था विरोधी फुडाऱ्यांक बंदखणींत घालून लोकशाय कायमची सोंपोवपाक उठल्या.
दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल हांकां ईडीन अटक करून इंडिया आघाडीचेर हल्लो केला. मुख्ययमंत्र्याक अटक करपाची ही पयलीच घडणूक. पुरावे नासतना बळिश्ट फुडाऱ्याक अटक करप आनी पुरावे आसून लेगीत गुन्यांवकारांक सोडप, असो विचित्र कायदो पळोवन आयज मतदारांनी विचार करपाची गरज आसा. फुडाऱ्यांनी केन्ना जात-पात-धर्माच्या नांवार लोकां मदीं फूट घालून राजकी फुडाऱ्यांनी आपली भाकरी भाजल्या.आचारसंहिता लायिल्यान पेत्रोल, डिझॅल, गॅस सिलिंडर दर वाडपाचे ना, पूण मतदारांनी देशांत बदल केलो ना जाल्यार ते परतून वाडटले, हातूंत दुबाव ना. म्हूण देशांत बदल म्हत्वाचो आसा. परतून एकदां लोकसभा वेंचणूक जावपाची आसा. म्हूण वेंचणूक आयोगान आचारसंहिता लायल्या. फाटल्या वेंचणूक आयुक्तान अचकीत पद सोडिल्ल्यान, ही वेंचणूक निश्पक्ष जातली काय ना? हाचो दुबाव उप्रासला. एका वेळा वयले वेंचणूक आयुक्त टी. एन. शेषन हांणी जशें काम केल्लें तशें आनीक कोणाक जमलें ना. वेंचणूक एक स्वतंत्र विभाग आसा. तांणी निश्पक्षपणान वेंचणूक घेवन लोकशाय तिगोवपाचो यत्न करू येता. पूण वेंचणूक आयोग केंद्र सरकारच्या दबावान काम करता अशें चित्र सध्या तरी दिश्टी पडटा.

अजय जल्मी
7391996359